بورس کالا
وضعیت مطلو ب تالار نقره‌ای
در هفته‌ای که گذشت شاهد رویدادها و اظهارنظرهای مختلفی در حوزه بورس کالای ایران بودیم که مهم‌ترین موضوع به عرضه‌های سنگ آهن، پذیرش و عرضه موفق کنسانتره سنگ آهن چادرملو و جذابیت طرح‌های عرضه مسکن در بورس کالا اختصاص داشت. تحلیل‌گر ارشد بین‌المللی صنعت فولاد و سنگ آهن معتقد است برنامه‌ریزی اشتباه در سال‌های اخیر علاقه‌مندی سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در حوزه معدن و صنایع معدنی را کم کرده است. کیوان جعفری طهرانی می‌گوید: فاصله نرخ سنگ آهن در داخل با نرخ جهانی بیش از دو برابر است و این فاصله نسبتا بالا علاقه‌مندی به سرمایه‌گذاری را به‌شدت کاهش داده است و احتمالا کمبود مواد اولیه بالادستی دامن همه را در چند سال آینده می‌گیرد. به اعتقاد وی، رشد سرمایه‌گذاری در بخش معدن به سود صنعت فولاد کشور و تامین نیاز مواد اولیه این صنعت خواهد بود. معاون پیشین دبیرکل بورس تهران می‌گوید که عرضه کالای هر شرکتی در بورس کالا، ظرفیت‌های جدیدی را مقابل آن شرکت در زمینه شفافیت معاملاتی، تسهیل فروش و کشف واقعی قیمت فراهم می‌کند و برای رسیدن به نتیجه مطلوب نهادهای سیاست‌گذار نباید وارد حوزه قیمت‌گذاری محصولات شوند تا براساس سازوکار بورس، نرخ واقعی محصول مشخص شود. مدیر بازرگانی شرکت معدنی و صنعتی چادرملو می‌گوید که در هفته اخیر نقطه عطفی در بازار سنگ آهن کشور اتفاق افتاد و با پرچمداری چادرملو، تابوی قیمت‌گذاری دستوری در بالادست زنجیره فولاد شکسته شد و برای نخستین‌بار ۵۰ هزار تن کنسانتره تولیدی این شرکت در بورس کالا عرضه و در فضای کاملا رقابتی به فروش رسید.به گفته حسین اطمینان، استمرار عرضه‌ها در بورس کالا، قطعا نویدبخش سودآوری بیشتر برای شرکت چادرملو خواهد بود که سهامداران نیز از این موضوع منتفع خواهند شد.
محمدرضا تابش، عضو سابق شورای پول و اعتبار و نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی می‌گوید که طرح و ایده پیش فروش متری مسکن و عرضه املاک افراد حقیقی و حقوقی و ارگان‌ها در بورس کالا جذاب است و قابلیت اجرا دارد.تابش با بیان اینکه نیاز به بررسی و آسیب‌شناسی طرح‌هایی از این دست با بهره‌گیری از ظرفیت بازار سرمایه در اقتصادمان ضرورت دارد، افزود: پیش فروش متری مسکن، طرحی بسیار پسندیده است به ویژه برای افرادی که توانایی تهیه مسکن را ندارند؛ البته در کشوری که تورم بالا را تجربه می‌کند باید تضمین برای اجرای چنین طرح‌هایی ایجاد شود تا بستر و مامنی برای اعتماد مردم و تحقق این طرح به وجود‌اید که ابزارهای بورسی می‌تواند تضمینی مناسب در اجرای دقیق اینگونه طرح‌ها باشد. یک تولیدکننده سیمان راهکار اساسی حل گرانی قیمت در حوزه سیمان را ورود این محصول به بورس کالا دانست و گفت: اگر این موضوع اجرایی شود تولید و عرضه سیمان شفاف شده و قیمت‌ها تا حد مناسبی معقول خواهد بود حتی شاید روند کاهشی قیمت‌ها نیز به وجود بیاید.ابراهیم غلامزاده معتقد است با ورود سیمان به بورس کالا، این صنعت از قیمت‌گذاری خارج شده و سازوکار شفافی را پیدا خواهد کرد.
اجماع برای عرضه زنجیره فولاد در بورس کالا
علی جدی نایب‌رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس درگفت‌وگو با کالا خبر گفت: در کمیسیون صنایع و معادن مجلس به دنبال آن هستیم که بازار فولاد را شفاف و دلالان و واسطه‌ها را از این بازار حذف کنیم.در واقع تولید در زنجیره فولاد با ارتباط مستقیم میان تولیدکننده و عرضه‌کننده رونق می‌گیرد و تنها سازوکار قابل اتکا برای برقراری این ارتباط، بورس کالاست.
این نماینده مجلس با اشاره به نقش بورس کالا در حذف واسطه‌گری بیان کرد: بورس کالا تنها مکانیزمی است که کوچک‌ترین معامله در آن با شفافیت کامل انجام می‌شود که همین شفافیت نیاز امروز بازارهای کالایی برای سنجش دقیق شرایط و اتخاذ تصمیم‌گیری‌های درست است.جدی با بیان اینکه در نشست‌های کمیسیون‌های مجلس، نمایندگان بخش فولاد کشور و مسوولان مربوطه حضور دارند گفت: مسوولان ماه‌هاست که از تولیدکنندگان بالادست می‌خواهند که قطره چکانی عرضه نکنند، از صنایع پایین دست نیز می‌خواهند که مواد اولیه خریداری شده را در تولیدبه کار گیرند و واسطه‌گری نکنند اما این تلاش‌ها به دلیل عرضه بخش بزرگی از تولیدات در خارج از بورس جواب نمی‌دهد چراکه آمار این بخش شفاف نیست.
نایب‌رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس ادامه داد: اما وقتی قرار باشد همه فعالان زنجیره در بورس کالا دور هم جمع شوند و عرضه خارج از بورسی نباشد، آن زمان شفافیت بر کل تولید حاکم می‌شود و هیچ شرکتی نمی‌تواند براساس منافع شخصی خود عرضه کم یا واسطه‌گری انجام دهد.
این نماینده مجلس تاکید می‌کند که اگر با مخالفت برخی افراد با عرضه محصولات در بورس مواجه می‌شویم دلیل آن حذف منافع برخی افراد پرنفوذ در بازار است چراکه شفافیت بورس زنگ خطری برای ادامه فعالیت این افراد در امر واسطه‌گری فولاد است.
جدی در پایان تصریح کرد: با توجه به استراتژیک بودن صنعت فولاد، باید میزان دقیق تولید، مصرف داخلی و صادرات شفاف شود که این شفافیت با تمرکز عرضه در بورس کالا و البته کشف قیمت منطقی و به دور از نرخ گذاری دستوری به دست می‌آید؛ با تحقق این رویه هر شرکتی که خارج از این چرخه عمل کند، مشخص می‌شود که به جای تولید به امر واسطه‌گری مشغول بوده و طبق قانون با آن برخورد خواهد شد.
