علاج واکسن هراسی
حمید سوری
اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی به مردم در کنار انجام مطالعات درباره عوارض احتمالی واکسن‌های کرونا می‌تواند واکسن‌هراسی در جامعه را به حداقل برساند. در حالی که پزشکان و کارشناسان سلامت در دنیا، واکسیناسیون همگانی را تنها علاج بازگشت جامعه جهانی به زندگی عادی و روزمره می‌دانند مدتی است که واکسن‌هراسی در کشورهای مختلف و از جمله ایران به مشکل تازه‌ای برای مقابله با کرونا تبدیل شده است؛ آن هم در حالی که این ترس با انواع شایعه‌ها و اطلاعات نادرست و بزرگنمایی عوارض واکسن‌ها در رسانه‌ها و فضای مجازی تشدید می‌شود و مردم را در مقابل این دوراهی قرار می‌دهد که واکسن بزنند یا نه. این دوراهی سبب شده تا گروهی از سالمندان و افراد دارای بیماری زمینه‌ای و حتی بخشی از کادر درمان برای تزریق واکسن قانع نشوند یا تنها تمایل به تزریق یک واکسن خاص داشته باشند. براساس آمار اعلام شده تا به امروز فقط ۷۰ درصد افراد مجاز به واکسیناسیون برای تزریق واکسن قانع شده‌اند. پاسخ پزشکان و کارشناسان به این افراد این است هیچ واکسنی بدون عارضه نیست اما عقل سلیم حکم می‌کند...
بین عوارض ویروس کرونا و واکسن، عوارض واکسن را بپذیریم. بیش از ۹۰ درصد عوارض واکسن خفیف و قابل درمان است و البته واکسن کرونا عوارض شدید غیرشایع نیز دارد. در حال حاضر مرگ‌ومیر بالا در کشورهایی که واکسن کرونا را توسعه داده‌اند تک‌رقمی و حتی برخی روزها به صفر رسیده است. به هر حال خطر هر مداخله بیولوژیکی از طریق دارو، واکسن، ویتامین‌ها و مواد تقویت‌کننده با وجود اینکه فواید بسیاری دارند هیچگاه صفر نیست و ممکن است میزان خطر متفاوت باشد. آب هم که برای حیات لازم است می‌تواند در شرایطی برای سلامت خطرناک باشد. این فرض که واکسن هیچ خطری ندارد و صد در صد ایمنی ایجاد می‌کند باید اصلاح شود. البته معنای این حرف این نیست که بترسیم و واکسن کرونا تزریق نکنیم. مهم سود و زیانی است که این موضوع برای ما دارد. اینکه اگر واکسن تزریق نکنیم چه می‌شود و اگر واکسن تزریق کنیم چه خواهد شد. شانس ابتلا به کرونا زمانی که کسی واکسن نزند در جامعه ما حدود ۷۰ درصد است. در واقع افراد در مواجهه‌ای که در طول روز دارند حدود ۷۰ درصد شانس ابتلا به کرونا دارند و شانس وخامت بیماری هم حدود ۲۰ درصد است. اما احتمال اینکه در صورت تزریق واکسن عارضه‌ای برای فرد ایجاد شود در بدترین شکل ممکن حدود ۲ در میلیون است. یعنی از میان یک میلیون نفری که واکسن تزریق کنند ۲ نفر ممکن است به عوارض شدید مبتلا شوند که البته دلیل آن هم این است که برخی از افراد ممکن است برای آن واکسن خاص آماده نباشند. به همین دلیل برای برخی از واکسن‌ها توصیه شده است که فقط به بالای ۵۰ ساله‌ها تزریق شود و در صورت تزریق به زیر ۵۰ ساله‌ها امکان آمبولی وجود دارد. زیرا عروق قلب افرادی که بالای ۵۰ سال هستند گسترش پیدا کرده و حتی اگر رگی آسیب ببیند و انسداد ایجاد شود رگ‌های دیگر هستند که به فرد آسیب وارد نشود اما در زیر ۵۰ ساله‌ها احتمال آسیب بیشتر است. به همین دلیل توصیه شد که زیر ۵۰ ساله‌ها یک واکسن خاص را تزریق نکنند. واکسن هراسی نامناسب است و مقدار احتمال آسیب ناشی از واکسن نزدن به مراتب بیشتر از واکسن زدن است و اصلا این قابل مقایسه نیست. شانس بیماری در افرادی که در جامعه چرخش و گردش دارند ۷۰ درصد است و شانس عوارض واکسن زدن حدود ۲ در میلیون. این نشان می‌دهد که باید واکسیناسیون انجام شود. البته در مورد افراد خاص بهتر است آنها با پزشک معالج خود مشورت کنند که چه واکسنی را در چه شرایطی تزریق و چه ملاحظاتی را باید رعایت کنند. این اپیدمیولوژیست اضافه‌کرد: بحث اصلی این است که خطر هیچ‌کدام از واکسن‌های تایید شده بیشتر از نزدن آن نیست و واکسیناسیون به نفع جامعه است.
