کسری بودجه، مهمترین چالش دولت در ۶ ماه آینده
سید محمد هادی سبحانیان
ما چارهای نداریم که در ۶ ماهه دوم امسال با اقدامات اقتضایی بتوانیم کسری بودجه را جبران کنیم که یکی از تمهیدات اصلی آن شامل فروش بیشتر اوراق قرضه است. مهمترین مسالهای که دولت در ۶ ماهه دوم سال با آن مواجه است نحوه پوشش کسری بودجه است و در سناریوهای مختلف از ۴۰۰ تا ۶۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه پیش بینی میشود که به میزان فروش نفت این اعداد متغیر خواهد بود. ما چارهای نداریم که در ۶ ماهه دوم امسال با اقدامات اقتضایی بتوانیم کسری بودجه را جبران کنیم که شامل فروش بیشتر اوراق است و باید تمهیدات لازم را فراهم کنیم برای اینکه اوراق خریداری شود ولی متاسفانه این اقدامات هم صورت نگرفته است یا اینکه اقداماتی انجام دهیم تا نفت بیشتری را به فروش برسانیم و حتی فروش اموال دولتی را هم انجام دهیم. در کنار این کارها باید تمهیداتی را بیندیشیم که در بودجه سال آینده با این مشکلات مواجه نباشیم. بهطور مشخص درباره مصارف و هزینهها دولت گذشته با یک اقدام غیر مسوولانهای، کارهایی را پایهگذاری کرد که بهشدت به افزایش هزینههای پایدار در بودجه سنوات آینده دامن خواهد زد که باید مورد توجه قرار گیرد و همچنین افزایشهایی که در حقوق و دستمزد بدون ایجاد هر گونه منبعی برای شاغلین و بازنشستگان اتفاق افتاد و تداومی که اگر بخواهد در ارز ترجیحی و در بودجه ۱۴۰۰ و سال آینده اتفاق بیفتد شاید بالغ بر ۱۵۰ هزار میلیارد تومان تامین مازاد بر ۸ میلیارد دلار ارز ترجیحی است که میتواند کسری را تشدید کند.بسیاری از تلاطمهایی که الان در زندگی مردم مشاهده میشود ریشه آن در کسری بودجه است. وی ادامه داد: این افزایشهایی که در پرداختی برخی از مردم و کارکنان دولت اتفاق میافتد کمکی به قدرت خرید مردم نمیکند و این طور تصور نشود که این افزایشهایی که اتفاق افتاده کمکی به قدرت خرید مردم میکند؛ اگر این افزایشها با درآمدهای پایدار همراه نباشد به ضرر همه مردم خواهد بود.در ابتدای موضوع لایحه بودجه ۱۴۰۰ یک اختلاف کارشناسی بین سازمان برنامه و سازمان امور مالیاتی مبنی بر اینکه ظرفیت مالیاتی کشور بسیار فراتر است بود لذا امسال میتوان درآمدهای بیشتری را وصول کرد. این بدان معنا نیست که از افرادی که الان مالیات پرداخت میکنند مالیات بیشتری دریافت کنیم؛ ما از یک طرف سختترین فشارها را بر فعالان اقتصادی از جهت نظام مالیاتی وارد میکنیم و از طرف دیگر یک بهشت مالیاتی برای فراریان مالیاتی داریم و تعداد زیادی حسابهای اجارهای و شخصی در این کشور فعال هستند و چه بسا معادل مالیاتی که دریافت میکنیم فرار مالیاتی در کشور داریم.معافیتهای مالیاتی در کشور بالغ بر ۲۰۰ هزار میلیارد تومان است؛ یکی از روشهایی که میتوانیم با اقدام اساسی نظام مالیاتی را در کشور بهبود ببخشیم، فاصله طبقاتی را اصلاح کنیم، کسری بودجه را از بین ببریم این است که باید از ساز و کار مالیات بر مجموع درآمد استفاده کنیم که امیدواریم دولت در ۶ ماهه دوم سال مقدمات و زیر ساختهای لازم را برای اجرای این ساز و کار مالیاتی از سال آینده تمهید کند.