سقوط ۸۰۰۰ دلاری بیت‌کوین
قیمت بیت‌کوین صبح روز گذشته با یک ریزش تقریبا ۱۵ درصدی تا ۵۱ هزار دلار پایین آمد و باعث افت قیمت بسیاری از آلت‌کوین‌ها از جمله اتریوم شد. این بزرگ‌ترین ریزش یک روزه بیت‌کوین از ماه فوریه بود. بزرگ‌ترین رمزارز بازار هفته گذشته با اعلام خبر ورود کوین‌بیس به بازار نزدک تا ۶۴,۸۰۰ دلار بالا رفت. ارزش بازار بیت‌کوین از سال گذشته تاکنون با رشد بیشتر از ۸۰۰ درصدی از مرز ۱ تریلیون دلار فراتر رفته است. در میان سایر آلت‌کوین‌ها اتریوم از حدود ۲۲۰۰ به ۱۹۰۰ دلار، XRP از حدود ۱.۴ به ۱.۱ دلار، بایننس کوین از حدود ۵۰۰ دلار به ۴۳۰ دلار و لایت‌کوین از حدود ۲۸۰ دلار به ۲۳۰ دلار رسید. دوج‌کوین به‌رغم افزایش خیره‌کننده ۲۰۰ درصدی در روز جمعه که باعث شد قیمت این کوین تا ۴۵ سنت بالا برود، چندان تحت تاثیر این ریزش قرار نگرفته و فعلا در حوالی ۳۰ سنت معامله می‌شود.
پذیرش رمزارزها توسط شرکت‌های مختلف به رشد قیمت بیت‌کوین و ثبت رکوردهای تاریخی برای سایر رمزارزها کمک کرده است. در چند ماه اخیر شرکت‌هایی مثل پی‌پل و Square امکان انجام تراکنش با بیت‌کوین را روی سیستم‌های خود فراهم کرده‌اند. شرکت‌های وال استریت مثل «مورگان استنلی» هم دسترسی به این توکن‌ها را برای مشتریان متمول خود به وجود آورده‌اند. ساعت ۷: ۳۰ صبح روز گذشته ۱۸ آوریل (۲۹ فروردین)، قیمت بیت‌کوین با ۸,۰۰۰ دلار سقوط از حوالی ۵۸ هزار دلار تا ۵۱ هزار دلار سقوط کرد و به کمترین قیمت در سه هفته اخیر رسید. به گفته رایان واتکینز، پژوهشگر شرکت تحلیل داده مساری، قیمت بیت‌کوین ظرف تنها ۱۵ دقیقه در ساعات معاملات آسیایی از حدود ۶۰,۰۰۰ دلار به ۵۲,۱۴۸ دلار کاهش یافت. سقوط قیمت بیت‌کوین باعث افت قیمت آلت‌کوین‌هایی شد که قیمت آنها پس از عرضه عمومی سهام کوین بیس در بورس نزدک، افزایش یافته بود.
تصمیم وزارت خزانه‌داری امریکا
به محکومیت پولشویی از طریق رمزارز
اگرچه علت دقیق این سقوط ناگهانی هنوز مشخص نیست، اما شایعاتی مبنی بر این وجود دارد که وزارت خزانه‌داری امریکا قصد دارد چندین موسسه مالی را به‌اتهام پولشویی با استفاده از ارزهای دیجیتال محاکمه کند. برخی سقوط قیمت بیت‌کوین و بازار آشفته ارزهای دیجیتال را به انتشار همین خبر مرتبط می‌دانند. در زمان نگارش این خبر، بیت‌کوین با قیمتی حدود ۵۴,۴۴۰ دلار در حال معامله است که افت ۱۲.۶ درصدی قیمت این ارز دیجیتال در ۲۴ ساعت گذشته را نمایش می‌دهد. قیمت بیت‌کوین پس از این ریزش تا حوالی ۵۶ هزار دلار بالا رفت اما همچنان روند نزولی به خود گرفت. در همین حال، اتر (ETH) افت حدود ۱۳ درصدی را شاهد بوده است. داده‌ها حاکی از آن است که آلت‌کوین‌های دیگر از جمله ریپل (XRP)، پولکادات (DOT)، لایت‌کوین (LTC) و بیت‌کوین کش (BCH) نیز از ۱۷ تا ۲۰ درصد کاهش را در ۲۴ ساعت گذشته تجربه کرده‌اند. این در حالی است که دوج‌کوین (DOGE) تنها ۶ درصد از ارزش خود را از دست داد. عرضه عمومی سهام کوین بیس در بورس نزدک که در ۱۴ آوریل (۲۵ فروردین) برگزار شد، فضای عمومی بازار ارزهای دیجیتال را دچار هیجان زیادی کرده بود. در آستانه همین رویداد بود که ارزهای ریپل (XRP) و دوج‌کوین افزایش قیمت کم‌سابقه‌ای را تجربه کردند. قیمت بیت‌کوین هم در روزهای منتهی به عرضه عمومی سهام کوین بیس به بالای ۶۰,۰۰۰ دلار رسیده بود و در روز ۱۴ آوریل، توانسته بود رکود تاریخی ۶۴,۸۰۱ دلار را ثبت کند.
