رقابت‌ سیاسی مانع کاهش قیمت‌ها، انتظارات تورمی و نرخ ارز

واکنش بازار ارز به تحولات سیاست خارجی در روزهای اخیر، حاکی از امیدواری فعالان این بازار از بهبود شرایط اقتصادی کشور دارد؛ با این وجود برخی فعالان سیاسی اصرار بر عدم تغییر شرایط دارند. یک کارشناس اقتصادی، این رفتار را ناشی از رقابت‌های سیاسی معطوف به انتخابات آینده می‌داند.

بازار ارز در روزهای اخیر و پس از شکست عامل اصلی فشارهای بی‌سابقه اقتصادی سه سال اخیر علیه کشورمان در فرآیند انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا، واکنش مثبت به این اتفاق نشان داد. یک‌باره حدود ۲۰ درصد قیمت ارز در بازار کاهش یافت و نزولی شدن روند کلی قیمتگذاری ارز در دو هفته اخیر نشانه‌های این واقعیت است که حداقل از لحاظ روانی، جامعه ایرانی و فعالان بازار ارز انتظار دارند تا پس از کنار رفتن ترامپ از قدرت، در تحریم‌های یکجانبه امریکا علیه ایران تغییراتی در جهت مثبت رخ دهد. این امیدواری بر اساس شواهد مثبتی است که در ماه‌های اخیر برای بازگشت به برجام اعلام شده بود، که البته همچنان ابهام‌های فراوانی در پیش روی این موضوع وجود دارد. نکته جالب توجه این است که افراد و جریان‌هایی در داخل کشور با وجود این ابهامات، اما در تریبون‌های مختلف مصرانه بر انکار یا اشتباه بودن امیدواری ایجاد شده در بازار تاکید دارند.  مهدی نصرتی، دانش‌آموخته رشته اقتصاد و تحلیلگر بازار ارز، به تاثیر منفی رقابت‌های سیاسی در تحولات بازار ارز اشاره می‌کند و درباره عوامل موثر بر بازار ارز خاطرنشان کرد: می‌توان پنج عامل را بر تحولات این بازار موثر دانست، که شامل انتظارات تورمی موجود در جامعه، اثرات واقعی تحریم‌ها، ویروس کرونا، تدابیر سیاست‌گذاران اقتصادی و رقابت‌های سیاسی درون ساختار حاکمیتی کشور است. وی در ادامه با اشاره به کاهش نسبی انتظارات تورمی در پی اعلام نتیجه انتخابات امریکا ادامه داد: در حقیقت از پنج عامل موثر بر بازار ارز، تنها عامل انتظارات تورمی بوده که در دو هفته اخیر تغییر محسوس داشته است و عوامل دیگر همچنان مشابه ماه‌های گذشته در حال تاثیرگذاری هستند، اما در این شرایط متاسفانه به نظر می‌رسد رقابت‌های سیاسی داخلی عاملی است که بر خلاف انتظار، در جهت منفی به تاثیرگذاری در بازار مشغول است. وی ادامه داد: روش دیگر برای برآورد نرخ ارز، استفاده از حجم نقدینگی است. بر این مبنا طبق محاسبات اجمالی، نرخ دلار در محدوده ۲۳ الی ۲۴ هزار تومان قرار دارد. البته به لحاظ روش برابری قدرت خرید، این رقم برای اقتصاد ایران و در مقابل قدرت خرید مردم بسیار زیاد است. اما در مجموع بنده در کوتاه‌مدت انتظار کاهش قیمت دلار از کف قیمتی ۲۴ هزار تومان را در این شرایط ندارم. احتمالا در یکی دو ماه آینده در صورت عدم رخداد اتفاق ویژه‌ای، قیمت ارز بین این کف قیمتی و حداکثر سقف ۳۰ هزار تومان نوسان خواهد داشت و البته رفتن ترامپ می‌تواند ۱۰ الی ۲۰ درصد این ارقام را کاهش دهد.