قیمت سوم «تخم مرغ»

تعادل |

قیمت تخم مرغ برای سومین بار در سال جاری افزایش یافت. براساس تازه‌ترین تصمیم ستاد تنظیم بازار، قیمت مصوب هر کیلو تخم مرغ از 12500 به 14500 تومان افزایش یافت. این افزایش قیمت درحالی صورت گرفته، که به گفته سخنگوی اتحادیه مرغداران میهن، سازمان حمایت مستندات ارسالی این نهاد به منظور افزایش قیمت تخم مرغ را نپذیرفته بود. رصد نمودار قیمتی تخم مرغ در سال جاری نشان می‌دهد، قیمت هرشانه تخم مرغ 30عددی در تیرماه 20 هزار تومان بوده که در مهرماه این رقم به 31 هزار تومان و در اواسط آذرماه به 37 هزار تومان رسیده و حال با تصمیم جدید ستاد تنظیم بازار هرکیلو تخم مرغ به 14500 تومان افزایش یافته است. اما چرا تخم مرغ گران شد؟ هر چند دلایل متفاوتی برای افزایش قیمت تخم مرغ عنوان می‌شود، اما «سردی هوا و افزایش تقاضا، نحوه تامین نهاده‌های دامی و صادرات تخم مرغ» را می‌توان مهم‌ترین دلایل گرانی تخم مرغ عنوان کرد. 

   روند افزایش قیمت تخم مرغ به روایت اعداد

روز گذشته با اعلام قیمت جدید از سوی ستاد تنظیم بازار شاهد افزایش قیمت تخم مرغ برای سومین بار در سال 99 بودیم. این درحالی است که قیمت این محصول در تیرماه با حداکثر قیمت هر کیلوگرم آن در مرغداری ۹۵۰۰ و هر شانه ۳۰ عدی برای مصرف کننده حدود ۲۰ هزار تومان تعیین شده بود. بررسی آخرین وضعیت تورم و قیمت تخم مرغ از سوی مرکز آمار نشان می‌دهد که این کالا از هرکیلوگرم ۸۹۰۰ تومان در شهریور پارسال به ۱۳ هزارو۷۰۰ تومان در مرداد ماه امسال افزایش داشته است و در شهریور سال جاری به‌طور متوسط هر کیلوگرم ۱۵ هزارو ۳۰۰ تومان فروش رفته است. البته بررسی‌ها نشان می‌دهد، حداقل قیمت تخم مرغ در شهریور امسال تا ۱۲ هزار و۵۰۰ و حداکثر آن ۱۷ هزار و ۶۰۰ تومان ثبت شده است. براین اساس قیمت هر کیلو تخم مرغ در شهریور ماه 99 نسبت به مردادماه امسال ۱۱.۹ درصد و در مقایسه با شهریور ماه پارسال ۷۲.۶ درصد گران شده است.  اما مهرماه امسال ستاد تنظیم بازار تصمیم گرفت که برای دومین بار قیمت مصوب تخم مرغ را افزایش دهد که طبق آن تخم مرغ ۳۰ عددی بسته بندی شناسنامه‌دار دارای زنجیره سرد حداکثر ۳۱ هزار تومان، تخم مرغ ۲۰ عددی ۲۲ هزار تومان، تخم مرغ ۱۵ عددی ۱۸ هزار تومان، تخم مرغ ۹ عددی ۱۱ هزار تومان و تخم مرغ شش عددی ۷۰۰۰تومان عرضه شود. اما همچنان قیمت بازار از قیمت مصوب در حال سبقت گرفتن بود، به‌طوری‌که اواسط آذر ماه امسال قیمت تخم مرغ به 37 هزار تومان رسید. اما ترمز افزایش قیمت این محصول کشیده نشد، به‌طوری‌که هفته گذشته قیمت هر شانه تخم مرغ در سطح خرده فروشی‌ها به مرز۴۰ هزار تومان رسید. این در حالی است که بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار بایستی قیمت هر شانه تخم مرغ ۳۰ عددی بسته بندی شناسنامه‌دار دارای زنجیره سرد حداکثر ۳۱ هزارتومان باشد. با این حال، ستاد تنظیم بازار یک‌بار دیگر تصمیم گرفت برای سومین بار به خواسته فعالان حوزه تخم مرغ که خواهان گران کردن این محصول بودند، تن بدهد. برهمین اساس مطابق دستورالعمل جدید روز گذشته که از سوی ستاد تنظیم بازار منتشر شد، قیمت هر کیلو تخم مرغ از ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان به ۱۴ هزار تومان افزایش یافت.  

