ایجاد سامانه نیما برای تسهیل داد و ستد میان فعالان بازار

گروه بانک و بیمه| محسن شمشیری |

روز یکشنبه در بازار آزاد، قیمت دلار 25 هزار و 700 تومان، یورو 31 هزار تومان و درهم امارات 7 هزار و 40 تومان اعلام شده است. در بازار طلا نیز با اعلام هر اونس طلای جهانی به نرخ 1839 دلار و قیمت دلار 25 هزار و 700 تومان، قیمت طلا و سکه اندکی افزایش داشت و قیمت طلای 18عیار هر گرم یک‌میلیون و 113 هزار تومان، مظنه هر مثقال طلا 4 میلیون و 825 هزار تومان، قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید 12 میلیون تومان و قیمت سکه طرح قدیم 11 میلیون و 200 هزار تومان، نیم‌سکه بهار آزادی 6 میلیون و 200 هزار تومان، ربع‌سکه بهار آزادی 4 میلیون و 250 هزار تومان و سکه گرمی 2 میلیون و 400 هزار تومان معامله شد.

در صرافی‌های بانکی نیز هر دلار در صرافی‌های بانکی ۲۵ هزار و ۶۰۰ تومان معامله شد که این رقم نسبت به روز قبل ۱۰۰ تومان کاهش را نشان می‌دهد. نرخ فروش دلار در صرافی‌های بانکی ۲۵ هزار و ۶۰۰ تومان اعلام شد و قیمت فروش یورو نیز با کاهش ۱۵۰ تومانی نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری گذشته، به ۳۱ هزار تومان رسید.قیمت خرید هر دلار ۲۴ هزار و ۶۰۰ تومان و قیمت خرید هر یورو نیز ۳۰ هزار تومان اعلام شد. قیمت خرید هر دلار در بازار متشکل ارزی ۲۵ هزار و ۳۴۷ تومان و قیمت فروش آن نیز ۲۵ هزار و ۶۰۱ تومان اعلام شد.همچنین قیمت خرید هر یورو در این بازار ۳۰ هزار و ۳۶۴ تومان و قیمت فروش آن نیز ۳۰ هزار و ۶۶۷ تومان اعلام شد.علاوه براین در سامانه سنا در روز معاملاتی روز شنبه ، هر یورو با قیمت میانگین ۳۰ هزار و ۶۲۲ تومان به فروش رسید و هر دلار نیز به قیمت ۲۵ هزار و ۴۶۰ تومان معامله شد.ضمن اینکه در سامانه نیما نیز در روزگذشته حواله یورو با میانگین قیمت ۳۰ هزار و ۶۱۷ تومان فروخته شد و حواله دلار نیز بدون افزایش قیمت معامله شد. نرخ خرید و فروش دلار و یورو در صرافی‌های بانکی و بازار متشکل ارزی متغیر است و متناسب با نوسان بازار آزاد در طول روز چند بار تغییر می‌کند.در روزهای گذشته روند حرکت قیمت دلار، کاهشی بود. اوایل آبان‌ماه نرخ دلار روند صعودی داشت و به بیش از ۳۰ هزار تومان رسید، اما از اواسط آبان سیر نزولی به خود گرفت.

    رشد اندک قیمت سکه

 قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید روز  یکشنبه با ۱۵۰ هزار تومان افزایش نسبت به روز قبل۱۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان معامله شد. سکه تمام بهار آزادی طرح جدید به ۱۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسید، سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز به قیمت ۱۱ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان معامله شد.همچنین قیمت نیم‌سکه بهار آزادی برابر با ۶ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان، ربع سکه به چهار میلیون و ۲۵۰ هزار تومان و سکه یک گرمی نیز به ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان مبادله شد. علاوه بر این، در بازار طلا نیز هر گرم طلای ۱۸ عیار به یک میلیون و ۱۱۹ هزار تومان و هر مثقال طلا به بهای چهار میلیون و ۸۵۰ هزار تومان فروخته شد.انس جهانی طلا نیز با ثبات قیمت نسبت به آخرین روز کاری روزگذشته به قیمت یک‌هزار و ۸۳۹ دلار رسید. طی دو هفته گذشته قیمت سکه و طلا متاثر از بازار ارز روند کاهشی داشت و نوسان ارزی و سیر نزولی قیمت ارز روی بازار طلا نیز تأثیر گذاشت.بررسی روند معاملات ارزی در روزهای اخیر نشان می‌دهد که کاهش ریسک‌های برون‌زا، حضور پرقدرت بازارساز و تقویت عرضه اسکناس در بازار متشکل ارزی به منظور مدیریت نوسان نرخ ارز، باعث افت قیمت‌ها در بازار ارز و همچنین بازار طلا شده است.

