480 هزار میلیارد تومان بدهی دولت به بانک مرکزی و بانک‌ها
گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری |
براساس عملکرد بازار پول در سال 1399، بدهی بخش دولتی به سیستم بانکی 528 هزار میلیارد تومان، بدهی دولت 479 همت، بدهی شرکت‌های دولتی 49 همت، اعلام شده است در طلب‌های بانک مرکزی نیز بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی 117 همت، دولت به بانک مرکزی 82 همت، بدهی شرکت‌های دولتی به بانک مرکزی 34 همت، بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی 120 همت بوده است. از سوی دیگر در بانک‌ها نیز بدهی بخش دولتی 411 هزار میلیارد تومان، بدهی دولت 396 همت و بدهی شرکت‌های دولتی 14 همت اعلام شده است. از مقدار بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی نیز بانک‌های خصوصی 65 همت و بانک‌های تخصصی 44 همت و بانک‌های دولتی 10 همت بدهکار بوده اند از رقم بدهی دولت به بانک‌ها نیز بانک‌های خصوصی 225 همت، بانک‌های تخصصی 64 همت و بانک‌های دولتی تجاری 107 هزار میلیارد تومان طلب از دولت داشته‌اند. بانک مرکزی میزان نقدینگی در پایان سال ۹۹ را بیش از ۳ هزار و ۴۷۶ هزار میلیارد تومان اعلام کرد که حاکی از رشد ۴۰.۶ درصدی است. همچنین نسبت نقدینگی به پایه پولی یعنی ضریب فزاینده 7.624 بود بانک مرکزی با انتشار گزیده آمارهای اقتصادی در پایان سال ۹۹، حجم نقدینگی را ۳۴ هزار و ۷۶۱ هزار میلیارد ریال اعلام کرد که حاکی از رشد ۴۰.۶ درصدی نقدینگی در سال ۹۹ است. این در حالی است که این شاخص در سال ۹۸ معادل ۲۶.۳ درصد و در سال‌های ۹۷ و ۹۶ حدود ۲۵ درصد افزایش یافته است. ضریب فزاینده نقدینگی در پایان سال گذشته ۷.۶۲۴ بوده که ۸.۸ درصد نسبت به پایان سال ۹۸ رشد داشته است.
خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مرکزی
میزان دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در پایان سال ۹۹ به ۴۴۲۷۴.۲ هزار میلیارد ریال رسید که حاکی از رشد ۲۷.۴ درصدی در این سال است. همچنین خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی با ۲۴۰ درصد کاهش به منفی ۲۱۹.۴ هزار میلیارد ریال، مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها با ۸.۷ درصد رشد به ۱۲۰۳ هزار میلیارد ریال رسید. این گزارش حاکی است، میزان دارایی‌های خارجی در این بخش با ۴۷.۹ درصد رشد نسبت به پایان سال قبل همراه بوده و به ۹۱۹۲.۸ هزار میلیارد ریال رسید. حجم اسکناس و مسکوک نیز با ۲۴.۹ درصد افت به ۶۷.۶ هزار میلیارد ریال رسید. سپرده بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی نزد بانک مرکزی با ۳۲.۹ درصد افزایش نسبت به سال ۹۸ به ۳۷۵۶.۹ هزار میلیارد ریال رسید. همچنین بدهی بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی به بانک مرکزی نیز در پایان سال ۹۹ با ۸.۷ درصد افزایش به ۱۲۰۳ هزار میلیارد ریال رسیده است میزان دارایی‌های خارجی بانک‌های تجاری کشور در پایان سال ۹۹ معادل ۱۳۵۱.۴ هزار میلیارد ریال است که نسبت به مدت مشابه سال پیش ۷۵.۵ درصد رشد نشان می‌دهد. سپرده بانک‌های تجاری نزد بانک مرکزی نیز ۶۹۱.۵ هزار میلیارد ریال بوده که ۲۴.۵ درصد افزایش یافته است. جمع کل دارایی‌های بانک‌های تجاری در دوره مورد بررسی، ۱۱۸۶۷.۵ هزار میلیارد ریال بوده که به نسبت پایان سال ۹۸ دارای ۴۸.۱ درصد رشد است و میزان بدهی بانک‌های تجاری به بانک مرکزی در پایان سال ۹۹ به ۱۰۵ هزار میلیارد ریال رسیده که ۱۴۱.۹ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است.
بانک‌های تخصصی
بر پایه این گزارش، میزان دارایی‌های خارجی بانک‌های تخصصی در پایان سال ۹۹ معادل ۲۲۵۴.۸ هزار میلیارد ریال است که نسبت به سال قبل ۲۲.۶ درصد رشد یافته است. جمع کل دارایی‌های بانک‌های تخصصی در این دوره رقم ۱۰۰۷۸.۲ هزار میلیارد ریال است که ۲۲.۴ درصد رشد دارد. همچنین میزان بدهی بانک‌های تخصصی به بانک مرکزی ۴۴۳.۹ هزار میلیارد ریال است که معادل ۵.۷ درصد نسبت به پایان سال ۹۸ کاهش داشته است.
