قاچاق با یکسان‌سازی نرخ ارز

گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری|  

روز چهارشنبه، در بازار آزاد ارز قیمت دلار 25 هزار و 800 تومان، قیمت یورو 31 هزار و 300 تومان و درهم امارات 7 هزار و 100 تومان اعلام شد. اما در ساعات عصر نیز دلار 25850 و یورو 30900 تومان معامله شد. با افزایش قیمت دلار به 25800 تومان و اونس جهانی طلا به قیمت 1871 دلار، قیمت طلا و سکه افزایش یافت و طلای۱۸عیار هرگرم یک‌میلیون و ۱۴۲ هزار تومان، مظنه هر مثقال طلا 4 میلیون و 950 هزار تومان، قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید۱۲ میلیون تومان، قیمت سکه طرح قدیم 11 میلیون و 400 هزار تومان، قیمت نیم‌سکه بهار آزادی 6 میلیون و 300 هزار تومان، ربع‌سکه بهار آزادی

 4 میلیون و 200 هزار تومان و سکه گرمی 2 میلیون و 350 هزار تومان معامله شد. 

     افزایش۲۶۰ تومانی قیمت دلار

هر دلار در صرافی‌های بانکی۲۵ هزار و ۷۸۰ تومان معامله شد که این رقم نسبت به روز گذشته افزایش۲۶۰ تومانی داشت.قیمت فروش یورو نیز با افزایش۲۳۰ تومانی نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری گذشته به ۳۱ هزار و ۴۰۰ تومان رسید.قیمت خرید هر دلار ۲۴ هزار و ۷۸۰ تومان و قیمت خرید هر یورو نیز۳۰ هزار و ۴۰۰ تومان اعلام شد.قیمت خرید هر دلار در بازار متشکل ارزی۲۵ هزار و ۵۸۰ تومان و قیمت فروش آن نیز۲۵ هزار و ۸۳۵ تومان بود.همچنین قیمت خرید هر یورو در این بازار ۳۰ هزار و ۹۰۰ تومان و قیمت فروش آن نیز۳۱ هزار و ۲۰۹ تومان اعلام شد.علاوه بر این در سامانه سنا در روز (سه شنبه)، هر یورو با قیمت میانگین۳۰ هزار و ۷۵۱ تومان به فروش رسید و هر دلار نیز به قیمت۲۵ هزار و ۳۱۱ تومان معامله شد.ضمن اینکه در سامانه نیما نیز حواله یورو با میانگین قیمت۳۱ هزار و ۲۴۲ تومان فروخته و حواله دلار نیز به قیمت۲۵ هزار و ۴۹۴ تومان ثبت شدهر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید (چهارشنبه) با ۱۰۰ هزار تومان افزایش قیمت نسبت به دیروز به بهای۱۱ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان معامله شد و در ساعاتی نیز 12 میلیون تومان معامله شد.قیمت طلا و سکه طرح جدید در روز چهارشنبه نسبت به روزهای قبل با افزایش همراه شده است؛ سکه تمام بهار آزادی که سه شنبه در محدوده 11 میلیون تومان قیمت خورده بود وارد کانال 12 میلیونی شده است.فعالان بازار طلا و سکه می‌گویند: دیگر تقاضا و انگیزه‌ای برای خرید طلا و سکه در بین مردم وجود ندارد و بازار در رکود به سر می‌برد. بازاری‌ها می‌گویند: بعد از کاهش چند میلیونی قیمت سکه دیگر تقاضایی برای خرید سکه نداریم.افزایش قیمت ارز در بازار همواره یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت طلا و سکه بوده است و این سناریو در روزهای اخیر بازهم تکرار شد ولی خیلی دوام نداشت چراکه دلار نیز از کانال 26 هزار تومان به کانال 25 هزار تومان بازگشت.بانک مرکزی تلاش می‌کند با تقویت عرضه در بازار به تقاضاهای ارزی پاسخ دهد و برهمین اساس نیز تداوم عرضه‌های روزانه ارز در سامانه نیما و بازار متشکل ارزی موجب شده تا نیاز ارزی بازار پاسخ داده شود و دیگر مانند قبل شاهد نوسانات لحظه‌ای در بازار نباشیم. با این حال اما در مقاطعی انتشار برخی اخبار سیاسی موجب می‌شود تا جو روانی بازار تغییر کند و قیمت ارز افزایشی شود.در صرافی‌های بانکی نیز قیمت‌ها افزایشی است؛ به نحوی که فروش دلار 25 هزار و 680 تومان و قیمت خرید دلار نیز با اختلاف1000تومانی نسبت به قیمت فروش 24 هزار و 680 تومان تعیین شده است. قیمت فروش یورو نیز معادل 31 هزار و 300 تومان و قیمت خریدیورو نیز

30 هزار و 300 تومان اعلام شده است.