   انتقاد اتحادیه مرغداران از سازمان حمایت

ناصر نبی پور، سخنگوی اتحادیه مرغداران میهن قبل از اعلام نرخ جدید تخم مرغ پیش‌تر در اظهاراتی گفته بود ما و وزارت جهاد کشاورزی هفته گذشته مدارک و مستندات لازم را به سازمان حمایت مصرف کنندگان ارایه کردیم اما متأسفانه مسوولان سازمان این مستندات را نپذیرفتند. او همچنین به این موضوع اشاره کرده بود که در ششم دی‌ماه ۶۲ صفحه مستندات دیگر را برای سازمان حمایت ارسال کردیم تا آنها را بررسی و بعد از آن نتیجه را اعلام کند. او گفته بود که متأسفانه سازمان حمایت نه ما را به عنوان متخصص قبول دارد و نه وزارت جهاد کشاورزی را به عنوان متولی. مسوولان این سازمان بدون توجه به حقایق تولید، برای خود قیمت تعیین و اعلام می‌کنند. البته نبی‌پور با اشاره به اینکه قیمت تمام شده هر کیلو گرم تخم مرغ در حال حاضر بیش از ۱۵ هزار تومان است گفته است که، مسوولان سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار می‌گویند که قیمت تخم مرغ برای عرضه به مصرف کننده ۱۲ هزار تومان است. این در حالی است که بعد از تصویب قیمت ۱۲ هزار تومان برای تخم مرغ، نرخ مصوب نهاده‌های دامی نیز افزایش پیدا کرده؛ ضمن اینکه تولید کنندگان مقداری از نهاده مورد نیاز خود را نیز از بازار آزاد تهیه می‌کنند. به گفته او، در حال حاضر میانگین قیمت هر کیلوگرم تخم مرغ درب مرغداری بیش از ۱۶ هزار تومان است. اما تعزیرات با حمله به مرغداری‌ها، مرغداران را به عنوان محتکر معرفی و آنها را جریمه می‌کند که چرا تخم مرغ تولیدی خود را به قیمت کیلویی ۱۲ هزار تومان عرضه نمی‌کنند و با مرغداران شبیه قاچاقچی‌ها رفتار می‌شود که این در شأن تولید و تولید کننده نیست. نبی‌پور همچنین با اشاره به اینکه این اقدامات منجر به سرکوب تولید طی ماه‌های آینده خواهد شد گفته بود که نمی‌شود   وقتی قیمت تخم مرغ پایین می‌آید و مرغدار به‌شدت در ضرر است مسوولان بگویند به ما ربطی ندارد و تدبیری نیندیشند اما زمانی که قیمت بالا می‌رود به مرغداری‌ها حمله و مرغداران را جریمه کنند.

    چرا تخم مرغ گران شد؟ 

برخی دلایل گرانی تخم مرغ در بازار را به عواملی چون «سردی هوا و افزایش تقاضا، نحوه تامین نهاده‌های دامی و صادرات تخم مرغ» ربط می‌دهند. هر چند در خصوص علل افزایش قیمت مرغ و تخم مرغ، عوامل متعددی ذکر می‌شود اما بعضی ارز ترجیحی، کمبود و نیز افزایش قیمت نهاده‌ها را دلیل افزایش قیمت تخم مرغ عنوان می‌کنند. اما یکی از مهم‌ترین دلایلی که از سوی مرغداران و فعالان این صنعت برای افزایش قیمت تخم مرغ عنوان می‌شود، کمبود نهاده‌های دامی (خوراک دام و طیور) است. این در حالی است که به نهاده‌های دامی ارز 4200 تومانی تعلق می‌گیرد؛ سیستم نامناسب توزیع نهاده‌های دامی، موجب شد تا مرغداران برای تامین نهاده‌ها با مشکل مواجه شوند چراکه در پی کمبود نهاده‌های دامی، مرغداران مجبور شدند برای تداوم تولید، نهاده‌ها را با قیمتی بالاتر در بازار آزاد بخرند و در نهایت این موضوع اثر خود را روی قیمت نهایی یعنی مرغ و تخم مرغ نشان دهد. البته در روزهای اخیر اعلام شده که نهاده‌های دامی به صورت گسترده و با قیمت مصوب در بازارگاه عرضه شده است و دیگر کمبودی وجود ندارد و با توجه به این موضوع قیمت گوشت و مرغ وتخم مرغ کاهش خواهد داشت. عباس قبادی، دبیر ستاد تنظیم بازار با اعلام این موضوع در اظهاراتی گفته بود که مشکلات توزیع نهاده‌های دامی حل شده و در حال حاضر ۱۰۰ درصد نهاده‌های دامی تأمین شده و تولیدکنندگان می‌توانند محصولات خود را به قیمت مصوب عرضه کنند. در این میان، اما یکی دیگر از دلایلی که برای افزایش قیمت تخم مرغ مطرح می‌شود، مساله احتکار است. به‌طوری‌که طی اّبان ماه سال جاری، ۳۰۱ انباردار متخلف به اتهام اختفاء، احتکار و عدم اعلام موجودی کالا به تعزیرات حکومتی معرفی شدند و بعد از ابلاغ شیوه نامه بازرسی از انبارها تاکنون، تخم مرغ نیز به عنوان یکی از کالاهای اساسی بیشترین ارزش ریالی کالای مکشوفه در استان‌ها را تشکیل می‌دهد.