پیک پنجم با کرونای هندی
تعادل| دبیر کمیته علمی کشوری
کووید ۱۹ ضمن اشاره به پروتکلهای درمانی بیماران کم علامت کرونا و چند توصیه به این بیماران، در عین حال به مباحثی درباره خاصیت آهنربایی در ناحیه تزریق واکسنهای کرونا، پاسخ داد.دکتر عاطفه عابدینی در نشست خبری خود درباره مبتلایان غیر شدید به بیماری کرونا، گفت: بیماران غیر شدید علائم معمول کووید ۱۹ مانند درد بدن، حدود ۲ روز تب، سرفه غیر شدید دارند. درمانی که در ویرایش دهم پروتکل درمان در نظر گرفتیم براساس تجربیات خودمان و تحقیقات جهانی بود. ما برای درمان موارد غیر شدید و سرپایی فعلا درمان خاصی به جز درمان علامتی توصیه نکردیم. البته یک سری از بیماران در خطر بیشتر پیشرفت بیماری هستند و در عرض چند روز پیشرفت شدید بیماری دارند. این افراد شامل کسانی هستند که فشارخون بالا دارند، مسن هستند، دیابتیها، افرادی که پیوند دریافت کردند و... شاید بنابر تجویز پزشک لازم باشد در فردی که با علائم خفیف مراجعه کرده اما در معرض خطر بوده است از داروهای سرپایی خوراکی و با توجه به بیماری زمینهای فرد استفاده شود.
چند توصیه به بیماران کم علامت کرونا
او در این باره افزود: ما درمان خاصی برای موارد سرپایی توصیه نکردیم، اما به بیماران میگوییم اگر تب شما بیش از ۳ روز طول کشید، مراجعه کنید و رادیولوژی ریه بگیرید. اگر تب قطع شد و دوباره برگشت یعنی درگیری ریه رخ داده است، اگر علائم سرفه بدتر میشود یا بیاشتهایی رخ میدهد بسیار مهم است و باید سریعا به پزشک مراجعه کنند. عابدینی با اشاره به تمهید صورت گرفته برای بستری موقت بیماران در خیز چهارم کرونا در کشور ادامه داد: موضوع بستری موقت بسیار زیاد به بیمارانی که ممکن است از نظر روحی سختشان باشد در بیمارستان بستری شوند، کمک میکند؛ البته به شرطی که از نظر بالینی امکان این موضوع وجود داشته باشد و ویزیت روزانه توسط پزشک هم انجام شود. او در پاسخ به سوالی درباره زمان ایمنی زایی پس از تزریق واکسن کرونا، تاکید کرد: ما وقتی میتوانیم بگوییم جامعه از واکسن سود برده است که ایمنی زایی ایجاد شده باشد و ۷۰ تا ۷۵ درصد مردم واکسینه شده باشند. برای تاثیر واکسن باید به این عدد برسیم و تامین واکسن از دغدغههای اصلی وزارت بهداشت است. واکسنها در پلتفرمهای مختلف تهیه میشود و تاثیر واکسنها در برابر واریانتهای جدید خیلی مشخص نیست.
پیک پنجم در صورت وقوع
با کرونای هندی خواهد بود
عابدینی گفت: پیشبینی ما این است که در صورت وقوع پیک پنجم کرونا این پیک با نوع هندی خواهد بود. اینکه بگوییم چون واکسن زدم پس ماسک را کنار بگذارم امکان پذیر نیست؛ چون هم ایمنی زایی جمعی با واکسن به درصد مورد نظر نرسیده است و هم از تاثیر واکسن در برابر ویروسهای جهش یافته اطلاع دقیق نداریم. توصیه فعلی ما همچنان استفاده از ماسک است. او درباره نتایج کلینیکال ترایال واکسن کووایران برکت، اظهار کرد: کمیته علمی در تمام این جلسات به عنوان نماینده مردم و متخصصین حضور دارد. ما هم در جلسه اعلام نتایج بودیم که به زودی اعلام خواهد شد. نظر همه این است که باید با مردم صادق بود ولی از جانب من متخصص این واکسن نتایج خیلی خوبی دارد و تصمیمات درباره زمان تزریق آن به اطلاع خواهد رسید.
