بورس برمدار آرامش
گروه بازار سرمایه|
روز گذشته شاخص کل بورس تهران رشد 0.38 درصدی را ثبت کرد و تقریباً 9 روز متوالی شاهد روند صعودی متعادلی داشته است. با این وجود شک و تردید نسبت به آرامش بازار سرمایه وجود دارد برخی از فعالین بازار سوال می‌کنند که با تغییر سیاسی-اقتصادی کشور وضعیت بورس نیز تغییر می‌کند؟
چندهفته‌ای می‌شود که بازار سهام وضعیتی جدید به خود می‌بیند و میزان امیدواری‌ها نسبت به گذشته افزایش یافته و تالار شیشه‌ای برای اولین‌بار در سال جاری چند روز متوالی سبزپوش بوده است. در حالی که تا همین چند هفته پیش ارزش معاملات به صورت روزانه و ساعتی کاهش پیدا می‌کرد و افق روشنی پیش روی کاسته شدن از فشار عرضه در صف‌های فروش وجود نداشت، حالا نه تنها حجم این صف‌ها از کلیت دادوستدهای بازار سهام کاسته شده که در بسیاری از نمادها نیز کم و بیش شاهد شکل‌گیری صف‌های خرید بوده‌ایم، همین امر سبب شده تا با نزدیک شدن به فصل مجامع و کاسته شدن از ریسک‌های سیاسی مشرف بر کلیت اقتصاد کشور، بورس و فرابورس روزهای بهتری را نسبت به قبل تجربه کنند و به سبب همین موضوع اقبال سرمایه‌گذاران خرد نسبت به این بازار در مقایسه با روزهای رکودی بیشتر شود.
طی هفته‌ها و ماه‌های گذشته محدوده مقاومتی بورس تهران شکسته شده بود اما این روزها شاهد رشد بازار از کانال یک میلیون و 100 هزار واحد هستیم و شاخص برای خود یک محدوده مقاومتی جدید تعریف کرده که انتظار می‌رود تا پایان سال این خط شکسته نشود. بازار به اعداد و رقم‌های جدیدی دست پیدا کرده و توانسته رکورد مانگین معاملات در روزهای اخیر را بشکند با این وجود رشد بورس طبیعی بوده و ادامه‌دار بودن رشد دور از انتظار نیست.
مساله مهمی که در این میان وجود دارد، موضوع ادامه‌دار بودن رشد است. انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار شد و تا وقت دیگر رییس دولت سیزدهم رسماً وارد میدان می‌شود و با صحبت‌های اخیر سیدابراهیم رییسی نگران زیادی درخصوص بازار سهام وجود ندارد و بنا بر احتمال قوی معاملات روندی متعادل را طی خواهند کرد. در اصل چند ماهی زمان می‌برد تا کابینه دولت سیزدهم جای‌گیر شود و پس از آن تصمیمات مهم سیاسی و اقتصادی را بگیرد. موضوع حمایت توسط رییس دولت آینده در بورس تضمینی است اما؛ نمی‌توان راجع به ابعاد این حمایت نظر داد و فقط باید گفت که از آغاز دولت جدید تا چند ماه بورس روند تعادلی- نوسانی را طی می‌کند تا به یک جمع‌بندی درخصوص وضعیت و برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای آن برسد. تقریباً می‌توان گفت که نگرانی برای حال بورس پس از انتخابات بسیار کم است.
نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که پس از نشست خبری سیدابراهیم رییسی که مدتی پیش برگزار شد میزان نشاط و امیدواری برای آینده بورس افزایش یافته است. اگر وعده‌ها عملی شود و اجازه سوءاستفاده از بازار سهام داده نشود می‌توان آینده بسیار مطلوبی برای این بازار متصور بود. در حال حاضر مشکل اصلی اغلب سهامداران ترس از آینده است، انتظار می‌رود پس از جای‌گیری دولت جدید و ارایه برنامه‌های مطلوب و متناسب نقدینگی و پول‌های پارک شده در کارگزاری‌ها به بورس تزریق شود. شرایط کنونی بازار بد نیست و بسیار مطلوب است اما جذابیت چندانی وجود ندارد. در این مدت اگرچه عواملی منفی در اقتصاد داخلی و خارجی وجود داشته است، با این حال هیچ عاملی آنقدر مخرب نبوده که افزایش نرخ سهام در بازار ناشی از هیجانات منفی رخ دهد. اما مساله اینجاست که بازار حال حاضر نیز عوامل منفی وجود دارد که نادیده گرفتن آنها می‌تواند منجر به ضرر و زیان فعالان بازار سهام شود. اول اینکه حضور فعالین بازار سهام مانند گذشته نیست و بی‌اعتمادی و کم اعتمادی به ساز و کار سهام پس از یک ریزش بیش از ۵۰ درصدی در نماگر اصلی بورس، قدرت ریسک‌پذیری آنها را کاهش داده است.
از سویی دیگر اگرچه رخوت بازارهای موازی از جذابیت رقبای سهام کاسته است با این وجود مشخص نبودن آینده اقتصاد کشور و ناپایداری گمانه‌زنی‌ها درخصوص تیم آینده دولت سیزدهم سبب شده تا تمایل به خرید سهام آن‌چنان که باید در این مقطع از فعالیت بازار سرمایه افزایش پیدا نکند.
