سود صعودی بازار سرمایه

علی خسروشاهی

در سال جاری سودهای بورسی شرکت‌ها بیشتر از سال ۱۳۹۹ خواهد بود و بازار سرمایه ناشی از ۲ عامل صعود کرده است؛ دلیل اول این است که انگیزه‌ای برای پایین آمدن شاخص بازار سرمایه نیست که وقوع این اتفاق حکایت از کف‌سازی درست بازار سرمایه دارد و دوم نرخ تورم است که موجب رشد سهام شده است. باید به این موضوع مهم اشاره‌کنم که در بازار کسب‌وکار و اقتصاد کشور تغییری حاصل نشده است اما «پی بر ‌ای» سهام شرکت‌ها در بازار سرمایه همچنان بین ۷ تا ۸ متغیر است که موجب تداوم رشد شاخص شده است. صنایع معدنی، فلزات و پتروشیمی ازجمله مهم‌ترین صنایعی است که تا پایان سال ۱۴۰۰ رشد مناسبی را تجربه خواهند کرد و من پیش‌بینی می‌کنم نرخ هر دلار تا پایان امسال به حدود ۳۰ هزار تومان برسد که اگر این اتفاق رخ دهد می‌توان به رشد شاخص بورس تا عدد یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار واحد امیدوار بود. از سوی دیگر مصوبات تا زمان اجرایی شدن، شفاف نیستند و برنامه‌ای برای به ثمر رسیدن آن وجود ندارد. از طرفی مصائب و طرح‌های اشتباه در ماه‌های گذشته باعث خنثی شدن چنین طرح‌های مفیدی که به سود بازار سرمایه بوده، شده است. بسته‌های حمایتی و تزریق نقدینگی درواقع می‌تواند برای بازار سرمایه مفید باشد و تقاضا را افزایش دهد. به نظرم این موضوع باعث جهت‌دهی بازار خواهد شد اما برخلاف ذهنیت عامه این‌طور نیست که تأثیر عمیق و بلندمدتی داشته باشد بلکه تأثیر آن کوتاه‌مدت و در سطح خواهد بود.  اگرچه این پول‌پاشی به‌اندازه چند روز معاملات در بازار سرمایه است اما قرار بر این نیست که اگر روزانه ۴ هزار میلیارد تومان معامله انجام می‌شود، به همین اندازه تزریق شود. این تزریق اگرچه نسبت به معاملات روزانه بازار سهام ناچیز است، اما می‌تواند باعث بهبود کفه تقاضا شود. تزریق پول باید تحت شرایطی انجام شود. اینکه مصرف این پول در کجا و در چه زمینه‌ای خواهد بود، اهمیت زیادی دارد. اینگونه مصوبات تا زمان اجرایی شدن، شفاف نیستند و برنامه‌ای برای به ثمر رسیدن آن وجود ندارد. از طرفی مصائب و طرح‌های اشتباه در ماه‌های گذشته باعث خنثی شدن چنین طرح‌های مفیدی که به سود بازار سرمایه بوده، شده است. برای مثال می‌توان به دامنه نوسان نامتقارن اشاره کرد که باعث قفل شدن بسیاری از سهم‌ها در صف فروش شد و همچنین سهم‌های کوچکی که قفل بوده و راهکاری برای متعادل شدن این سهم‌ها داده نشده است. درنتیجه این تزریق پول تأثیری در این سهم‌ها ندارد و بسیاری بر این عقیده‌اند که این پول‌پاشی به سود آنها نیست. البته تزریق پول بهتر از تزریق نکردن آن است، اما آثار زیادی نخواهد داشت. این کار در ذات می‌تواند موثر باشد اما اگر هدفمند نباشد، می‌تواند باعث به هدر رفتن منابع شود. تنها راه برگشت بازار سهام به دوران درخشان خود این است که اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار بازگردد و همچنین تغییر و طرح قوانین و مقررات به یک‌دفعه و خلق‌الساعه نباشند و از سوی دیگر در جهت متعادل‌سازی بازار، حد دامنه نوسان افزایش یابد تا نقدشوندگی نیز تقویت شود.