کاهش قیمت دلار با امیدواری نسبت به صادرات نفت و دسترسی به منابع مالی

گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری |

قیمت دلار در روزهای گذشته با توجه به افزایش امیدواری در زمینه صادرات نفت و دسترسی به منابع مالی کاهشی شده است. هفته گذشته نیز رییس کل بانک مرکزی اعلام‌کرد: ایران توانسته گشایش‌هایی در فروش نفت داشته باشد. قیمت طلا و سکه طرح جدید نسبت به روزکاری قبل با کاهش همراه شده است؛ از جمله دلایل نوسان در بازار طلا و سکه تغییرات قیمتی در طلای جهانی و دلار است؛ قیمت ارز در بازار تهران تحت تأثیر خبرهای سیاسی است.نرخ خرید و فروش دلار و یورو در صرافی‌های بانکی و بازار متشکل ارزی متغیر است و متناسب با نوسانات بازار آزاد در طول روز چند بار تغییر می‌کند. با اعلام هر اونس طلای جهانی به قیمت 1855 دلار و کاهش قیمت دلار آزاد به قیمت 23270 تومان، قیمت طلا و سکه کاهش یافت و سکه طرح جدید 10 میلیون و 440 هزار، سکه طرح قدیم 10 میلیون و 300 هزار، نیم سکه 5 میلیون و 800 هزار، ربع سکه 3 میلیون و 800 هزار و سکه گرمی 2 میلیون و 280 هزار، مظنه مثقال طلا 4 میلیون و 512 هزار، هر گرم طلای 18 عیار 1 میلیون و 41 هزار تومان معامله شد.  در ساعات صبح قیمت دلار 23150، یورو 27800، پوند 31200، درهم 6450 تومان، لیر 3200، یوان 3600 تومان معامله شد و در ظهر سه شنبه نیز قیمت دلار 23 هزار و 200 تومان، قیمت یورو 28 هزار و 300 تومان و درهم امارات 6 هزار و 350 تومان اعلام شده است.در صرافی‌های بانکی نیز قیمت‌ دلار و یورو نسبت به روز کاری قبل افزایش یافته است؛ برهمین اساس، قیمت فروش دلار 22 هزار و 970 تومان و قیمت خرید دلار از مردم 21 هزار و 480 تومان تعیین شده است. قیمت فروش یورو نیز معادل 27 هزار و 900 تومان و قیمت خریدیورو نیز 26 هزار و 410 تومان اعلام شده است. قیمت خرید هر دلار ۲۱ هزار و ۴۸۰ تومان و نرخ خرید هر یورو نیز۲۶ هزار و ۴۱۰ تومان اعلام شد، همچنین قیمت خرید دلار در بازار متشکل ارزی۲۲ هزار و ۲۶۷ تومان و قیمت فروش آن ۲۲ هزار و ۴۹۰ تومان بود.علاوه براین نرخ خریدیورو در این بازار ۲۶ هزار و ۹۳۴ تومان و نرخ فروش آن ۲۷ هزار و ۲۰۳ تومان اعلام شد.

براساس این گزارش در سامانه نیما در روز معاملاتی دوشنبه، هر دلار ۲۲ هزار و ۶۲۷ تومان به فروش رفت و یورو نیز بدون سفارش بود. همچنین در سامانه سنا دوشنبه، حواله یورو به قیمت۲۸ هزار و ۷۶۶ تومان معامله شد و همچنین حواله دلار به قیمت۲۲ هزار و ۸۵۸ تومان معامله شد.