پول‌های پارک شده درراه بورس
سلمان نصیرزاده، کارشناس بازار سرمایه درخصوص وضعیت بازار می‌گوید: بعد از مشخص شدن کاندیداهای ریاست‌جمهوری و تعیین تکلیف نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری روند کلی بازار تغییر کرد و شاهد بازگشت دوباره اعتمادها به بازار و افزایش ورود نقدینگی به بورس بودیم. در صورت ارایه تفکرات اقتصادی مسوولان حاضر در دولت جدید، می‌توان اظهارنظر قطعی را نسبت به روند بازار سرمایه اعلام کرد و پیش بینی دقیقی را از وضعیت بازار ارایه داد. نکته قابل توجه این است که مسائل مطرح شده از سوی همه کاندیداها به خصوص حجت‌الاسلام‌والمسلمین رییسی مربوط به مولد کردن بازار سرمایه، حمایت از بازار سهام، خروج از قیمت‌گذاری دستوری و مانع زدایی برای صنایع مختلف بود که در صورت انجام دقیق این اقدامات توسط افراد متخصص می‌توان به روند بازار خوشبین بود. وی به ریسک‌های تهدیدکننده معاملات بورس در تیر ماه تاکید کرده و می‌گوید: بازار از اواسط خرداد ماه و از زمان شروع فعالیت دولت سیزدهم وارد فضای امنی از لحاظ تغییر و تحولات می‌شود و در فضایی قرار می‌گیرد که معاملات آن به سمت تعادل پیش خواهد رفت.
مباحث مهمی مانند نحوه تعاملات با غرب و موضوع برجام از مهم‌ترین ابهامات موجود در بازار تلقی می‌شود که از آن به عنوان یکی از نکات حساس در زمینه آینده اقتصادی و سیاسی ایران یاد می‌شود، چراکه این موضوع می‌تواند تاثیرگذار بر رشد اقتصادی کشور باشد. نحوه تعیین وزرا به خصوص وزرای مرتبط با بازار سرمایه مانند وزیر نفت، وزیر اقتصاد و دارایی، وزارت صمت و حتی تعیین رییس بانک مرکزی و رییس سازمان بورس از جمله مواردی هستند که تفکر آنها در صنایع مختلف و سیاست‌های به کار گرفته شده می‌توانند بر روند بازار تاثیرگذار باشد، به‌طور حتم بعد از شفاف‌سازی‌های صورت گرفته در زمینه کابینه دولت سیزدهم شاهد ورود پول‌های پارک شده به این بازار خواهیم بود.
وی با بیان اینکه بازار اکنون در حال بازیابی اعتماد سهامداران برای معاملات بورس در سال ١٤٠٠ است، اظهار می‌کند: براساس پیش بینی‌های صورت گرفته و بررسی وضعیت حاکم در بازار به نظر می‌رسد شاخص بورس تا پایان سال بین کانال یک میلیون تا یک میلیون و ٥٠٠ هزار واحد در نوسان باشد. بازار سرمایه در دوران مدیریت جدید به واسطه اقدامات انجام شده از سوی رییس سازمان بورس در حال اعتماد‌سازی است تا از فضای ترس دوری کند. به‌طور حتم این بازار نسبت به سایر بازارهای موازی از شرایط بهتری برای سرمایه‌گذاری برخوردار است.
به گفته وی، اکنون خوش‌بینی‌هایی نسبت به روند معاملات بورس وجود دارد اما این به معنای آن نیست که سهامداران می‌توانند همانند سال گذشته بازدهی‌های کلانی را از این بازار کسب کنند. نصیرزاده با اشاره به اینکه شرایط فعلی بازار و شرکت‌ها نشان‌دهنده آن است که بازار از حالت نزولی و فرسایشی خود فاصله گرفته است و وارد فضایی متعادل در معاملات خود شده است، تاکید می‌کند: سهامداران برای سرمایه‌گذاری در این بازار بهتر است وضعیت سهام شرکت‌ها را به صورت جداگانه بررسی کنند و از سرمایه‌گذاری‌های عجولانه و بدون بررسی در این بازار خودداری کنند. همچنین عرضه سنگ آهن و زنجیره فولاد در بورس کالا جزو نکاتی محسوب می‌شوند که سال‌ها به دنبال اجرای آن بودیم تا از این طریق قیمت‌ها شفاف شود، اکنون خوشبختانه در حال حرکت به این سمت هستیم.
نصیرزاده می‌گوید: اگر درخصوص دیگر صنایع چنین اتفاقی رخ دهد و شاهد گستردگی عرضه‌ها و شفافیت در معاملات باشیم جریان نقدینگی پایدارتری وارد بازار سرمایه خواهد شد. وجود ثبات در قوانین و تحولاتی مانند برجام و رویکرد دولت جدید در زمینه مسائل اقتصادی از جمله مسائلی هستند که بازار سرمایه در سال ١٤٠٠ به آن نیاز دارد، هر چقدر ابهام موجود در مورد این مسائل کمتر شود بازار می‌تواند در معاملات خود به تعادل و ثبات بیشتری دست پیدا کند.
