بلاتکلیفی محموله بزرگ موز وارداتی!
تعادل | در روزهای اخیر تعیین تکلیف یک محموله بزرگ موز میان پاسکاری وزارت صمت و جهاد کشاورزی گیر کرده است. گمرک ایران چندی پیش اعلام کرد که حدود ۳۰۰۰ تن موز در گمرک دپو شده یا در حال حمل و رسیدن به کشور است و از وزارت جهاد کشاورزی خواست تا فوری تعیین تکلیف کند. دلیل این اتفاق مربوط به مصوبه سال گذشته ستاد تنظیم بازار است که بر اساس آن در ازای صادرات سیب به میزان یک سوم باید مجوز ثبت سفارش برای واردات موز صادر شود. همچنین تصمیم یک‌شبه دولت برای ممنوعیت صادرات سیب در ماه پایانی سال در این اتفاق موثر بوده است. این دلایل موجب شده در حال حاضر با وجود ثبت سفارش و تعیین منشأ ارز، صادراتی به ازای سیب انجام نشود و موزها در گمرک انباشت و در حال فساد باشند. اما پس از آنکه وزارت جهاد کشاورزی در رابطه با تعیین تکلیف واردات موز و ترخیص چند هزار تنی که در گمرک مانده، پاسخ شفافی ارایه نکرد، گمرک ایران در واکنش به آن اعلام کرده، در صورتی که وزارت جهاد کشاورزی پاسخ شفاف و صریحی ارایه نکند و تکلیف را مشخص نکند، برای جلوگیری از فساد این کالا، آنچه را در گمرک موجود است ترخیص خواهد کرد. چندی پیش معاون فنی گمرک گفته بود: «چون این کالاها ثبت سفارش شده و منشأ ارز آن تایید و از تخفیف استفاده نکرده، گمرک می‌تواند نسبت به ترخیص کالا به جهت ممانعت از فسادپذیری آن اقدام کند.» برهمین اساس، معاون فنی گمرک می‌گوید: یا مصوبه را اصلاح کنید یا اگر صاحبان کالا آمدند ثبت سفارش گرفتند و همین طور کد رهگیری بانک گرفتند و از خود وزارت جهاد کشاورزی مجوز قرنطینه گرفتند، گمرک مجاز باشد که اینها را ترخیص کند؛ اما وزارت صمت موضوع را به وزارت جهاد کشاورزی پاس می‌دهد که از آنجا باید کسب نظر بگیرید و وزارت جهاد کشاورزی هم اعلام می‌کند چون مصوبه ستاد تنظیم بازار است آنجا باید مورد بررسی قرار بگیرد. در پاسکاری‌های این دو وزارتخانه، آنچه دیده می‌شود ۳ هزارتن موز مانده در گمرک است که مشخص نیست آیا عمرشان به اصلاح یا تغییر مصوبه قد می‌دهد یا خیر.
نامه‌نگاری‌ها بی‌اثر برای ترخیص موزها
چندی پیش خبری گمرک در خبری اعلام کرد که حجم زیادی از موزهای وارداتی زمانی به گمرک اظهار و درخواست ترخیص دارند که برای آنها ثبت سفارش از سوی وزارت صمت و همچنین تایید منشأ ارز از سوی بانک مرکزی انجام شده ولی شرط مصوبه یعنی صادرات سیب را ندارد. بر این اساس، با توجه به اختلافی که وجود داشت گمرک ایران طی مکاتبه‌ای با وزارت صمت خواست تا تکلیف واردات موز را مشخص کرده یا اینکه در این رابطه اصلاحی در مصوبه صورت دهد. ولی اعلام قبادی -معاون بازرگانی داخلی وزارت صمت- در پاسخ به درخواست ارونقی معاون فنی گمرک ایران از این حکایت داشت که وزارت صمت مخالف واردات موز بدون شرط صادرات سیب نیست و اشاره شد که مصوبه مربوطه در زمانی بوده که می‌خواستند هم صادرات سیب افزایش پیدا کند و هم بازار موز متعادل شود ولی اکنون زمان صادرات سیب نیست و از نظر وزارت صمت امکان واردات موز بر اساس مقررات صادرات و واردات بلامانع است. با این وجود قبادی خواسته بود که گمرک از وزارت کشاورزی نیز کسب تکلیف کند.