     کاهش ۳۶۰ هزارتومانی قیمت سکه

هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدیدبا کاهش ۳۶۰ هزار تومانی۱۰ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان معامله شد.سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان معامله شد. از سه‌شنبه هفته گذشته (۳۰ دی ماه) قیمت سکه تاکنون با باقی ماندن در کانال ۱۰ میلیون تومانی، هر روز با افزایش یا کاهش روبرو شده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد هفته‌های گذشته قیمت سکه و طلا متاثر از بازار ارز روند کاهشی داشته و سیر نزولی قیمت ارز روی بازار طلا موثر بود.همچنین افزایش قیمت انس جهانی طلا باعث شده تا قیمت سکه در بازار ایران با وجود ثبات نرخ دلار با رشدی نسبی همراه شود. این در شرایطی است که کارشناسان افت بیشتر انس جهانی طلا در هفته‌های آینده را پیش‌بینی کرده‌اند. کاهش ریسک‌های بین‌المللی پس از پذیرش شکست دونالد ترامپ و معرفی جو بایدن به عنوان رییس‌جمهوری قانونی امریکا نیز بر این روند تاثیرگذار بوده است. علاوه براین انتظار می‌رود با آغاز توزیع واکسن کرونا و بهبود شرایط اقتصادی در ماه‌های آینده، میزان استقبال از طلا به عنوان ابزاری برای سرمایه‌گذاری کاهش یابد.

محسن زنگنه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره مهم‌ترین اقدامات بانک مرکزی برای ادامه روند رو به کاهش نرخ ارز گفت: در کنار سیاست‌هایی که بانک مرکزی انجام می‌دهد، چند نکته مهم دیگر هم وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.در کنار اقدامات بانک مرکزی برای ادامه روند کاهشی نرخ ارز، کنترل بازارهای غیررسمی، حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، تقویت سایر بازارها و هماهنگی در دولت را مورد تاکید قرار داد. وی درباره این نکات چنین توضیح داد: کنترل بازارهای غیررسمی اولین نکته مورد اشاره است زیرا نقش بسزایی در متشنج کردن بازار و صعود قیمت ارز دارد و تا زمانی که مساله مورد اشاره چه در فضای مجازی که اکثرا فعالیت می‌کنند و چه در فضای غیرمجازی مورد کنترل قرار نگیرد، این احتمال وجود دارد که در هر زمانی سیاست‌های در نظر گرفته شده با مشکل روبرو شود. این عضو کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس اضافه کرد: نکته دوم این است که بانک مرکزی در حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به کمک مجلس ‌آید زیرا این کار بار زیادی را از دوش دولت به عنوان یک تقاضا‌کننده بزرگ که حداقل برای سال آینده دولت ۸ میلیارد دلارتقاضای ارز خواهد داشت، برمی‌دارد. بنابراین این کار می‌تواند در کاهش نرخ ارز موثر واقع شود. زنگنه در این رابطه اظهار داشت: تقویت سایر بازارها مانند سرمایه یا تعدیل نرخ سپرده‌های بانکی باید موردتوجه قرار گیرد. به این معنا که پول‌های سرگردان و نقدینگی از بازار ارز به سمت این بازارها سوق داده شود زیرا چنانچه نقدینگی بنا به هر دلیلی سمت بازار ارز حرکت کند مانند سیلی است که تمام تدابیر اتخاذ شده در این مسیر حتی سدها را هم تخریب می‌کند و مجدد دلار افزایش قیمت پیدا خواهد کرد. وی آخرین نکته در این خصوص را چنین بیان کرد: بخش عمده‌ای از تحولات نرخ ارز در بازار در اختیاربانک مرکزی نیست و سایر وزارتخانه‌های اقتصادی دولت در این زمینه نقش دارند، بنابراین باید اعضای دولت در اظهارنظرها و اعمال سیاست‌ها هماهنگی بیشتری داشته باشند. در حقیقت بانک مرکزی بسیاری از اوقات چوب سیاست‌های سایر دستگاه‌های کشور را می‌خورد، بنابراین گروه اقتصادی دولت باید منسجم‌تر حرکت کند.

