تصویب اولیه واردات مشروط خودرو
تعادل|
جدیدترین آمار تولید خودرو در سه ماهه نخست سال نشان می‌دهد، 236 هزار و 355 دستگاه انواع خودرو در کشور تولید شد که هرچند نسبت به مدت مشابه سال قبل 9.5 درصد افزایش داشت، اما باز هم به حدنصاب برنامه مشخص‌شده از سوی وزارت صنعت برای تولید خودرو در کشور نرسید چراکه مهم‌ترین اولویت کاری وزارت صمت در سال ۱۴۰۰ برنامه‌ریزی برای تولید یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه انواع خودروی سواری و وانت است. در همین حال، نایب‌رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در اظهاراتی عنوان کرده که طرح واردات خودرو از محل ارز بدون منشأ داخلی و از محل صادرات قطعات خودرو و خودرو در قالب ماده 4 طرح مجلس دهم، در کمیسیون تصویب شد و باید دوباره به صحن برود تا به رای نمایندگان مجلس گذاشته شود.
آمار تولید خودرو در فصل بهار
بررسی آمارها نشان می‌دهد، از ابتدای امسال تا پایان خردادماه 236 هزار و 355 دستگاه انواع خودرو توسط شرکت‌های خودروساز کشور تولید شد که نسبت به تولیدات مدت مشابه سال قبل (یعنی 215 هزار و 853 دستگاه) افزایش 9.5 درصدی را تجربه کرده است. در این مدت 217 هزار و 353 دستگاه سواری در کشور تولید شد که در مقایسه با 3 ماهه اول سال قبل 9.4 درصد رشد داشته است. در این مدت تولید ون به 47 دستگاه رسید که افت 31.9 درصدی را نسبت به 3 ماهه سال قبل نشان می‌دهد . در همین حال در مورد تولید وانت باید به رشد 5.2 درصدی در این بخش اشاره کنیم به‌طوری که طی 3 ماهه امسال 16 هزار و 767 دستگاه وانت در کشور تولید شد.
از ابتدای امسال تا پایان خرداد ماه 187 دستگاه مینی‌بوس و میدل‌باس در کشور تولید شد که در مقایسه با 3 ماهه اول سال قبل 37.5 درصد افزایش داشته است. در مقابل، تولید اتوبوس با افت 19.3 درصدی به 159 دستگاه رسید و در مورد تولید کامیونت، کامیون و کشنده نیز باید به افزایش 99.6 درصدی تولیدات طی این مدت اشاره کنیم به‌طوری که جمع تولید این محصولات به هزار و 842 دستگاه رسید . در مورد وضعیت تولید خودرو طی خرداد امسال نیز می‌توان به رشد 7 درصدی در مقایسه با خرداد 99 اشاره کرد به‌طوری که طی سومین ماه امسال 95 هزار و 603 دستگاه انواع خودرو در کشور تولید شد. در عین حال، تولید سواری نیز با رشد 7.9 درصدی معادل 87 هزار و 757 دستگاه بود.
روند تولید در دو گروه خودروسازی
در همین حال روند تولید خودرو در گروه صنعتی ایران خودرو نشان می‌دهد، طی 3 ماهه امسال افزایش 1.7 درصدی را تجربه کرده است. مطابق آمارها، در این مدت 111 هزار و 598 دستگاه انواع خودرو توسط این گروه خودروسازی به تولید رسید. طی 3 ماه امسال 110 هزار و 529 دستگاه سواری توسط ایران خودرو تولید شد که نسبت به 9 ماهه سال قبل رشد 2.8 درصدی را تجربه کرده است. در مورد وضعیت تولید ایران خودرو طی خرداد ماه نیز باید به رشد 6.6 درصدی نسبت به خرداد 99 اشاره کنیم به‌طوریکه در این ماه 45 هزار و 629 دستگاه انواع خودرو توسط این گروه صنعتی تولید شده است. در خرداد امسال تولید سواری ایران خودرو معادل 45 هزار و 229 دستگاه بود که نسبت به خرداد 99 رشد 8 درصدی را به همراه داشته است. اما بررسی وضعیت تولید گروه صنعتی سایپا طی 3 ماهه امسال نشان‌دهنده رشد 14.1 درصدی تولید انواع خودرو نسبت به 3 ماهه سال قبل است به‌طوری که در این مدت 110 هزار و 558 دستگاه انواع خودرو توسط سایپا به تولید رسیده است. در عین حال، باید به رشد 14.4 درصدی تولید سواری توسط این گروه خودروسازی طی 3 ماهه امسال اشاره کنیم به‌طوری که در این مدت 96 هزار و 698 دستگاه سواری به تولید رسیده است. در مورد تولید گروه سایپا طی خرداد ماه نیز باید به رشد 1.4 درصدی تولید انواع خودرو اشاره کنیم، به‌طوری که در این ماه 43 هزار و 864 دستگاه خودرو توسط گروه سایپا تولید شده است. در این ماه تولید سواری نیز توسط سایپا با رشد 2.2 درصدی همراه بوده و به 38 هزار و 175 دستگاه رسیده است.
