شرط نجات از قطعی برق
قطعی گسترده امروز برق، محصول سیاستهای غلطی است که بسیاری از آنها به دولت نهم و دهم برمیگردد؛ سیاستهایی که منجر به کاهش ظرفیت تولید برق شدهاند. حکمرانی اقتصادی در حوزه انرژی پر از اشکال است و اگر قرار باشد همین مسیر را برویم به فقر انرژی میرسیم. حمیدرضا صالحی رییس کمیسیون انرژی اتاق ایران در گفتوگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» درباره علت خاموشیهای اخیر در کشور به پایگاه خبری اتاق ایران گفت: عوامل بسیاری زمینهساز وضعیت موجودند؛ اما همیشه پایین بودن قیمت یک محصول، تمام صنعت را از بهرهوری دور میکند. امروز به راحتی میبینیم در حالی که آب در سراسر دنیا با مراقبت بسیاری مصرف میشود در ایران به راحتی برای شستن ماشین، حیاط و ... از آن استفاده میشود. بهرهوری آب چطور میتواند در چنین بستری به نتیجه برسد؟
او افزود: از سوی دیگر، تا زمانی که قدرت خرید مردم تا این اندازه پایین است، نمیشود با افزایش قیمت نهادههای انرژی به اقتصاد شوک جدیدی وارد کرد. تنها راه این است که مانند برنامه سوم توسعه برنامهریزی کرده و روند اصلاحات ساختاری را سرعت ببخشیم.
رییس کمیسیون انرژی اتاق ایران تاکید کرد: یک سوم برق کشور در صنعت مصرف میشود. با فشار آوردن به خانوادهها با توجه به وضعیت کنونی کشور با خاموشیهای پی در پی چندان راهکار مناسبی نیست. باید نسبت به جذب سرمایه برای تولید برق اقدام کرد. امروز هر سرمایهگذار داخلی که سراغ سرمایهگذاری در صنعت برق رفته تقریبا متضرر شده و علت هم لزوما تحریمهای امریکا علیه ایران نیست.
او درباره مشکلات سرمایهگذاری در صنعت برق ایران میگوید: در تمام این سالها با سرمایهگذار داخلی در حوزه نیرو رفتارهای درستی نشده است. وقتی نیروگاهی 250 میلیون یورویی ساخته میشود و سرمایهگذار آن وامش را از صندوق توسعه ملی به نرخ یورو 15 هزار تومانی یا حتی 10 هزار تومانی میگیرد و حالا باید با یورو 30 هزار تومانی وام را پس دهد، چطور کسی حاضر میشود این ریسک را بپذیرد و برای تولید و توسعه برق جلو بیاید؟ صالحی گفت: تولید امسال برق در کشور باید به 94 هزار مگاوات میرسید اما ظرفیت تولید برق کشور 85 هزارمگاوات است که تنها 56 هزار مگاوات آن عملیاتی است.
رییس کمیسیون انرژی اتاق ایران تاکید کرد: تولید امسال برق در کشور باید به 94 هزار مگاوات میرسید اما ظرفیت تولید برق کشور 85 هزارمگاوات است که تنها 56 هزار مگاوات آن عملیاتی است. این اعداد به خودی خود گواه مشکل برق کشور هستند و به نظر میرسد نیازی نیست که برای مشکل سرمایهگذاری در صنعت برق کشور شاهدین دیگری را احضار کنیم. وقتی ما به اندازه کافی نمیتوانیم برق تولید کنیم قطعا مشکل اصلی، کاهش مخازن سدها یا توسعه ماینرها که نهایتا 2 هزار مگاوات برق مصرف میکنند نیست. مشکل نبودِ سرمایهگذار در این حوزه است که این هم به لطف سیاستگذاران دورههای مختلف رقم خورده چرا که اساسا صنعت برق بهگونهای اداره میشود که هیچ جذابیتی برای سرمایهگذاری در آن وجود ندارد و غالبا بیشتر سرمایهگذاران این حوزه متضرر میشوند.
این تحلیلگر حوزه انرژی گفت: شاید بررسی کارنامه هر کدام از دولتها در تولید و توسعه برق بتواند تا حدی گویای علت ایجاد وضع موجود باشد. در پایان دولت آقای خاتمی 39 هزار و 500 مگاوات نیروگاه ساخته شده بود و حدود 17 هزار مگاوات هم قرارداد اجرای پروژههای نیروگاهی در پایان دولت هفتم و هشتم بسته شده بود که بیشتر آنها بین 50 تا 70 درصد پیشرفت داشتند.
در پایان دولت احمدینژاد، 64 هزار مگاوات تحویل شد اما فکر میکنید حجم قراردادهایی که در دست اجرا بودند چقدر برآورد شد؟ تنها 5 هزار و 800 مگاوات! کارنامه دولت نهم و دهم در این باره نشان میدهد که درجا زدهایم چرا که از بین 64 هزارمگاوات تحویل شده هم، 17 هزارمگاوات تقریبا از پیش انجام شده و صرفا باید افتتاح میشدند. به گفته صالحی همه این اعداد نشان میدهند که مشکل اصلی در این حوزه، جذب سرمایهگذار در سالهای گذشته بوده است. همان وقت که دولت نهم و دهم برای دولت بعدی خود، تنها 5 هزار و 800 مگاوات قرارداد به میراث گذاشت، خاموشیهای امروز قابل پیشبینی بود.