مرگ حیات در این جغرافیای پهناور

گلی ماندگار| 

بی‌آبی، کرونا، قطعی برق، همه و همه اتفاقاتی است که این روزها دست به دست هم داده‌اند تا زندگی را برای مردم سخت‌تر کنند. وضعیت هر روز بحرانی‌تر از روز قبل می‌شود و مسوولان تنها به وعده و وعید دادن اکتفا می‌کنند. اینکه سیستان و بلوچستان علاوه بر بی‌آبی و خشکسالی که سال‌هاست دامان این جغرافیا را گرفته حالا با کرونا هم دست و پنجه نرم می‌کند. اکثر شهرهای کشور با بی‌برقی در طول شبانه روز مواجه‌اند و خیلی جاهای دیگر هم هستند که با کم آبی مواجه‌اند. این روزها حال جنوب هم خوب نیست. از هورالعظیم خبرهای بدی به گوش می‌رسد. رو به خشکی می‌رود و مردم برای گرفتن حق آبه آن دست به دامان مسوولان شده‌اند. اگر هورالعظیم خشک شود، باز هم تمام شهرهای جنوبی کشور اسیر ریزگرد خواهد شد. خشکسالی مشکلی است که از سال‌ها پیش آغاز شده و حالا بیش از هر زمان دیگری خودش را نشان می‌دهد. نمی‌شود با این پدیده شوخی کرد. جای شعار و وعده ندارد، آب نباشد زندگی نیست.  حالا هر روز عکس‌هایی از هورالعظیم منتشر می‌شود که نشان از ساقط شدن حیات در آن دارد. ماهی‌ها می‌میرند. جسد بی‌جان گاومیش‌ها و مردمی که برای خرید آب در صف می‌ایستند، همه و همه نشان از وضعیت وخیم بی‌آبی در کشور دارد. این پایان ماجرا نیست، برداشت‌های غیر اصولی از آب‌های زیر زمینی علاوه بر دامن زدن به خشکسالی کشور را با مشکل فرونشست زمین هم مواجه کرده است. حالا چه کسی یا کسانی قرار است فکری به حال این وضعیت کنند، سوالی است که تاکنون بی‌پاسخ مانده است. 

     وضعیت خطرناک خوزستان

نماینده دشت آزادگان با بیان اینکه مردم خوزستان در وضعیتی به مراتب خطرناک‌تر از وضعیت کرونایی قرار دارند، زیرا تامین آب مورد نیاز آنها به خطر افتاده است، گفت: مردم در برخی شهرهای خوزستان مثل هویزه و دشت آزادگان، در صف‌های آب‌فروشی می‌ایستند تا آب خریداری کنند و این مساله، فاجعه است. قاسم ساعدی، با انتقاد از وضعیت تالاب هورالعظیم اظهار کرد: متاسفانه امسال تنش آبی همه خوزستان را دربر گرفته و وزارت نیرو وظایف اولیه خود در قبال طبیعت و تامین حق‌آبه‌های زیست محیطی را انجام نمی‌دهد. او افزود: از ابتدای خردادماه امسال تاکنون رهاسازی آب در خوزستان توسط وزارت نیرو به حداقل رسیده است و اقدامات انجام‌شده در این زمینه اصلا مطلوب و در شأن مردم خوزستان نیست. نماینده دشت آزادگان در مجلس شورای اسلامی گفت: برخی رودخانه‌های خوزستان خشک شده‌اند و کودکان در این رودخانه‌ها فوتبال بازی می‌کنند. رودخانه جراحی توسط وزارت نیرو کاملا خشک شده و کارون با آن همه عظمت به یک نهر کوچک تبدیل شده است. رودخانه کرخه که از طولانی‌ترین رودخانه‌های کشور است نیز متاسفانه وضعیت خوبی ندارد.

ساعدی با بیان اینکه وزیر نیرو باید نسبت به وضعیت به وجود آمده در خوزستان برای رودخانه‌ها و تالاب‌ها پاسخگوی مردم باشد، افزود: وزارت نیرو موظف است که حق‌آبه شرب انسانی، حق‌آبه‌های زیست محیطی و حق‌آبه مورد نیاز کشاورزان و دامداران را تامین کند.

او با انتقاد از عملکرد رییس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: آقای کلانتری در جای خود جا خوش کرده و هیچ کاری برای هورالعظیم انجام نداده است. نماینده دشت آزادگان در مجلس شورای اسلامی گفت: اتفاقاتی که امروز در هورالعظیم رخ داده است، یکی از هولناک‌ترین فجایع زیست محیطی در تاریخ است. در هورالعظیم ماهیان بسیاری از بین رفته‌اند و دام‌های ساکنان حاشیه تالاب نیز تلف شده‌اند و این تالاب، وضعیت خوبی ندارد.

ساعدی افزود: دولت و نهادهای نظارتی باید مچ مسببان اصلی خشک شدن تالاب هورالعظیم را بگیرند. نهادهای نظارتی باید در بحث مدیریت آب کشور ورود کنند و مدیریت‌های این حوزه را بر اساس آمار، ارزیابی و آسیب‌شناسی کنند تا متوجه شوند که پشت این قضایای مدیریت آبی، چه مساله‌ای وجود دارد.

او گفت: مردم خوزستان در وضعیتی به مراتب خطرناک‌تر از وضعیت کرونایی قرار دارند، زیرا تامین آب مورد نیاز آنها به خطر افتاده است. تاسیسات آبرسانی در بسیاری از روستاهای خوزستان به دلیل خشک شدن رودخانه‌ها حتی دیگر امکان پمپاژ آب را ندارند و مردم بلاتکلیف مانده‌اند. نماینده دشت آزادگان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه برخی از مردم در خوزستان برای تامین آب مورد نیاز خود با بشکه آب خریداری می‌کنند، افزود: مردم در برخی شهرهای خوزستان مثل هویزه و دشت آزادگان، در صف‌های آب‌فروشی می‌ایستند تا آب خریداری کنند و این مساله، فاجعه است.

     محیط زیست چه می‌کند؟

حال باید این سوال را مطرح کرد که واقعا سازمان عریض و طویل محیط زیست برای رفع این بحران‌ها چه برنامه‌ای دارد. آیا خشکسالی هم از نگاه آنها مانند حادثه تصادف اتوبوس خبرنگاران اتفاقی است که افتاده و کاری نمی‌شود برای آن کرد. این همه سال بی‌تدبیری در سایه شعارها و وعده‌ها سرانجامی را برای این سرزمین رقم زده که هیچ کس دلش نمی‌خواست و نمی‌خواهد آن را باور کند. خشکسالی شوخی نیست؛ مرگ حیات در این جغرافیای پهناور است.