این نماینده مجلس در ادامه افزود: قطعا هر تصمیمی که وزارت صمت برفرض در حوزه صادرات فولاد و تثبیت نرخ آن یا وزارت کشاورزی در حوزه نهاده‌های دامی اخذ کند در نرخ اثر موثر واقع خواهد شد. بنابراین باید کارگروه ویژه‌ای در حوزه ارز تشکیل شود که تمامی سیاست‌ها و تصمیمات اجرایی را رصد کند. به عبارتی دیگر تمام مجموعه هماهنگ با مدیریت بانک مرکزی بحث صیانت از پول ملی و حفظ قیمت دلار را به مدیریت درآورد. زنگنه در رابطه با مهم‌ترین دستاورد تخلیه حباب نرخ ارز برای اقتصاد کشور ابراز کرد: بدون شک کاهش نرخ یا تخلیه حباب ارزی در کاهش تورم، انتظارات ناشی از آن و تقویت پول ملی نقش دارد، منتها باید مراقبت شود، چراکه همچنان که صعود یک‌باره قیمت ارز می‌تواند بخشی از جامعه را دچار مشکل و تهدید کند، انتخاب سیاست‌هایی که به‌طور ناگهانی و بدون آماده کردن زیرساخت‌ها و هشدارهای لازم نرخ ارز را از یک حد متعادل پایین‌تر آورد و در یک حد نامتعارفی قرار دهد هم بخش‌های دیگری از اقتصاد را دچار مشکل می‌کند. این عضو کمیسیون برنامه و بودجه در ادامه یادآور شد: نیاز است تا با یک حرکت معقول و فراهم ساختن زیرساخت‌های لازم به خصوص در بخش صنعت این کارانجام شود زیرا زمزمه پایین آمدن نرخ ارز در چند هفته گذشته با توجه به نقل‌قول رییس‌جمهور به‌شدت بازار سرمایه را دچار تشنج کرد و بازار یک هفته‌ای به وضعیت قرمز تبدیل شد.  وی در این خصوص بیان کرد: تصمیمات باید در یک اتاق فکر با فرماندهی متمرکز اخذ شود وگرنه این احتمال وجود دارد که بانک مرکزی در کاهش نرخ ارز موفق باشد، ولی یک‌باره به بازار سرمایه آسیب وارد ‌آید که در نتیجه پول‌های نقدینگی آن به سمت بازارهای موازی یعنی ارز و طلا خواهد رفت.

     دلار تا کجا می‌تواند پایین برود؟

با وجود حمایت وزیر خزانه داری جدید امریکا از تقویت دلار به نظر می‌رسد وی کار سختی برای تحقق این هدف داشته باشد. به گزارش اسپوتنیک، هرچند با آغاز روند واکسیناسیون عمومی چشم‌انداز اقتصادی امریکا بهتر از گذشته به نظر می‌رسد اما کسری بودجه شدید دولت و وادار شدن بانک مرکزی امریکا به تزریق سنگین نقدینگی احتمالا بدان معنا خواهد بود که کار دلار برای احیا دشوار خواهد بود. ارزش دلار در سال ۲۰۲۰ در مقابل بسیاری از ارزهای مهم به یکی از کمترین سطوح خود در چند سال اخیر رسید و با روی کار آمدن ژانت یلن به عنوان وزیر خزانه داری امریکا این سوال مطرح می‌شود که روند نزولی دلار تا کجا ادامه پیدا خواهد کرد.  در سال ۲۰۲۰ تمام تلاش دولت، کنگره و بانک مرکزی امریکا در آن بود که بتوانند جلوی کاهش بیش از پیش قدرت خرید شهروندان امریکایی را بگیرند و روند احیای اقتصاد و بازگشت شرایط به وضعیت قبل از آغاز کرونا را فراهم کنند. دلار طی سال ۲۰۲۰ بیش از ۵.۵ درصد ارزش خود مقابل شش ارز مهم جهانی را از دست داد و دلار در برابر اشتیاق بانک مرکزی امریکا به تزریق هرچه بیشتر نقدینگی بی‌دفاع ماند. افزایش نگرانی از پیامدهای تزریق وسیع نقدینگی باعث شد نوسان در بازار ارز تشدید و دلار به عقب رانده شود. 

