تاثیر دامنه نوسان بر بازارسرمایه

مهدیه انصاری

ریزش شاخص بورس اوراق بهادار تهران در شش ماهه دوم سال گذشته سبب شد که مسوولان امر به دنبال راهکارهایی  برای جلوگیری از افزایش زیان سهامداران خردی شوند که پیش‌تر با دعوت آنها، به بازار سهام روی آورده بودند. جلوگیری از فروش سهام عدالت در زمان معاملات عادی سهام، الزام شرکت‌ها به داشتن بازارگردان‌ و تاکید بانک مرکزی به عدم افزایش نرخ بهره بانکی از جمله اقدامات بنیادی بود که سبب شد تا علاوه بر افزایش نقدشوندگی بازار تا حدودی از شدت ریزش بورس کاسته شود. تداوم تصمیمات هیجانی سهامداران در ماه‌های اخیر و تمایل سازمان برای تغییر روند بازار موجب شد که با نامتقارن کردن دامنه نوسان این پیام منتقل شود که بازار جایی برای ریزش بیشتر ندارد. در حالی که تجربه نشان داده است که بازار سرمایه بسیار هوشمند عمل کرده و با تغییر در شکل ظاهری معاملات نمی‌توان در بلندمدت روند بازار را عوض کرد.

نامتقارن کردن دامنه نوسان، هرچند در کوتاه‌مدت براساس رفتار هیجانی، منجر به مثبت شدن و شگل‌گیری صف‌های‌خرید در بازار شد اما همانطور که پیش‌بینی می‌شد تداوم این رویه، نقدشوندگی بازار را با مشکلات جدی روبرو کرده است. یکی از فاکتورهای مثبت بورس نسبت به سایر بازارها مانند بازار مسکن، طلا و غیره، نقدشوندگی بالای آن بوده است در حالی که اعمال دامنه نامتقارن منجر به ایجاد ابهام در نقدشوندگی بازار گردید. عدم نقدشوندگی یا به عبارتی کاهش نقدشوندگی، جذابیت سرمایه‌گذاری در بازار سهام را برای برخی فعالان و سرمایه‌گذاران موثر کاهش داده و یکی از عوامل عدم ورود نقدینگی به بازار است. در حال حاضر ارزش معاملات بورس اوراق بهادار تهران طی روز‌های اخیر به کمترین مقدار خود طی یک سال گذشته رسیده است. هر چند وجود دامنه متقارن 5 + و 5- خود منجر به شکل‌گیری صف‌های خرید و فروش و کاهش نقدشوندگی بازار شده بود، تغییر شکل دامنه به‌صورت نامتقارن با وجود کاهش حداکثر زیان احتمالی سهام‌داران منجر به طولانی‌تر شدن زمان اصلاحات منفی و شکل‌گیری روند فرسایشی در بازار شده است. برگشت دامنه نوسان به حالت سابق و افزایش تدریجی آن با لحاظ روند تخلیه هیجانات بازار می‌تواند یکی از این اقدامات مهم و اساسی سازمان بورس و ارکان راهبری، در جهت بهبود روند معاملات بازار سرمایه کشور باشد.