ازدواج هراسی معضل امروز جامعه

علی اصغر کیهان نیا

افزایش سن ازدواج موضوع کلی کشور است اما نتایج مطالعه میدانی پژوهشگران نشان می‌دهد با توجه به شرایط فرهنگی، اجتماعی و شهری میانگین سن ازدواج در تهران نسبت به دیگر شهرها بالاتر است. هرچند می‌توان علل افزایش سن ازدواج را به‌طور کلی مسائل اقتصادی و مالی، مسکن و اشتغال دانست اما در مناطق تهران موضوعات مختلفی در این زمینه دخالت دارد که توسط پژوهشگران حوزه اجتماعی و فرهنگی در این محدود جغرافیایی جست‌وجو شده است. جالب اینکه برخی خانواده‌ها از رفاه اقتصادی مناسبی نیز برخوردارند و برای ازدواج با مشکل مالی نیز مواجه نیستند، اما با این حال دنیای مجردی را به تاهل ترجیح می‌دهند. بسیاری هم هستند که ادامه تحصیل را بهانه‌ای برای شانه خالی کردن از زیر بار ازدواج می‌دانند. در واقع ازدواج هراسی می‌تواند به عوامل گوناگونی بستگی داشته باشد. اما در بین دانشجویان و کسانی که درس بهانه‌ای برای آنهاست تا ازدواج خود را به تاخیر بیندازند هم نکته حایز اهمیت همان ترس از تشکیل زندگی مشترک است. گاهی اوقات رفتار خانواده‌ها نیز به افزایش مشکلات جوان‌ها دامن می‌زند. در محافل و مهمانی‌ها هر وقت صحبت از ازدواج می‌شود، برخی به شوخی از تعابیری چون «بدبخت شدن»، «اسیر شدن» و «خداحافظی با لذت‌های خوش زندگی» یاد می‌کنند. جالب اینکه خود این افراد متاهل می‌دانند صحبت‌هایشان شوخی است و واقعیت این طور نیست. اما جوانان با شنیدن این صحبت‌ها تحت تاثیر قرار می‌گیرند و از

 رو در رو شدن با مساله ازدواج می‌ترسند. موضوع بعدی هزینه‌های ازدواج است و متاسفانه در برخی از محافل در این زمینه سیاه نمایی می‌شود. عابدی به دیدگاه تعدادی از دانشجویان و جوانان مجرد در زمینه ازدواج اشاره می‌کند و می‌گوید: «به عقیده بسیاری از جوانان هزینه ازدواجشان بیش از ۵۰۰ میلیون تومان می‌شود، ضمن اینکه آنها باید از نظر مسکن، ماشین و تحصیلات نیز تامین باشند تا بتوانند زندگی مشترک را آغاز کنند. این موضوع نشان می‌دهد در این زمینه باید کارشود تا به سبک زندگی ایرانی – اسلامی بازگردیم.» در زمینه میانگین سن ازدواج در مناطق مختلف شهر تهران الگوها و یافته‌های متفاوتی وجوددارد. هر چند گفته می‌شود که میانگین سن ازدواج در پایتخت بین ۳۰ تا ۳۵ سال است، اما یافته‌های پژوهشگران امور اجتماعی و فرهنگی نشان می‌دهد که میانگین سن ازدواج در برخی مناطق تهران چند درصد بالاتر از این میانگین سنی است یعنی بین ۳۵ تا ۴۰ سال. حتی استثناهایی در این زمینه وجوددارد که در مناطق دیگر شهر تهران کمتر دیده می‌شود. نتایج تحقیقات و مطالعات پژوهشگران نشان می‌دهد که در زمینه موضوع ازدواج با چند گروه شامل جوانان، افراد بزرگسال و سالمند مواجه هستیم. قدر مسلم جوانان به عنوان نیروهای فعال و آینده ساز جامعه در اولویت نخست قرار می‌گیرند و باید برای تشکیل خانواده و ازدواج به موقع آنها، قدم‌های اساسی برداشته شود. البته نباید از وضعیت ازدواج سایر گروه‌های سنی نیز غافل بود. به هر حال آنها حق زندگی دارند و با تشکیل خانواده می‌توانند از باقیمانده عمر خود بهترین استفاده را ببرند. به هر حال خانواده و متولیان امور اجتماعی و فرهنگی باید همراه و همسو با یکدیگر برای رونق ازدواج جوانان و تشکیل خانواده تلاش کنند. باید مسائلی چون ازدواج هراسی و تعلق عاطفی بیش از حد والدین به فرزندان رفع شود و جوانان دیدگاه خود را نسبت به ازدواج تغییر دهند. یکی از برنامه‌های تاثیرگذار برپایی کلاس‌ها و کارگاه‌های مشاوره‌ای گروهی و انفرادی است که با موضوعاتی چون ازدواج جوان‌ها، موانع و چالش‌های ازدواج، خواسته‌های جوان دیروز و امروز در امر ازدواج، نقش خانواده در ازدواج جوانان و ... است که باید به آن به صورت جدی پرداخته شود.