در ادامه نامه‌نگاری‌ها، معاون فنی گمرک از گیلان پور خواسته بود تا تکلیف واردات موز به ویژه آن دسته که بدون صادرات سیب انجام می‌شود را مشخص کند. با این حال در مکاتبه چهارم، اعلام نظر معاون وزارت جهاد به رییس سازمان توسعه تجارت است که طی آن دو مورد را مد نظر قرار داده که در نهایت مشخص‌کننده تکلیف موزهای وارداتی موجود در گمرک نیست؛ به‌طوری که در بخشی از این مکاتبه اعلام شده که «به منظور امکان مدیریت واردات موز و همچنین توسعه صادرات سیب یک بند در دستور کار کمیسیون ماده ۱ آیین نامه اجرایی قانون مربوطه قرار گیرد که طی آن بنا شده به ازای صادرات ۱.۵ کیلوگرم سیب درختی درجه ۱ و ۲ یا صادرات یک کیلوگرم کشمش یا صادرات یک کیلوگرم پرتقال، حقوق ورودی یک کیلوگرم موز پنج درصد ارزش تعیین شود.» در همین حال، معاون وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده بود: «در خصوص تمدید مهلت استفاده از اظهارنامه‌های صادرات سیب درختی جهت واردات موز و با توجه به غیر فعال شدن ثبت سفارش واردات موز در سامانه جامع تجارت و ایجاد حق مکتسبه برای صادر‌کنندگان سیب درختی «کلیه اظهارنامه‌هایی که از تاریخ اول بهمن 1398 و بعد از آن در دوره غیر فعال بودن ثبت سفارش موز صادر و مهر خروج محموله در پشت اظهارنامه باشد از امکان واردات موز با شرایط مندرج در بند 5 مندرجات یادداشت فرعی فصل 8 کتاب مقررات صادرات و واردات به مدت شش ماه از زمان فعال شدن مجدد ثبت سفارش موز برخوردار شوند.»
گمرک: تکلیف را مشخص کنید
پس از آنکه وزارت جهاد کشاورزی در رابطه با تعیین تکلیف واردات موز و ترخیص چند هزار تنی که در گمرک مانده، پاسخ شفافی ارایه نکرد، گمرک ایران در واکنش به آن و در پنجمین نامه‌نگاری اعلام کرد: در صورتی که وزارت جهاد کشاورزی پاسخ شفاف و صریحی ارایه نکند و تکلیف را مشخص نکند، برای جلوگیری از فساد این کالا، آنچه را در گمرک موجود است ترخیص خواهد کرد.
مهرداد جمال ارونقی همچنین در توضیحاتی در یک شبکه خبری گفته بود: «متاسفانه در روزهای اخیر گمرک میان پاسکاری وزارت صنعت، معدن وتجارت و جهاد کشاورزی گیر کرده است؛ که ما گفتیم یا مصوبه را اصلاح کنید یا اگر صاحبان کالا آمدند ثبت سفارش گرفتند و همین طور کد رهگیری بانک گرفتند و از خود وزارت جهاد کشاورزی مجوز قرنطینه گرفتند، گمرک مجاز باشد که اینها را ترخیص کند.»
بنابه اظهارات معاون فنی گمرک، وزارت صنعت معدن و تجارت مجوز ورود این کالا را صادر کرده است، وزارت جهاد کشاورزی مجوز قرنطینه را صادر کرده، بانک مرکزی اجازه داده کد رهگیری بانک مورد تایید قرار بگیرد. اما این مقام گمرکی عنوان کرد که وزارت صنعت، معدن و تجارت متاسفانه موضوع را به وزارت جهاد کشاورزی پاس می‌دهد که از آنجا باید کسب نظر بگیرید و وزارت جهاد کشاورزی هم اعلام می‌کند چون مصوبه ستاد تنظیم بازار است آنجا باید مورد بررسی قرار بگیرد. او گفت: نزدیک سه هزار تن موز الان (در بندر) وارد و هم در آستانه ورود است که بالاخره باید تکلیف این موضوع مشخص بشود ما دو بار هم نامه زدیم و از وزارت جهاد کشاورزی خواستیم که در اسرع وقت تکلیف گمرک را مشخص کند که به چه صورت اقدام بکند.
بر این اساس مکاتبات صورت گرفته بین گمرک، وزارت صمت و جهاد صورت گرفته تغییر تازه‌ای در نحوه واردات موز ایجاد نکرده و همچنان مشخص نیست که گمرک باید در قبال موزهای وارداتی که سیبی در قبال آن صادر نشده چگونه عمل کند.