کیت جوکس مدیر بخش ارزی در بانک سوسیت ژنرال فرانسه گفت: به زبان ساده دلیل اصلی ریزش دلار این بود که نمی‌شد قیمت دلار را در سطح قبلی که از نظر بازار بسیار بالا بود حفظ کرد. دلار هنوز هم به نظر بیش از چیزی که واقعا می‌ارزد در بازار قیمت دارد و بنابراین پیش‌بینی من آن است که باید منتظر کاهش بیشتر ارزش آن مقابل ارزهای مهم باشیم.  پس از روی کار آمدن دولت بایدن و وعده دموکرات‌ها به افزایش مخارج برای احیای اقتصاد، بسیاری از کارشناسان ارزی هشدار داده‌اند که این روند به معنای ریزش بیشتر ارزش دلار خواهد بود. بانک مرکزی و دولت امریکا اکنون در مجموع چیزی حدود شش تریلیون دلار به اشکال مختلف به اقتصاد تزریق کرده‌اند و در سناریو بدبینانه پیش‌بینی می‌شود دلار یک پنجم دیگر از ارزش خود مقابل ارزهای مهم را تا پایان امسال از دست بدهد. 

     صعود جهانی دلار با انتخاب یلن

وزیر خزانه‌داری جدید امریکا

ارزش دلار مقابل بسیاری از ارزهای معتبر افزایش یافت.شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد، در معاملات دیروز با ۰.۱۴ درصد افزایش نسبت به روز گذشته آن در سطح ۹۰.۳۴ واحد بسته شد. وال‌استریت ژورنال به نقل از نزدیکان خانم یلن گفته است که رییس سابق فدرال رزرو در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ در باوری کاملا متضاد با دونالد ترامپ عقیده دارد که نباید اجازه داد دلار بیش از حد تضعیف شود. ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری خود بارها و بارها از برخی از مدیران بانک مرکزی امریکا به دلیل مقاومتشان در تضعیف دلار انتقاد کرده و آن را عاملی برای ایجاد مزیتی رقابتی برای رقبای این کشور از جمله اتحادیه اروپا و چین دانسته بود.  برخی خبرها حاکی از آن است که جو بایدن خود را آماده رونمایی از یک بسته عظیم۱.۹ تریلیون دلاری برای کاستن از تبعات اقتصادی ویروس کرونا می‌کند. آن طور که تاکنون از جزییات این بسته افشا شده، قرار است به هر خانوار امریکایی۱۴۰۰ دلار به صورت نقدی پرداخت شود و کمک‌هایی برای حمایت از اقلیت‌ها نیز در نظر گرفته شده است. به گفته برایان دیس مشاور اقتصادی بایدن بلافاصله پس از روی کار آمدن دولت جدید، بایدن به کنگره فشار خواهد آورد تا این بسته تصویب و اجرایی شود. البته با توجه به اکثریت دموکرات‌ها انتظار نمی‌رود کار بایدن برای جلب موافقت کنگره سخت باشد.  کیت جوکیس- استراتژیست ارزی بانک سوسیت ژنرال گفت: به زبان ساده از نظر معامله گران ارزش فعلی دلار بیش از حدی است که باید باشد و برای همین فکر می‌کنم روزهای بد دلار ادامه دارد. بازارها به آن چه در حوزه سیاست‌گذاری پولی رخ می‌دهد واکنش نشان می‌دهند و با وضعیت فعلی فشار زیادی روی دلار است. در مقایسه با ماه‌های ابتدایی سال جذابیت دلار برای بسیاری از معامله گران کاهش پیدا کرده است. اصل ریزش دلار این بود که نمی‌شد قیمت دلار را در سطح قبلی که از نظر بازار بسیار بالا بود حفظ کرد. دلار هنوز هم به نظر بیش از چیزی که واقعا می‌ارزد در بازار قیمت دارد و بنابراین پیش‌بینی من آن است که باید منتظر کاهش بیشتر ارزش آن مقابل ارزهای مهم باشیم.