     اثر یکسان‌سازی  ارز بر کاهش  قاچاق

از سوی دیگر، کارشناسان در مورد افزایش نرخ دلار رسمی از 4200 تومان به 11 هزار تومان در 1400 اعلام کرده‌اند که دولت باید قیمت کالاهای اساسی را برای مردم کنترل کند و با افزایش نرخ ارز، کالاها باید به نوعی به دست مردم ارزان برسد. از جمله رییس دفتر رییس‌جمهور اعلام کرده که شرط افزایش نرخ رسمی ارز، پرداخت مابه تفاوت به مردم است تا کالاهای اساسی با قیمت مناسب به دست مردم برسد. کارشناسان معتقدند که دلار 4200 تومانی و فاصله آن با دلار آزاد 25 هزار تومانی، کارایی خود را از دست داده و کالاها به قیمت دلار ارزان به دست مردم نمی‌رسد و لذا باید به گونه‌ای افزایش یابد که توان قدرت خرید مردم را افزایش دهد و رانت و فاصله قیمت آن به جیب دلالان نرسد. در حال حاضر نرخ دلار 4200 تومانی عملا رانت بزرگی را نصیب عده‌ای می‌کند و مردم از آن نفع نمی‌برند. لذا قیمت دلار رسمی باید افزایش یابد تا درآمد بیشتری برای دولت ایجاد کند اما در عین حال کالاهای اساسی باید کنترل شود تا با قیمت مناسب به دست مردم برسد. هادی حق شناس کارشناس اقتصادی گفت: منطقی کردن نرخ تعرفه واردات و یکسان‌سازی نرخ ارز می‌تواند شفافیت بیشتری در واردات و صادرات به همراه آورد و به‌طور کلی قاچاق را کاهش دهد. نماینده پیشین مجلس درباره ارتباط قاچاق کالا و ارز چند نرخی گفت: هربارکه قیمت ارز بالا رود، واردات و قاچاق افزایشی و صادرات کاهشی خواهد شد. در طول سنوات گذشته این موضوع را شاهد بودیم که افزایش ارز به قاچاق منجرشده زیرا قیمت کالا افزایش‌یافته است.وقتی بهای یخچال برفرض ۱۰۰۰ دلار باشد و قیمت ارز ۳۰ هزار تومان، یخچال۳۰ میلیون تومان خواهد شد و چنانچه قیمت ارز ۱۰ هزارتومان باشد، ۱۰ میلیون تومان خواهد بود. پس قیمت ارز بر قاچاق کالا اثرگذار است و در این امر تردیدی وجود ندارد. نکته بعدی این است، زمانی در این خصوص فاجعه ایجاد می‌شود که قیمت ارز چند نرخی باشد. اتفاقی که در مورد دان مرغ افتاد ناشی از همین امر است. یعنی دان مرغ به قیمت۴۲۰۰ تومان بود، ولی مرغ در بازار به قیمت نرخ ارز آزاد خرید و فروش می‌شد.نکته تاثیرگذار بعدی در این زمینه تعرفه‌ها است. به هر دلیل وقتی تعرفه‌ها غیرواقعی است بر قاچاق موثر است. به این معنا وقتی تعرفه کالا را یک‌باره دو، سه یا چند برابر می‎کنیم، قاچاق در چنین شرایطی توجیه پیدا می‌کند. شاید بهتر باشد این را بگوییم که اگر تعرفه کالا را گران کنیم، به طور حتم افزایش قاچاق خواهیم داشت. با تعرفه و نرخ ارز نمی‌توان قاچاق را در اقتصاد کشور قابل توجیه یا فاقد توجیه کرد.منطقی کردن نرخ تعرفه و یکسان‌سازی نرخ ارز می‌تواند شفافیت بیشتری در صادرات و واردات به همراه آورد و به طور کلی قاچاق خروجی و ورودی را کاهش دهد.این کارشناس امور اقتصادی درباره کمک دیگر دستگاه‌های مسوول برای کاهش این معضل به بانک مرکزی بیان کرد: بانک مرکزی و دستگاه‌های مسوول در واقع مجری قوانین هستند. وقتی در هیات وزیران یا مجلس یا هر نهاد تصیم‌گیر دیگرتعرفه غیرواقعی تصویب می‌شود، دیگر بانک مرکزی یا سایر دستگاه‌ها کاری ازدستشان برنمی‌آید زیرا باید قوانین بالا دستی را اجرا کنند، البته به این معنا نیست که هیچ اقداماتی انجام ندهند، ولی اشکال اساسی در سیستم است که نیاز به اصلاح دارد. درباره اصلاح ساختاری اقتصاد ایران زیاد سخن گفته می‌شود، یکی از آنها همین تک نرخی کردن ارز و واقعی شدن تعرفه‌ها است زیرا تا زمانی که شرایط به این شکل است، کنترل بسیار سخت خواهد بود. از سوی دیگر چون در شرایط جنگ اقتصادی واقع شدیم باید قیمت ارز را واقعی کرد زیرا منابع ارزی کشور کمیاب و محدود است.وی تاکید کرد: بسیار واضح است، زمانی که در بیابان گیر کردید و یک قمقمه آب بیشتردر اختیار ندارید، آن را باید با دقت بیشتر و قطره به قطره مورد استفاده قرار دهید، در غیر این صورت آن بطری آب را هم از دست خواهید داد.