تداخل داروهای رقیقکننده خون
با واکسنهای کرونا؛ آری یا خیر؟
عابدینی در ادامه صحبتهایش تداخلهای دارویی با واکسنهای کرونا تاکید کرد: داروهای رقیقکننده خون مثل وارفارین و آسپیرین هیچ تداخلی با واکسن ندارد و بر اساس دستورالعمل ترومبوز پس از واکسن اصلا حتی اگر کسی سابقه آمبولی ریه، لخته ریه و لخته در پا داشته باشد اصلا نمیگوییم واکسن نزند و احتمال چند در میلیون بروز لخته ربطی به داروهای رقیقکننده خون و سابقه در آمبولی ندارد و احتیاج به قطع داروها نیست.
قارچ سیاه ربطی به کرونا ندارد
او درباره مباحث مطرح در زمینه شیوع قارچ سیاه نیز توضیح داد: بیماری قارچ سیاه یا موکورمایکوزیس بیماری جدیدی نیست که از هند آمده باشد. این بیماری همواره وجود داشته است و ربطی به کووید۱۹ ندارد و در همه کشورها وجود دارد. بیماران دچار نقص ایمنی و به ویژه مبتلایان به دیابت کنترل نشده در معرض خطر قارچ سیاه هستند. این بیماری قارچی در ریه، سینوس یا چشم فرد دچار نقص سیستم ایمنی، کسی که مدت طولانی کورتون مصرف کرده و دیابتیهای کنترل نشده گسترش مییابد. این بیماری درمان مشخص خود را دارد و موضوع جدیدی نیست. باید بدانیم ارایه کورتون بیرویه در درمان کرونا اصلا لازم نیست و این موضوع را در ویرایش دهم پروتکل درمان اصلاح کردیم و توصیه کردیم مصرف داوهایی که سیستم ایمنی را تحلیل میدهد به حداقل برسانیم.
ماجرای خاصیت آهنربایی در ناحیه تزریق واکسن کرونا
عابدینی همچنین در پاسخ به سوالی درباره کیلیپهایی در فضای مجازی که نشان میدهد در محل تزریق واکسن خاصیت آهنربایی ایجاد شده است نیز گفت: این شایعه در فضای مجازی رویت میشود و توضیحات و توجیهات غیر علمی هم شنیده میشود. واقعیت این است خود ما هم در حال کار بر این موضوع هستیم. این عارضه فقط در ایران رخ نداده است، این قضیه در هر برندی میتوانست رخ دهد؛ حتی گروهی گذاشتیم بر این موضوع کار کنند و توجیه علمی داشته باشیم. فرضیه ما این است که هیدروکسید آلومینیوم یا جیوه در این واکسن شاید توجیه این موضوع باشد.
اوهمچنین در پاسخ به سوالی درباره واکسیناسیون زنان باردار گفت: درباره تزریق واکسنهای موجود به زنان باردار فعلا توصیهای نداریم اما باید تحقیقات کامل شود ولی در برخی کشورها که زنان باردار واکسینه شدند به نظر میرسد خطری به وجود نیامده البته به انتشار دستورالعمل جداگانه نیاز است.
