تاثیرات نرخ سود بین بانکی بر بازار سرمایه

مهدی محمود رباطی

بازار سرمایه پس از چندماه حرکت بر مدار نزولی بالاخره در هفته گذشته شرایط بهتری پیدا کرد و برای نخستین‌بار در آبان ماه سال جاری موفق شد بازدهی حدود 10 درصدی را به ثبت برساند. در واقع با بازگشت پول سهامداران حقیقی به بازار و بهبود طرف تقاضا در بسیاری از نمادها، شاخص کل رشد کرد و به یک میلیون و 345 هزار واحد در پایان هفته گذشته رسید. عوامل مختلفی در بروز این رشد تاثیرگذار بودند که از جمله آن می‌توان به توقف مقطعی عرضه سهام عدالت و برخی تصمیم‌گیری‌های احتمالی درباره تغییرات در نحوه فروش آن در آینده تا بهبود شرایط بازارهای جهانی تحت تاثیر انتخابات امریکا یاد کرد؛ در روزهای اخیر قیمت کالاهایی نظیر نفت، مس، فولاد و سایر کامودیتی‌ها افزایش یافت که باعث شد وضعیت برای بسیاری از شرکت‌های بزرگ بازار سرمایه که ارزش فروش محصولات آنها ارتباط تنگاتنگی با قیمت‌های موجود در بازارهای جهانی دارد، نسبت به گذشته بهتر شود. در این بین اما خبرهای مربوط به نرخ سود بین بانکی نیز تاثیرگذاری قابل توجهی روی بازار گذاشت؛ یکی از عواملی که در هفته‌های گذشته منجر به منفی‌شدن بازار سرمایه شده بود، انتشار آماری مبنی بر رشد نرخ سود بین بانکی تا سطوح 23 درصدی بود که موجب شد بازار انتظار افزایش نرخ سود سپرده تا سطوح بیش از 20 درصد را داشته باشد. وقتی سود بین بانکی افزایش پیدا می‌کند، سود سپرده‌ها نیز تحت تاثیر آن رشد می‌کند که این مساله باعث می‌شود نقدینگی در بانک‌ها بلوکه شده و به سمت بازار سرمایه حرکت نکند.    

البته اخیرا رییس کل بانک مرکزی، بازار سرمایه را فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری دانسته و اعلام کرده است که عدم رعایت نرخ سود مصوب شورای پول و اعتبار به هیج وجه مجاز نیست. این رویکرد خبر خوبی برای بازار محسوب می‌شود چون می‌تواند به معنای ثبات نسبی حداقل در میان‌مدت در خصوص نرخ سود بین بانکی باشد. در ابتدای سال جاری شاهد بودیم که افت سود بین بانکی که همسو با کاهش نرخ سود به ۱۵ درصد همراه بود، چه تاثیر شگرفی بر افزایش تقاضا در بازار سهام گذاشته بود. بازار سرمایه در حال حاضر تاحدودی از روند نزولی گذشته فاصله گرفته است به نحوی که برآوردها نشان می‌هد در هفته گذشته حدود 2.213 میلیارد تومان نقدینگی توسط سهامداران حقیقی به این بازار تزریق شده است. اگر این رویه در روزهای پیش رو نیز ادامه داشته باشد، کمک زیادی به رونق میان‌مدتی بازار خواهد شد. البته بازگشایی نمادهای بزرگ هم تاثیر ویژه‌ای در افزایش ارزش معاملات داشته و نباید به سادگی از کنار این مهم گذشت. با همه اینها بعید است که بازار در کوتاه‌مدت وارد روند قوی شود. نباید فراموش کنیم که ثبات بازار سرمایه در گروی اصلاح زیرساخت‌ها در زمان رونق بازار است. برداشتن دامنه نوسان، تقویت صندوق تثبیت بازار، تسریع در اعطای مجوز به شرکت‌های مدیریت سرمایه مثل صندوق‌ها و سبدگردان‌ها، توسعه فرهنگ‌ سرمایه‌گذاری و... از مواردی است که باید مورد توجه جدی قرار بگیرد.