بورس صعودی می‌شود؟

گروه بازار سرمایه|

بازار سرمایه همچنان به مسیر صعودی خود ادامه می‌دهد و شاخص کل، بیشترین صعود خود را طی یک سال اخیر تجربه کرده و بیش از 40 درصد از کف سومین ماه سال جاری فاصله گرفته است. در این بین هنوز هم سهامداران بااحتیاط و ترس وارد معاملات می‌شوند چراکه؛ تجربه تلخ سال 1399 را هنوز فراموش نکرده‌اند و بااحتیاط سرمایه‌های خود را وارد بورس می‌کنند. سال گذشته کارشناسان زیادی از فتح قله دومیلیونی سخن می‌گفتند که با توجه به دخالت‌ها و برداشت این فتح محقق نشد و شاخص کل بورس با سقوط مواجه شد. مجدداً برخی از کارشناسان خبر از فتح این قله تا پایان سال جاری می دهند و برخی دیگر موانع و چالش‌های زیادی بر تداوم این رشد و رسیدن به قله حداقل در بازه زمانی کوتاه‌مدت می‌دانند. بررسی‌ها نشان می‌دهد هرچند در حال حاضر قیمت‌ سهم‌ها در بورس تهران از ارزش ذاتی خود منحرف نشده‌اند، اما چالش‌های مهمی بر سر امکان تداوم رشد، پیش روی سهامداران خواهد بود. «تعادل» در گزارش‌های پیشین خود تمامی عوامل تأثیرگذار بر روی روند شاخص را بررسی کرده و این‌بار با کارشناسان به بررسی ارزش‌گذاری سهام پرداخته است. ارزش‌گذاری سهام مساله مهمی است که به چندین روش صورت می‌پذیرد. رضا محمدی، کارشناس بازار سهام در خصوص ارزش‌گذاری سهام نوشت: متوسط نسبت قیمت بر‌ درآمد سهام در بورس تهران در بلندمدت در محدوده 7 واحد قرار دارد. بااین‌حال، در مقاطعی که انتظار افت ارزش ریال وجود دارد یا انتظارات تورمی بالا می‌گیرد، خرید سهام به‌ویژه در صنایع کالایی، به عنوان یک دارایی که بازدهی غیر ریالی کمابیش ثابت دارد، توجیه‌پذیر می‌شود. در چنین فضایی، نرخ سهام کالایی به عنوان دارایی واجد بازه دلاری رو به افزایش می‌گذارد و سرمایه‌گذاران حاضر می‌شوند تا درازای نسبت سود کمتر نسبت به متوسط تاریخی، قیمت‌های بالاتری برای خرید سهام پرداخت کنند. همین رویکرد در سال گذشته منجر به جهش نسبت قیمت بر درآمد (P/ E) به‌کانال بیش از 30 واحدی شد. تحولات بعدی به‌ویژه در حوزه سیاسی، فرضیه تداوم کاهش پرشتاب نرخ ارز را تضعیف کرد و با ایجاد چشم‌انداز تثبیت ارزش ریال، انتظارات در بازار سهام به نحو قابل‌توجهی تعدیل شد. در دوماه اخیر اما این روند متوقف‌شده و نشانه‌های مجدد از رشد ارزش‌گذاری سهام به دلیل عدم اطمینان از چشم‌انداز ارزش ریال دیده می‌شود. هرچند در حال حاضر نسبت موردبحث بر اساس سودآوری ۱۲‌ماه گذشته شرکت‌ها بالاتر از میانگین است، اما با فرض تحقق دلار 25 هزارتومانی در سامانه نیما و تثبیت نرخ جهانی کالا در محدوده جاری، نسبت P/E متوسط بورس در صورت عدم‌تغییر قیمت سهام، به دلیل رشد مخرج کسر (سودآوری شرکت‌ها) تا یک سال آینده به سمت میانگین میل خواهد کرد. با عنایت به موارد مطرح‌شده در بخش‌های قبلی مبنی بر امکان مهار کسری بودجه از محلی غیر از منابع بانک مرکزی و نیز تثبیت نسبی ارز، احتمال رشد مجدد نسبت‌های P/E در فضای کنترل انتظارات تورمی کمرنگ است. با توجه به وضعیت می‌توان گفت هرچند وضعیت کنونی قیمت‌های سهام در بورس تهران از ارزش‌های ذاتی انحراف مهمی نیافته اما چالش‌های مهمی بر سر امکان تداوم رشد به‌ویژه با عنایت به‌شتاب افزایش اخیر در ارزش سهام شرکت‌های بزرگ و کالا محور پیش رو خواهد بود.