بروز دیابت در برخی بهبودیافتگان کرونا
دبیر کمیته علمی ستاد کرونا با اشاره به جریان
واکسن هراسی نیز گفت: این امر برای ما نگرانکننده است. برخی عقیده دارند واکسن امر جدیدی است که افراد را با آن کنترل میکنند. اینکه چه واکسنی بزنیم و چه واکسنی بهتر است همیشه گفته میشود بهترین واکسن چیزی است که در اختیار شما است. عوارض کرونا بالا است و حتی به تازگی فهمیدیم برخی بعد از بهبود کرونا به دیابت مبتلا شدند زیرا ممکن است کرونا بر سلول پانکراس اثر بگذارد و تولید انسولین مختل شود و حتی گاهی اوقات التهابات موجب سکته قلبی ومغزی میشود. پس وقتی با چنین بیماری طرف هستیم که ابعاد ناشناخته دارد هر عقل سالمی بین عوارض کرونا و عوارض تزریق واکسن، ترجیح میدهد واکسن دریافت کند. او تاکید کرد: مگر میشود واکسن بدون عارضه باشد، عارضه از تب خفیف، درد بدن تا عوارض شدید غیر شایع را شامل میشود. نمیگوییم واکسنها عارضه ندارند اما بیش از ۹۰ درصد عوارض خفیف و قابل درمان هستند. درباره عوارض شدید هم در صورت آگاهی خیلی از آنها قابل درمان است. اگر به درصد اطمینان واکسیناسیون ۷۰ یا ۵۰ درصد جامعه نرسیم نمیتوانیم برای امنیت کسانی که واکسن زدند را هم فراهم کنیم پس تزریق واکسن برای سلامت خودمان و هموطنانمان است.
عابدینی افزود: از بروز و شیوع کووید یک سال و اندی میگذرد و پیشگیری از شیوع بیماری با واکسن از نظر علمی و اجتماعی ضروری است. ما باید بتوانیم مدارس و دانشگاهها را باز کنیم، ماسکها رابرداریم و به زندگی عادی بازگردیم.
عوارض احتمالی واکسنها
عابدینی درباره عوارض احتمالی واکسنها نیز بیان کرد: عوارض بر اساس اینکه تکهای از ویروس یا ویروس کشته شده به بدن تزریق شود، متفاوت است. از طرف دیگر سیستم ایمنی هر فرد پیچیدگی خاص خود را دارد و نمیتوان گفت تزریق یک واکسن مشترک به دو نفر، عوارض کاملا مشترک خواهد داد. اگر کسی داروهایی مصرف میکند که سیستم ایمنیاش سرکوب شود، قطعا ما توصیه به مصرف واکسن با پلتفرم کشته شده میکنیم اما این به معنی آن نیست که اگر سایر واکسنها را تزریق کند اتفاق بدی برایش میافتد.
او افزود: پلتفرمهای ساخت واکسنهای داخلی هم متفاوت است و این باعث غرور هر ایرانی است. بر همین اساس عوارض و تاثیر واکسنهای داخلی هم متفاوت است. درباره تاثیر آنها بر موتاسیونها نمیتوان قاطع نظر داد، اما به هر حال هر واکسن کرونایی با هر پلتفرمی با هر برندی در مقابل مرگ ناشی از کووید۱۹ بسیار موثر است و دغدغه ما هم همین است که مرگ را کاهش دهیم. اما درباره ابتلای به بیماری ممکن است پاسخهای متفاوتی بدهند.
او در ادامه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا وزارت بهداشت در توزیع واکسنهای وارداتی تفاوتی قائل میشود یا خیر، اظهار کرد: قطعاً ساختار واکسنها با یکدیگر تفاوت دارد و توصیه ما این است که برای کسانی که دچار نقص ایمنی هستند و از داروهای نقص ایمنی استفاده میکنند واکسن کشته شده استفاده شود. اما هیچوقت در توزیع واکسنها به لحاظ برند، اولویت قائل نمیشویم.
عابدینی افزود: هیچ اندیکاسیونی برای واکسن نداریم که بگوییم مطلقا نباید واکسن تزریق شود مگر اینکه نوبت اول واکسن زدید و واکنش شدید یا لخته در بدنتان ایجاد شده است. البته در خیلی موارد احتیاط میکنیم و شاید در افراد مصرفکننده برخی داروهایی که نقص سیستم ایمنی ایجاد میکند، بگوییم دُز دارو را برای تزریق واکسن به مدت چند روز کاهش دهند. در مورد کودکان هم به تازگی در دنیا برخی برندها در قالب کلینیکال ترایال به کودکان تزریق میشود ولی با توجه به اینکه کرونا در اطفال خفیفتر است نیاز به حساسیت بیشتری داریم.