کاهش ارزش بیت‌کوین
هم‌زمان با اخبار ممنوعیت از ترکیه
این در حالی است که روز جمعه نیز قیمت بیت‌کوین پس از اعلام خبر ممنوعیت پرداخت‌ها با ارزهای دیجیتال در ترکیه با سقوطی ۳ درصدی همراه شد و تا 60 هزار دلار کاهش یافته بود. ترکیه روز جمعه اعلام کرد که استفاده از ارزهای دیجیتال به عنوان یک روش پرداخت در این کشور ممنوع خواهد بود. طبق اعلام دولت، این دستور از ۳۰ آوریل (۱۰ اردیبهشت) اجرایی می‌شود. پیش‌تر ری دالیو، سرمایه‌گذار مشهور، اعلام کرده بود که دولت‌ها با غیرقانونی اعلام‌کردن ارزهای بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال، به‌دنبال حفاظت از انحصارشان در حوزه ارز هستند؛ مساله‌ای که حالا در ترکیه می‌بینیم. بانک مرکزی ترکیه در بیانیه‌ای مطبوعاتی با عنوان «قانون‌گذاری در ارتباط با ممنوعیت دارایی‌های رمزنگاری‌شده در پرداخت‌ها» اعلام کرد: «از نتایج اینگونه استنباط می‌شود که استفاده از آنها [ارزهای دیجیتال] در پرداخت‌ها ممکن است باعث ضررهای غیرقابل‌جبرانی برای طرفین معامله بشود؛ به‌علاوه این ارزها دارای ویژگی‌هایی هستند که ممکن است اعتماد به روش‌ها و ابزارهایی را که در حال حاضر برای پرداخت‌ها استفاده می‌کنیم تضعیف کنند.» کارشناسان معتقدند که تصمیم ترکیه برای ممنوعیت ارزهای دیجیتال عامل اصلی سقوط قیمت بیت‌کوین به ۶۰ هزار دلار بوده است. این در حالی است که ترکیه با بحران مالی دست‌وپنجه نرم می‌کند و ممنوعیت بیت‌کوین هم بخشی از سیاست‌های آن برای حفاظت از ارز ملی خود است. پیش از ترکیه، مراکش هم ارزهای دیجیتال را ممنوع اعلام کرده بود. به نظر می‌رسد هند هم به‌دنبال ایجاد چنین ممنوعیت‌هایی باشد. دالیو ماه گذشته در مصاحبه‌ای با بخش اقتصادی یاهو گفت: «هر کشوری انحصارش در حوزه کنترل عرضه و تقاضا را محافظت می‌کند. دولت‌ها نمی‌خواهند انواع دیگر پول در کشورشان فعالیت و رقابت کنند؛ چراکه اوضاع ممکن است از کنترل‌شان خارج شود.» طرفداران ارزهای دیجیتال مدت‌هاست که بر سر این مساله بحث می‌کنند که بیت‌کوین روش پرداخت بهتری نسبت به طلا و ارزهای رایج است؛ چراکه هر چهار سال یک‌بار، طی مکانیزمی به نام هاوینگ، عرضه آن نصف می‌شود. سیاست‌های پولی ضدتورمی بیت‌کوین در تضاد با سیاست‌های تورمی بانک‌های مرکزی نظیر فدرال رزرو است. مردم کشورهایی مثل ترکیه که با تورم‌های بالا دست‌وپنجه نرم می‌کنند، در سال‌های گذشته به استفاده از بیت‌کوین روی آورده‌اند و این موضوع امیدها را نسبت به پذیرش جهانی بیت‌کوین بیشتر کرده است. هفته گذشته تورم ترکیه به ۱۶ درصد رسید. ارزش لیر ترکیه هم از ابتدای سال ۲۰۲۱ حدود ۱۰ درصد کمتر شده است. ارزش این ارز سال ۲۰۲۰ هم ۲۴ درصد کاهش یافته بود.
