تاثیرمنفی عوامل کلان بر بورس
پیمان مولوی
چندین دیدگاه درخصوص مصوبههای جدید سازمان بورس وجود دارد. اول باید به این نکته اشاره کرد که تمامی مسوولان در تمامی بورسها اعم از بورس، فرابورس، بورس کالا و... تلاش خود را برای احیای وضعیت بازار انجام میدهند.
نکته دوم اینجاست که چه اقداماتی میتواند شرایط را برای سرمایهگذاران حقیقی و حقوقی مثبت کند. ما باید دوتا را تفکیک کنیم نخست؛ آیا شرایط اقتصاد کلان کشور را مدیران بورسی میتوانند تغییر بدهند؟ جواب این سوال خیر است زیرا؛ عوامل کلان اقتصاد ایران به گونهای ست که روی بازار سرمایه تاثیر میگذارد و بازار سرمایه نمیتواند بر روی آن تاثیرگذار باشد. دوم؛ عوامل اقتصاد کلان ایران، تنها اقتصادی نیست و یکسری عوامل سیاسی و بینالمللی است همانند؛ تحریمها، مذاکرات، بودجه و انتخابات سال 1400 که هیچ یک از اینان در چارچوبهای بورس نمیگنجد. دومین موضوع؛ بحثهای فنی است مثلا دامنه نوسان، حجم مبنا و.... میتوان درخصوص این موارد اظهارنظر کرد اما افتراق نظر میان فعالان و کارشناسان بازار وجود دارد و افتراق نظر کاملا مشخص است. بسیار مطلوب است که ما یک تصمیم اساسی در رابطه با دامنه نوسان حداقل داشته باشیم. دامنه نوسان منفی ممکن است در کوتاهمدت به عنوان استوپر (STOP) در اینجا صف فروش عمل کند و باعث شود نقدشوندگی سهام کمتر شود اما از سوی دیگر این دامنه نوسان ادامهدار خواهد بود یا تغییر خواهد کرد یا در نهایت حذف میشود؟ اینها سوالاتی است که ذهن سرمایهگذاران را درگیر میکند و هرگونه تغییرات در قوانین و مقررات و بخشنامهها اثر مثبت نمیگذارد و در نهایت اثر منفی بر روی بازارخواهد گذاشت و این موضوع نیز کلی است چراکه افق سرمایهگذاری را کوتاه میکند، اما اگر به عنوان یک استوپر (STOP) کوتاهمدت باشد میتواند وضعیت بازار سهام را کمی تغییر دهد. نکته بعدی اینجاست که انتظارها باید تغییر کند و اقتصاد کشور به سرو سامانی برسد، اقتصاد ایران باید به سمت و سوی توسعه برود و این تلقی که بازار سرمایه ایران باید جور تمامی مشکلات اقتصادی را بکشد یک رویکرد بسیار غلطی است. بازارسهام ایران درحال توسعه و رشد است اما نمیتواند جور اقتصاد کشور را بکشد. نکته اصلی بعدی ورود افرادی خارج از حیطه بازار است. این بدان معنا نیست که فردی اظهارنظر نکند ولی باید به این موضوع توجه داشت که افزایش اظهارنظرها میتواند تعداد سیگنالهای بازار را نیز افزایش دهد و درنهایت وضعیت منفی برای بازار پدید آورد. بنده فکر میکنم چاره بازار سرمایه ایران دو موضوع است اول؛ بپذیریم که عوامل اقتصاد کلان تاثیر منفی بر روی بازار میگذارد و این طبیعی است چراکه اقتصاد ایران به سمت جلو حرکت نمیکند. عامل دوم این است که چه قوانین و مقرراتی میتواند بورس را به سمت شفافیت و کاری بیشتر ببرد. بورس ایران باید به یک جمعبندی در این خصوص برسد چون برای شکلگیری آینده بورس ایران نیازمند یک رویکرد جدید هستیم و این رویکرد باید از سمت بدنه روبه بالا باشد، این یعنی خواستهای بدنه بازار به سمت ارکان و تصمیمگیران بازار.