    تسهیل در ایفای تعهدات ارزی  از محل  ورود  موقت

از سوی دیگر، رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به مفاد مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت درباره رفع تعهد ارزی از تصویب و ابلاغ فرآیند اجرایی ایفای تعهدات ارزی صادرات از محل ورود موقت خبر داد.حمید زادبوم با اشاره به مفاد مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت در خصوص رفع تعهدات ارزی حاصل از صادرات از محل ورود موقت به میزان مابه‌التفاوت ارزش صادرات و واردات، از تصویب و ابلاغ فرآیند اجرایی ایفای تعهدات ارزی صادرات از محل ورود موقت خبر داد. پس از برگزاری جلسات متعدد کارشناسی میان سازمان توسعه تجارت ایران، بانک مرکزی ایران، گمرک ایران، سازمان امور مالیاتی و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران مقرر شد صادرکنندگانی که از تاریخ۲۲ فروردین۹۷ به بعد نسبت به صادرات از محل ورود موقت اقدام کرده‌اند، با مراجعه به گمرکات ورود موقت‌کننده کالا، اطلاعات را به دفتر صادرات گمرک ارسال کنند تا پس از بررسی توسط بانک مرکزی میزان تعهدات ارزی این گروه از صادرکنندگان محاسبه و در نهایت رفع تعهد ارزی انجام شود.

     جهش دلار در معاملات  جهانی

دلار بزرگ‌ترین صعود دو هفته اخیر خود را در بازارهای جهانی تجربه کرد. به دنبال مخالفت ترامپ با پرداخت 600 دلار به هر امریکایی و احتمال وتوی طرح حمایت 900 میلیارد دلاری، ترامپ اعلام کرد که باید به هر امریکایی 2000 دلار پرداخت شود. براین اساس معاملات جهانی برای دلار افزایش قیمت به همراه داشت. شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد، با ۰.۶۴ درصد افزایش نسبت به روز گذشته در سطح ۹۰.۵۲۸ واحد بسته شد. نرخ برابری هر فرانک سوییس نیز معادل ۱.۱۲۴ دلار اعلام شد.در تازه‌ترین دور از معاملات، پوند با ۰.۱۶ درصد افزایش نسبت به روز قبل خود و به ازای۱.۳۳۵ دلار مبادله شد. یورو۰.۵۴ درصد پایین رفت و با رفتن به کانال ۱.۲۱ به ۱.۲۱۶ دلار رسید. در معاملات بازارهای ارزی آسیایی، هر دلار با ۰.۲۳ درصد افزایش به ۱۰۳.۶۷۵ین رسید. در برابر همتای استرالیایی، هر دلار امریکا به ازای۱.۳۲۸ دلار مبادله شد. همچنین نرخ برابری دلار معادل ۶.۵۴۲یوآن چین اعلام شد.