در هفته‌های اخیر، تشدید نوسانات ارزی موجب شد تا بازارساز تصمیم جدی برای مدیریت عرضه و تقاضا بگیرد و برهمین اساس علاوه بر افزایش عرضه در بازار با برداشتن سقف فروش در سامانه نیما، از سرگیری فروش ارز سهمیه‌ای و کاهش اختلاف دلار در بازار رسمی و آزاد و البته آزاد شدن فروش ارز پتروشیمی‌ها در صرافی‌های مجاز مقدمات کاهش نوسانات قیمتی را در بازار ارز فراهم کرد.

بانک مرکزی همچنین اعلام کرده از روز دوشنبه 21 مهرماه نیز روزانه 50 میلیون دلار اسکناس وارد بازار خواهد کرد ضمن اینکه سقف خرید بانک‌ها و صرافی‌ها در بازار متشکل ارزی را به 500 هزار دلار افزایش داده است. فعالان بازار پیش بینی می‌کنند با ورود 50 میلیون دلار در بازار و افزایش سقف خرید صرافی‌ها در بازار متشکل، قیمت ارز کاهشی شود کمااینکه بعد از اجرای این سیاست طی چند روز قیمت دلار حدود 4 هزار تومان کاهش یافت. گفتنی است، با کاهش اختلاف قیمت ارز بازار آزاد و رسمی، بانک مرکزی ممنوعیت فروش ارز سهمیه‌ای را به هر کارت ملی برداشت؛ بنابراین صرافی‌ها به هر کارت ملی یک بار در سال 2200 دلار ارز سهمیه‌ای می‌فروشند. پیش از این با دستور بانک مرکزی فروش ارز سهمیه‌ای موقتاً در صرافی‌های بانکی متوقف شده بود.

    ایجاد سامانه نیما

برای تسهیل داد و ستد میان فعالان بازار

بانک مرکزی بر مبنای تکالیف قانونی، سامانه نیما را برای تسهیل داد و ستد میان صادرکنندگان، واردکنندگان و صرافی‌ها ایجاد کرده است که حجم معاملات انجام شده در این سامانه از زمان آغاز به کار تاکنون (۷۲ میلیارد یورو) در مقابل حجم تعهد نشده در پرونده مذکور رقمی بسیار ناچیز است. روابط عمومی بانک مرکزی پیرو مشکلات به وجود آمده برای برخی از تولیدکنندگان و بازرگانان در پرونده ارزی یکی از صادرکنندگان به اطلاع می‌رساند، در زمستان سال گذشته این صادرکننده با عدم ‌ایفای تعهدات ارزی خود که از طریق برخی از شرکت‌های صرافی به واردکنندگان ایجاد شده بود، موجبات تضییع حقوق ذی نفعان را به وجود آورد که در این رابطه بانک مرکزی نسبت به ثبت و پیگیری شکایت نزد مرجع محترم قضایی اقدام کرد. لذا بانک مرکزی با تاکید بر اینکه ایجاد بستر مناسب برای معاملات ارزی به معنای پوشش ریسک طرفین معامله توسط این بانک نیست، به منظور جلوگیری از تضییع حقوق ذی نفعان این پرونده فراتر از وظایف خود، ضمن ورود قاطعانه به موضوع، نسبت به انجام پیگیری‌های لازم در خصوص تعهدات ایفا نشده و حل و فصل مشکل اقدام کرده که از این رهگذر به فضل الهی و با معاضدت موثر و راهگشای مرجع محترم قضایی و دستگاه‌های اطلاعاتی، توفیقات فراوانی حاصل شده است.

در این رابطه از محل منابع ریالی و ارزی صادرکننده، مطالبات بالغ بر ۶۰ درصد از شاکیان پرونده تاکنون پرداخت شده و لازم به توضیح است مرجع قضایی به جد پیگیر بازپرداخت دیون شاکیان بوده و در این رابطه، حصول نتیجه مطلوب مبنی بر بازپرداخت مطالبات همه شاکیان را مورد مطالبه قرار داده است؛ به‌طوری که طی جلسات برگزار شده با طرفین پرونده، با استفاده از تمام ظرفیت موجود موجبات احقاق حقوق تضییع شده شاکیان پرونده را فراهم کرده و این بانک نیز تا سر حد امکان، حل و فصل قطعی مشکل را در دست اجرا دارد. با وجود این، فشار بر بانک مرکزی از راه‌های غیرمتعارف، در حالی که این بانک تعهدی برای پرداخت ارز در این پرونده ندارد، باعث خواهد شد تا بانک مرکزی تلاشی را که فارغ از وظایف خود در این پرونده آغاز کرده و تا همین جا نیز موثر بوده است، متوقف کند که این امر باعث خلل در فرایند کاری مذکور شده و موجب می‌شود تا پرداخت مطالبات شاکیان با سرعت لازم انجام نپذیرد.

