بازار بدهی و بازار سهام؛ دو بال توسعه اقتصادی
محمدعلی دهقان دهنوی، رییس سازمان بورس و اوراق بهاداربازارسرمایه را به عنوان یکی از ارکان اصلی تامین مالی در اقتصاد دانست و گفت: از آنجاییکه یکی از مشکلات اقتصادی موجود، کمبود سرمایه‌گذاری است، مهم‌ترین محلی که می‌تواند این مشکل را برطرف کند بازارسرمایه است. در حال حاضر تامین مالی در بازارسرمایه از راه‌های مختلفی مانند عرضه اولیه، افزایش سرمایه و غیره انجام پذیر است و از این رو نقشی که بازار سرمایه در اقتصاد داشته با نقش سیستم بانکی برابری می‌کند. این در حالی است که سیستم بانکی تسهیلات بیشتری در این خصوص پرداخت کرده، اما بخش عمده این تسهیلات سرمایه در گردش است که البته این روش در بازارسرمایه هم در شکل‌های دیگری انجام می‌شود، اما بانک‌ها به طرح‌های توسعه‌ای نیز تسهیلات ارایه کرده‌اند، با این حال رقم ارایه تسهیلاتشان تفاوت زیادی از میزان ارایه تسهیلات توسط بازارسرمایه ندارد.
سامانه دیدبان
سامانه‌ای برای دریافت شکایات و تخلفات
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه باید با متخلفان برخورد شود، تصریح کرد: سامانه دیدبان توسط سازمان بورس راه‌اندازی شده و گزارش‌های مردمی را دریافت می‌کند. در عین حال، سازمان نیز نظارت‌های دقیق و مستمری را در دستور کار دارد که بسته به نوع تخلف، برخورد مناسب صورت می‌گیرد. تذکر، درج در پرونده و جبران از طریق عدالت ترمیمی از جمله روش‌های برخوردی هستند. اما گاهی تخلف بزرگی روی می‌دهد و سازمان بورس به عنوان ضابط قضایی و گاهی به عنوان شاکی پیگیر موضوع می‌شود و در این مسیر همکاری خوبی بین دستگاه قضایی و سازمان بورس برقرار است.
زیرساخت‌ها در حال توسعه
دهقان دهنوی با اشاره به اینکه در سال ۹۹ شاهد حضور طیف وسیعی از سرمایه‌گذاران و حجم بالایی از معاملات در بازارسرمایه بودیم، ابراز داشت: برخی از زیرساخت‌ها و ساختارهای بازار سرمایه آمادگی پذیرش این حجم از نقدینگی را نداشت و از همین رو، گاهی مشکلاتی را در سامانه معاملات شاهد بودیم. اما هم اکنون با اتکا به دانش و توان داخلی مشکلات برطرف شده و زیرساخت‌ها نیز در حال توسعه است. به رغم افزایش ضریب نفوذ بازار سرمایه، نباید فراموش کنیم که بورس بازاری تخصصی و مبتنی بر دانش است، از همین رو، همگان باید به خوبی نقش خود را ایفا کنند تا اعتماد به بازار سرمایه خدشه‌دار نشود. دهقان دهنوی تقویت نظارت، شفاف شدن گزارش دهی شرکت‌ها و اطلاع‌رسانی دقیق‌تر را لازمه این امر دانست و افزود: سازمان بورس طرح حمایت از سهام داران با پرتفوی زیر ۱۰ میلیون تومان را در دستور کار قرار داده است. در عین حال، باید روش‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و بلندمدت ترویج شوند. برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طی ۱۰ سال بین ۵۰ تا ۷۰ درصد بازدهی نصیب سرمایه‌گذاران خود کرده‌اند.
نگاهی به پرونده سهام عدالت
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار به وضعیت سهام عدالت اشاره کرد و گفت: پرتفوی سهام عدالت شامل شرکت‌های بزرگ و قدرتمند در بازار سرمایه است. همچنین شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی تحت نظارت سازمان بورس فعالیت می‌کنند. شرکت‌های سرمایه پذیر با برگزاری مجامع، سیاست‌های تقسیم سود خود را اعلام کردند و برخی تمامی منابع و برخی دیگر بخشی از منابع خود را به صورت سود تقسیم خواهند کرد.وی در خصوص سیاست تقسیم سود تا پایان سال بیان داشت: تقسیم سود سهام عدالت از دو بخش در حال بررسی است. بخش اول در سمات است که اطلاعات سهامداران پالایش شده است و کسانی که سهام خود را فروختند سودی به آنها تعلق نخواهد گرفت، اما آن دسته که این سهم را خریداری کردند شامل سود خواهند شد. دهقان افزود: اطلاعات در سمات در حال آماده سازی است و تا پایان سال تعیین تکلیف می‌شود. اما بخش دوم بر عهده شرکت‌های سرمایه پذیر است که باید سود تقسیمی را به شرکت سمات واریز کنند تا بین مردم توزیع شود. این فرآیند در حال بررسی است و تلاش بر این است که در بهترین حالت تمامی ۲۰۰ هزار تومان و در حالت‌های بعدی بخشی از این ۲۰۰ هزار تومان تا قبل از پایان سال به سهامداران اعطا شود. به تمامی سهامداران سهام عدالت که یک برگه سهام ۵۰۰ هزار تومانی داشته باشند ۲۰۰ هزار تومان سود تعلق می‌گیرد به این ترتیب هر فردی دارای دو برگ سهام ۵۰۰ هزار تومانی باشد ۴۰۰ هزار تومان سود کسب خواهد کرد.سخنگوی شورای عالی بورس در پایان با اشاره به مقایسه بازار اوراق بدهی و بازار سهام بیان داشت: بازار اوراق بدهی همیشه در کنار بازار سهام بوده است. اما چیزی که در این میان مهم است این است که در واقع تنظیم کننده ارتباط این دو، نرخ سود است و تنظیم‌گری نرخ سود در دست بانک مرکزی است. خواسته بازار سرمایه از بانک مرکزی این است که عملیات بازار باز را به نحوی در بازار اوراق بدهی اجرا کند که نرخ سود اوراق موجب کاهش جذابیت نرخ‌ها در بازار سرمایه نباشد. نگاه ما حذفی نیست و خواستار ادامه فعالیت بازار بدهی هستیم به این دلیل که بازار بدهی و بازار سهام باید در کنار هم رشد کنند و با هم توسعه پیدا کنند اما این خواست را داریم که تنظیمات نرخ سود در محدوده‌ای باشد که بازار بدهی و بازار سهام در کنار هم رشد کنند .