بانک مرکزی
رقم دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مرکزی در پایان سال گذشته به بیش از ۹ هزار و ۴۵۳ هزار میلیارد ریال رسید و دارایی‌های خارجی بانک نیز ۱۵.۸ درصد بیشتر شد. جدیدترین گزارش بانک مرکزی از خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مرکزی در پایان سال ۹۹ نشان می‌دهد که سرجمع دارایی‌ها و بدهی‌ها به بیش از ۹ هزار و ۴۵۳ هزار میلیارد ریال رسیده که نسبت به پایان سال ۹۸ به میزان ۱۸.۳ درصد رشد نشان می‌دهد. بر پایه این گزارش، رقم بدهی‌ها و دارایی‌های بانک مرکزی در پایان سال ۹۵ به میزان بیش از ۵ هزار و ۵۷ هزار میلیارد ریال بوده که این رقم نشان می‌دهد میزان بدهی و دارایی بانک مرکزی در پایان سال ۹۹ نسبت به سال ۹۵، بیش از ۱.۸ برابر شده است. همچنین دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در پایان سال گذشته رقمی معادل ۶ هزار و ۲۱۴ هزار میلیارد ریال بوده که نشان‌دهنده ۱۵.۸ درصد رشد است. حجم اسکناس و مسکوک با کاهش ۲۳ درصدی ۱۲.۴ هزار میلیارد ریال بوده و بدهی بانک‌ها نیز ۸.۷ درصد رشد داشته است. سایر دارایی‌های بانک مرکزی در پایان سال گذشته به بیش از ۸۳۲ هزار میلیارد ریال رسیده که نشان‌دهنده حدود ۱۶۱ درصد رشد است. بانک مرکزی دلیل این میزان افزایش را اوراق عملیات بازار باز و پیش پرداخت‌ها اعلام کرد. در بخش بدهی‌های بانک مرکزی، رقم سپرده بانک‌ها و موسسات اعتباری ۳۲.۹ درصد رشد نشان می‌دهد و سپرده‌های بخش دولتی نیز ۳۸.۷ درصد بیشتر شده است. بدهی‌های ارزی بانک مرکزی هم با رقم بیش از هزار و ۷۸۶ هزار میلیارد ریال، ۵.۴ درصد کمتر شده است
جزییات دارایی‌ها و بدهی‌های ۵ ساله بانک‌ها
میزان دارایی‌ها و بدهی‌های سیستم بانکی در فاصله سال‌های ۹۵ تا ۹۹ با بیش از ۲.۶ برابر رشد به بیش از ۷۵ هزار و ۵۶۹ هزار میلیارد ریال رسید. نگاهی به گزیده‌های آماری ارایه شده توسط بانک مرکزی نشان می‌دهد که حجم دارایی‌ها و بدهی‌های سیستم بانکی در پایان سال ۹۹ با ۳۹.۴ درصد رشد، به بیش از ۷۵ هزار و ۵۶۹ هزار میلیارد ریال رسید. این میزان در پایان سال ۹۸ به میزان بیش از ۵۴ هزار و ۲۰۳ هزار میلیارد ریال بود. بررسی روند افزایش حجم دارایی‌ها و بدهی‌های سیستم بانکی در فاصله سال‌های ۹۵ تا ۹۹ نشان می‌دهد که در این دوره حجم دارایی و بدهی بانک‌ها با بیش از ۲.۶ برابر رشد از بیش از ۲۸ هزار و ۷۷۰ هزار میلیارد ریال به بیش از ۷۵ هزار و ۵۶۹ هزار میلیارد رسیده است. همچنین میزان دارایی‌های خارجی سیستم بانکی در ادامه روند رشد سال‌های اخیر با ۳۳ درصد رشد در پایان سال گذشته به رقم بیش از ۱۵ هزار و ۴۰۶ هزار میلیارد رسید و رقم بدهی بخش دولتی نیز با ۲۷ درصد رشد به میزان بیش از ۵ هزار و ۲۸۷ هزار میلیارد ریال بالغ شد.
بدهی خارجی ایران ۱.۲ درصد افزایش یافت
میزان بدهی‌های خارجی ایران در پایان سال ۹۹ به ۹ میلیارد و ۱۴۲ میلیون دلار رسید که نسبت به پایان سال ۹۸ معادل ۱.۲ درصد افزایش داشته است. براساس آخرین آمار بانک مرکزی میزان بدهی خارجی ایران در پایان سال ۹۹ براساس سررسید اولیه بدهی‌ها ۹ میلیارد و ۱۴۲ میلیون دلار است که ۷ میلیارد و ۱۷۶ میلیون دلار آن بدهی‌های میان‌مدت و بلندمدت و یک میلیارد و ۹۶۶ میلیون دلار از این میزان بدهی‌های کوتاه‌مدت است. این تعهدات بالفعل ایران بر مبنای یورو نیز رقمی بالغ بر ۷ میلیارد و ۶۴۵ میلیون یورو محاسبه شده که ۶ میلیارد و یک میلیون یورو از این میزان حجم بدهی‌های میان‌مدت و بلندمدت و یک میلیارد و ۶۴۴ میلیون یورو حجم بدهی‌های کوتاه‌مدت است. حجم بدهی‌های خارجی ایران در پایان اسفندماه سال ۹۸ معادل ۹ میلیارد و ۳۱ میلیون دلار بوده است که این آمار حکایت از افزایش حجم بدهی‌های خارجی ایران در سال ۹۹ دارد.
بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی زیاد شد
در پایان سال ۹۹، خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی با ۲۴۰ درصد کاهش به منفی ۲۱۹.۴ هزار میلیارد ریال، مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها با ۸.۷ درصد رشد به ۱۲۰۳ هزار میلیارد ریال رسید. به گزارش تسنیم، نگاهی به گزیده آمارهای اقتصادی ماه پایانی سال 99 درباره خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مرکزی بیانگر آن است که میزان دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در پایان سال 99 به 44274.2 هزار میلیارد ریال رسید که حاکی از رشد 27.4 درصدی در این سال است. همچنین خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی با 240 درصد کاهش به منفی 219.4 هزار میلیارد ریال، مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها با 8.7 درصد رشد به 1203 هزار میلیارد ریال رسید.
وضعیت دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌ها
و موسسات اعتباری غیربانکی
این گزارش حاکی است، میزان دارایی‌های خارجی در این بخش با 47.9 درصد رشد نسبت به پایان سال قبل همراه بوده و به 9192.8 هزار میلیارد ریال رسید. حجم اسکناس و مسکوک نیز با 24.9 درصد افت به 67.6 هزار میلیارد ریال رسید. سپرده بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی نزد بانک مرکزی با 32.9 درصد افزایش نسبت به سال 98 به 3756.9 هزار میلیارد ریال رسید. همچنین بدهی بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی به بانک مرکزی نیز در پایان سال 99 با 8.7 درصد افزایش به 1203 هزار میلیارد ریال رسیده است.
خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های
بانک‌های تجاری
میزان دارایی‌های خارجی بانک‌های تجاری کشور در پایان سال 99 معادل 1351.4 هزار میلیارد ریال است که نسبت به مدت مشابه سال پیش 75.5 درصد رشد نشان می‌دهد. سپرده بانک‌های تجاری نزد بانک مرکزی نیز 691.5 هزار میلیارد ریال بوده که 24.5 درصد افزایش یافته است. جمع کل دارایی‌های بانک‌های تجاری در دوره مورد بررسی، 11867.5 هزار میلیارد ریال بوده که به نسبت پایان سال 98 دارای 48.1 درصد رشد است و میزان بدهی بانک‌های تجاری به بانک مرکزی در پایان سال 99 به 105 هزار میلیارد ریال رسیده که 141.9 درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است.
وضعیت دارایی‌ها
و بدهی‌های بانک‌های تخصصی
بر پایه این گزارش، میزان دارایی‌های خارجی بانک‌های تخصصی در پایان سال 99 معادل 2254.8 هزار میلیارد ریال است که نسبت به سال قبل 22.6 درصد رشد یافته است. جمع کل دارایی‌های بانک‌های تخصصی در این دوره رقم 10078.2 هزار میلیارد ریال است که 22.4 درصد رشد دارد. همچنین میزان بدهی بانک‌های تخصصی به بانک مرکزی 443.9 هزار میلیارد ریال است که معادل 5.7 درصد نسبت به پایان سال 98 کاهش داشته است.
رشد ۲۷ درصدی بدهی دولت به سیستم بانکی
بدهی بخش دولتی به سیستم بانکی در پایان سال ۹۹ با ۲۷ درصد رشد به میزان بیش از ۵ هزار و ۲۸۷ هزار میلیارد ریال رسید. آن‌طور که آمارهای رسمی بانک مرکزی روایت می‌کند، در پایان سال 99 میزان دارایی‌های خارجی سیستم بانکی با 33 درصد رشد به رقم بیش از 15 هزار و 406 هزار میلیارد رسیده است. البته در تاریخ مورد گزارش، رقم بدهی بخش دولتی نیز با 27 درصد رشد به میزان بیش از 5 هزار و 287 هزار میلیارد ریال رسیده است. نگاهی به گزیده آمارهای اقتصادی بانک مرکزی نشان می‌دهد که حجم دارایی‌ها و بدهی‌های سیستم بانکی در پایان سال 99 با 39.4 درصد رشد، به بیش از 75 هزار و 569 هزار میلیارد ریال رسید. این میزان در پایان سال 98 به میزان بیش از 54 هزار و 203 هزار میلیارد ریال بود. بررسی روند افزایش حجم دارایی‌ها و بدهی‌های سیستم بانکی در فاصله سال‌های 95 تا 99 نشان می‌دهد که در این دوره حجم دارایی و بدهی بانک‌ها با بیش از 2.6 برابر رشد از بیش از 28 هزار و 770 هزار میلیارد ریال به بیش از 75 هزار و 569 هزار میلیارد رسیده است.