    برخورد با تخلف ارز ۴۲۰۰ تومانی

معاون اول رییس‌جمهور بر لزوم برخورد جدی با دریافت‌کنندگان ارز ۴۲۰۰ تومانی که کالا به کشور وارد نکرده‌اند، تاکید کرد. در جلسه تامین ارز کالاهای اساسی و ضروری اسحاق جهانگیری با تاکید بر ضرورت تامین کالاهای اساسی و دارو به خصوص در سه ماه پایانی سال، از دستگاه‌های ذیربط خواست نسبت به تامین کالاهای اساسی و دارو پیگیری مستمر و مجدانه داشته باشند.معاون اول رییس‌جمهور همچنین بر لزوم برنامه‌ریزی دقیق جهت تامین کالاهای اساسی و دارو برای سال ۱۴۰۰ تاکید کرد و گفت: لازم است میزان کالاهای اساسی و دارو و همچنین ارز مورد نیاز برای سال ۱۴۰۰ برآورد شود تا تصمیمات لازم در این خصوص اتخاذ گردد.

جهانگیری همچنین با اشاره به برخی گزارشی‌ها در خصوص افرادی که از سال ۹۸ ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات دارو و کالای اساسی دریافت کرده اما کالایی به کشور وارد نکرده‌اند، تصریح کرد: کارگروهی برای شناسایی دقیق اینگونه افراد و شرکت‌ها فعال شده و در صورت تایید عدم واردات دارو و کالا به کشور، با آنها برخورد جدی خواهد شد.

    پس از پنج افت متوالی شاخص دلار 

صعودی شد

شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد، در معاملات دیروز با ۰.۱ درصد افزایش نسبت به روز گذشته آن در سطح ۹۰.۷۹۷ واحد بسته شد. نرخ برابری هر فرانک سوییس نیز معادل ۱.۱۲۱ دلار اعلام شد.در تازه‌ترین دور از معاملات، پوند با ۰.۲۴ درصد کاهش نسبت به روز قبل خود و به ازای ۱.۳۴۴ دلار مبادله شد. یورو ۰.۱۶ درصد پایین رفت و با باقی ماندن در کانال ۱.۲ به ۱.۲۱۲ دلار رسید.در معاملات بازارهای ارزی آسیایی، هر دلار با ۰.۳ درصد افزایش به ۱۰۴.۱۵۷ ین رسید. در برابر همتای استرالیایی، هر دلار امریکا به ازای ۱.۳۴۶ دلار مبادله شد. همچنین نرخ برابری دلار معادل ۶.۵۳۱ یوان چین اعلام شد.

به گزارش رویترز، امیدواری‌ها برای بهبود روابط بین امریکا و اروپا پس از روی کار آمدن دولت بایدن در ابتدای سال آینده میلادی بیش از پیش تقویت شده است و مقامات اروپایی از بایدن خواسته‌اند در اجرای پروژه‌های مورد اختلاف نظیر نورد استریم-۲ انعطاف بیشتری از خود نشان دهد. با این حال تحرکات جدید جمهوری خواهان به ویژه در مجلس سنا برای اعمال فشار بیشتر بر روی اروپایی‌ها و به تعلیق درآمدن این پروژه می‌تواند روابط امریکا با اروپا به ویژه اقتصاد اول این قاره یعنی آلمان را بار دیگر با تنش مواجه سازد. 

با وجود رویکرد دولت ترامپ در کاستن از شدت کسری تراز حساب تجاری امریکا که با اعمال تعرفه‌های وارداتی گسترده و جنگ تجاری با چین نیز همراه بود، این کسری در ماه اکتبر بار دیگر افزایش یافت و به ۶۲.۱ میلیارد دلار رسید که دومین کسری تراز حساب تجاری بالا در طول دو سال اخیر محسوب می‌شود. طی این مدت واردات با رشد ۲.۱ درصدی به ۲۴۵.۱ میلیارد دلار رسیده است که این رقم برای صادرات ۱۸۲ میلیارد دلار اندازه‌گیری شده است یعنی ۲.۲ درصد بیشتر از ماه قبل. کمترین کسری تجاری امسال امریکا مربوط به ماه فوریه با ۳۷ میلیارد دلار بود.