طبق گزارش‌ها، ترکیه تنها در ماه فوریه (بهمن ۹۹) تقریباً ۱۱.۷ تن طلا فروخته است. البته ممنوعیت فعلی در ترکیه به‌معنی توقف معاملات بیت‌کوین در این کشور نیست. مردم این کشور همچنان می‌توانند از بیت‌کوین به عنوان یک سرپناه امن در مقابل تورم استفاده کنند. با این حال، ممکن است تبادلات این ارزها درگیر پیچیدگی‌هایی شود.
رشد ناگهانی و غافلگیرکننده
قیمت دوج‌کوین
در مقابل، به نظر می‌رسد رشد ناگهانی و غافلگیرکننده قیمت دوج‌کوین که گویا پایانی ندارد، تحلیلگران را برای یافتن علت‌ها و همچنین پیامدهای این رشد به تکاپو انداخته است. در این میان، آدام بی. لوین، عضو تحریریه وب‌سایت کوین دسک، به شباهت‌های جالبی میان دوج‌کوین و بیت‌کوین اشاره می‌کند. او می‌گوید: «برای کسانی که مدت زیادی است که در این صنعت هستند، دوج‌کوین پدیده عجیب‌وغریب و مرموزی است؛ چراکه در عین حال که بیشتر ویژگی‌هایی را که ارزهای دیجیتال را به دارایی‌هایی ارزشمند و کاربردی تبدیل می‌کند ندارد، از جذابیت بالایی برخوردار است.
دوج‌کوین را در سال ۲۰۱۳ جکسون پالمر
(Jackson Palmer) و بیلی مارکوس
(Billy Markus) توسعه دادند؛ اما بنیان‌گذاران آن (برخلاف طرفدارانش) سال‌ها پیش آن را رها کردند. دوج‌کوین تا همین اواخر در چنان وضعیت ضعیفی بود که حتی نمی‌توانست زیرساخت‌های بلاک چین خود را تأمین کند و در سال ۲۰۱۴ به بلاک‌چین ارز دیجیتال قدیمی‌تری به نام لایت کوین (LTC) منتقل شد. در آن زمان، این اقدام ضروری به نظر می‌رسید. در آن زمان‌ها حتی در خصوص توانایی دوج‌کوین برای ادامه کار نیز تردیدهایی وجود داشت و بسیاری از افراد، نابودی همیشگی آن را پیش‌بینی می‌کردند. اما اوضاع آن طور که گمان می‌رفت پیش نرفت و دوج‌کوین پس از گذشت چند سال، روز جمعه، ۱۶ آوریل (۲۷ فروردین) توانست از بلاک چین میزبان خود یعنی لایت کوین پیشی بگیرد. دست‌کم تا این لحظه، ارزش کل بازار دوج‌کوین بیش از دو برابر لایت کوین و بانک ۳۳۰ ساله بارکلیز (Barclays) است.»
دوج‌کوین نیز عملکردی شبیه به بیت‌کوین دارد. در واقع دوج‌کوین نیز مانند بیت‌کوین وارد یک چرخه خودتقویت‌کننده شده؛ با این تفاوت که این چرخه تنها برای سرگرمی شکل گرفته است. این جریان ممکن است به‌شکل بسیار بدی خاتمه پیدا کند؛ چراکه بسیاری از افرادی که در حال خرید دوج‌کوین با این قیمت هستند، از داستان واقعی خبر ندارند. همانطور که بارها شنیده‌ایم، بادآورده را باد می‌برد. این‌طور که به نظر می‌رسد، دوج‌کوین به استاندارد طلای ارزهای میم تبدیل شده است؛ اما در هر لحظه ممکن است تاریخ انقضای آن به پایان برسد.