عقب‌ماندگی از برنامه
اما بررسی مهم‌ترین برنامه‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت در سال ۱۴۰۰ حاکی از برنامه‌ریزی برای تولید یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه انواع خودروی سواری و وانت است. همچنین در زمینه اتوبوس، مینی‌بوس و ون نیز برای تولید 8 هزار و 968 دستگاه از این خودروها برنامه‌ریزی شده است. به این ترتیب به‌طور متوسط در هر ماه باید بیش از 100 هزار دستگاه انواع خودرو در کشور تولید شود. این در حالی است که تولید خودروسازان در فروردین امسال معادل 60 هزار و 971 دستگاه و در اردیبهشت امسال 79 هزار و 788 دستگاه بوده که کمتر از برنامه تعیین شده است. همچنین تولید خودرو طی خرداد امسال 95 هزار و 603 دستگاه بوده که همچنان پایین‌تر از برنامه است.
تصویب شرایط واردات خودرو
در همین حال، علی جدی نایب‌رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفت‌وگو با «ایلنا» در مورد آخرین وضعیت طرح ساماندهی بازار خودرو گفت: دو طرح در مورد خودرو در مجلس وجود داشت، یکی از آنها مربوط به مجلس دهم بود که تصویب شده بود اما شورای نگهبان به ماده 4 آن ایراد گرفته و به مجلس اعاده شد. طرح دیگر هم طرح ساماندهی بازار و صنعت خودرو بود که مربوط به مجلس یازدهم است. او در اظهاراتی عنوان کرد: طرح واردات خودرو از محل ارز بدون منشأ داخلی و از محل صادرات قطعات خودرو و خودرو در قالب ماده 4 طرح مجلس دهم، در کمیسیون تصویب شد و باید دوباره به صحن برود تا به رای نمایندگان مجلس گذاشته شود. وی افزود: کمیسیون صنایع مجلس هم قرار بود که طرح جدید را در قالب همان ماده 4 به صحن بفرستد. نمایندگان مجلس به این موضوع ایراد گرفتند و دوباره به کمیسیون بازگشت. نایب‌رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اعلام خبر تصویب طرح واردات خودرو از محل ارز با منشأ خارجی گفت: در جلسه اخیر که در کمیسیون صنایع پیرامون ماده 4 داشتیم، بحث واردات خودرو از محل ارز بدون منشأ داخلی و از محل صادرات قطعات خودرو و خودرو مطرح شد که تعهد ارزی هم برای بانک مرکزی ندارد. وی در ادامه بیان کرد: این طرح در قالب ماده 4 طرح مجلس دهم، در کمیسیون تصویب شد و باید دوباره به صحن برود تا به رای نمایندگان مجلس گذاشته شود. بررسی این طرح در اولین جلسه صحن صورت خواهد گرفت.
«آزادسازی واردات خودرو
اما مشروط وانحصاری»
در آذرماه ۹۹ براساس طرح ساماندهی بازار خودرو در مجلس که به نوعی واردات خودرو مجاز دانسته شده، چهار گروه می‌توانند اقدام به واردات خودرو کنند. نخست افراد و خودروسازانی که خودرو صادر کردند، می‌توانند معادل آن خودرو وارد کنند. گروه دوم، قطعه‌سازانی که قطعاتی را صادر کنند می‌توانند معادل آن خودرو به کشور وارد کنند. اما سومین گروهی که مجاز به واردات خودرو هستند، افراد حقیقی غیردولتی که نفت را خریداری و آن را صادر و به فروش برسانند، می‌توانند از محل ارز آن، خودرو به کشور وارد کنند. گروه آخر هم اشخاصی را در بر می‌گیرد که ارز در خارج از کشور دارند که تعهدی نسبت به بازپرداخت آن به دولت ندارند واز این رو، می‌توانند از محل آن خودرو به کشور وارد کنند. این طرح درحالی در دستور کار مجلس قرار گرفت که واردکنندگان خودرو به‌شدت با آن مخالفند. البته این طرح برای اجرایی شدن باید در صحن مجلس به قانون تبدیل شود.
