اهمیت چکش‌کاری بودجه
کامران ندری
در بررسی لایحه بودجه موضوع مهمی که نباید فراموش شود، این است که لزوما تمام پیشنهادهای دولت برای بودجه درست نیست و اگر بنا بود تمام آنچه دولت اعلام کرده تصویب شود، دیگر نیازی نبود مجلس آن را تصویب کند. از این رو باید ابتدا در نظر داشت که تغییرات بودجه در مجلس باید بر اساس اصول منطقی و واقعیت‌های اقتصادی باشد و سپس با اصلاح اشتباهات گذشته، مسیری هموارتر برای اقتصاد کشور در نظر گرفته شود. هر چند هنوز مجلس به‌طور دقیق تغییراتی که در بودجه اعمال کرده را تشریح نکرده و باید منتظر ماند تا با تصویب قانون بودجه، درباره سرنوشت این لایحه تصمیم‌گیری شود...
اما بعضی از خبرهایی که تاکنون منتشر شده لزوما جنبه منفی ندارند. برای مثال دولت در بودجه فروش روزانه 2.3 میلیون بشکه نفت را پیش‌بینی کرده بود که بسیاری از کارشناسان هشدار می‌دادند که بیش از حد خوشبینانه در نظر گرفته شده و امکان اجرای آن کم است. اینکه مجلس دو سقف برای فروش نفت در نظر بگیرد می‌تواند به نفع دولت باشد و در مسیر واقعی شدن اعداد و ارقام در اقتصاد ایران گام بردارد. البته اینکه این سقف چگونه بسته شود، اگر بیش از آن فروش انجام شد منابع آن چگونه مورد استفاده قرار بگیرد و نقشه اجرایی آن چگونه بسته شود سوالاتی است که باید مجلس به آن پاسخ دهد. موضوع دیگر بحث تخصیص ارز 4200 تومانی است. آنچه در سال‌های گذشته رخ داده، نشان می‌دهد که با وجود تخصیص ارز بسیاری از کالاها افزایش قیمت داشتند و در عوض رانتی جدی در مسیر تخصیص آن به وجود آمد. اینکه این مسیر تغییر کند قطعا به نفع اقتصاد کشور خواهد بود. این ارز نه به اهداف خود رسید و نه در حوزه عدالت اقتصادی گام مهمی برداشت زیرا همه اقشار جامعه به طور مساوی از آن بهره می‌بردند.
اگر بنا باشد که این ارز حذف شود، قطعا فشار جدیدی به اقشار کم‌درآمد جامعه وارد می‌شود و برای جبران آن، افزایش یارانه نقدی بهترین گزینه خواهد بود. البته ما با وجود تمام شعارها نتوانستیم در شناسایی اقشار کم‌درآمد موفق عمل کنیم و همچنان مشخص نیست افراد بر چه اساسی یارانه می‌گیرند. در چنین فضایی به نظر می‌رسد تجربه دولت قبل که به همه یارانه مساوی داد خیلی بهتر از این بود که گروهی که باید یارانه می‌گرفتند از آن محروم شده‌اند و گروهی که باید حذف می‌شدند همچنان در فهرست دریافت یارانه قرار دارند. اینکه یارانه نقدی افزایش پیدا کند، قطعا گزینه بدی نیست اما باید دید که در نهایت نقشه عملی که مجلس برایش در نظر می‌گیرد، چگونه است. می‌توان انتظار داشت که بعضی از تغییرات مجلس، جنبه مثبت داشته باشند اما در این مسیر باید به شکل دقیق مشخص شود که تغییرات چگونه اجرایی می‌شود و دولت با آنها چگونه هماهنگ خواهد شد.
