فرصت‌سازی در داخل و خارج
مهدی تقوی|
پس از سال‌ها درگیری با مشکلات متعدد اقتصادی، امروز دیگر زمان آن رسیده که مسوولان به این نتیجه برسند که با شعار نمی‌توان مسائل و دغدغه‌های کلان را حل کرد. اینکه ما بگوییم قصد داریم مشکل تورم را حل کنیم، مشکل بیکاری را حل کنیم، مشکل فشار بر معیشت مردم را حل کنیم و پس از آن یک طرح جدید ارایه کنیم و توقع داشتیم همین طرح ناگهان معجزه کند، به‌شدت به دور از واقعیت است. اقتصاد یک علم بسیار پیچیده و چند بعدی است که در سراسر جهان سال‌های طولانی بر روی آن کار شده و نتیجه تجربیات تمام این دوره‌ها در کنار یک دیگر قرار گرفته تا در نهایت، راهکارهایی اجرایی ارایه شود. متاسفانه در کشور ما، بیش از آنکه استفاده از تجربیات علمی و توان کارشناسی در دستور کار قرار بگیرد، شعارها حکمفرما بوده‌اند و به همین دلیل می‌بینیم که بسیاری از این برنامه‌ها عملا یا فراموش شده‌اند یا حتی در صورت به اجرا درآمدن هم نه تنها در کاهش مشکلات تاثیر نداشته‌اند که حتی در برخی موارد به دشوارتر شدن اوضاع نیز کمک کرده‌اند.
در این بین باید توجه داشت که نمی‌توان صرفا با توجه به یک بخش و نادیده گرفتن سایر حوزه‌ها به موفقیتی دست یافت. اینکه ما بگوییم تنها با اتکا به توان داخلی و بدون استفاده از تجربیات بین‌المللی، تجارت خارجی و ارتباط با جهان قرار است به یک اقتصاد توسعه یافته دست یابیم، همان قدر دور از واقعیت است که بگوییم صرفا با کاهش تحریم‌ها و محدودیت‌ها قرار است تمام مشکلات داخلی برطرف شود.
ما در سال‌های گذشته تمام این مدل‌ها را تجربه کرده‌ایم. از سویی با توجه به ساختار اقتصادی جهان، دولت‌ها در حوزه‌های مختلف با یکدیگر همکاری می‌کنند و در واقع راه توسعه را در دل استفاده از توان یکدیگر و تجمیع آن جست‌وجو می‌کنند، از این رو اینکه بگوییم در‌های کشور را می‌بندیم و خودمان تمام مسائل را حل می‌کنیم قطعا کارساز نخواهد بود.
در کنار آن تجربه توافق هسته‌ای نیز نشان داد اگر دولت به سمت اصلاح شرایط حرکت نکند و تنها با فروش نفت بخواهد بودجه و تمام مسائل را پاسخ دهد، این کار شدنی نیست و تنها با حکم یک رییس‌جمهور امریکا تحریم‌ها بازمی‌گردند و اگر زیرساخت‌های داخلی آماده نشده باشد، تحریم‌ها فشار بالایی بر کشور وارد می‌کند.
در چنین بستری نباید یکی از دو وجه این معادله را کنار گذاشت. یعنی همانطور که اقتصاد کشور به اصلاحات درونی نیاز دارد، باید با تعاملات خارجی و البته تاکید بر طولانی‌مدت بودن آنها، مشکلات داخلی را حل کند، در غیر این صورت این سیکل معیوب همچنان به کار خود ادامه خواهد داد و شعارهای به دور از واقعیت ادامه خواهند یافت.
