تغییر مسیر تالار شیشه‌ای
گروه بازارسرمایه|
تقریبا بخش عمده‌ای از گزارش‌های یک‌ماهه شرکت‌های بورسی منتشر شده و اغلب سهامداران با بررسی این عملکردها نوع معاملات خود را تغییر داده‌اند. البته برخی از صورت مالی‌ها توجه زیادی به خود جلب کرده‌اند، فولادسازان عملکرد جالب توجهی را در ماه مرداد داشتند. در حالی که میزان فروش محصول این شرکت‌ها در مرداد ماه سال جاری نسبت به تیرماه کاهش نشان می‌دهد و به تبع آن درآمدهای شرکت نیز رو به افت بوده است اما قیمت سهام فولادسازان در بازار سهام بازدهی بالایی را ثبت کرده است. به عقیده کارشناسان بازارسرمایه یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین دلایل رشد قیمت سهام فولادی‌ها در ماه گذشته افزایش نرخ‌های جهانی محصولات این گروه در کنار روند رو به رشد نرخ دلار بوده است. انتظار می‌رفت در نتیجه افزایش قیمت محصولات فولادی‌ها در بازارهای بین‌الملل این گروه با رشد درآمدی در مردادماه مواجه باشند اما نه‌تنها میزان صادارات کاهش داشته بلکه درآمد شرکت‌ها از این محل نیز به‌رغم رشد قیمت‌ها افت کرده است. با این حال اما بررسی‌ها نشان از رشد فروش و درآمد شرکت‌های فولادی در پنج‌ماهه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دارد. بدین‌ترتیب می‌توان به آینده این گروه امیدوار بود.
به‌طور کلی بورس تغییر روند داده و اغلب سهامداران به آینده آن امیدوار هستند؛ اما نباید فراموش کرد که نوسان ذات بورس است و معاملات می‌توانند تغییر روند دهند. در این میان فارغ از رشد نماگرهای بورسی و ثبت رکوردهای جدید ارزش معاملات خرد سهام در سال ۱۴۰۰، اما آنچه نگران‌کننده است، افزایش تب بورس‌بازی در گروه‌هایی است که با توجه به‌شرایط بنیادی، آینده روشنی ندارند. به‌نظر می‌رسد تعلل سیاست‌گذار در حذف ویروس هیجان‌ساز دامنه نوسان، این بازار را با خطر مجدد تحلیل‌گریزی و هیجانی‌شدن روبرو کرده است و امکان تکرار تجربه‌های ناخوشایند سال گذشته مجددا احساس می‌شود. رشد قیمت‌ها در بازارسهام پس از ریزشی فرسایشی که سرمایه بسیاری از سهامداران به‌ویژه بورس‌اولی‌ها را دود کرد، به‌خودی‌خود خبری خوشحال‌کننده است ولی روانه‌شدن پول‌های جدید به‌سمت سهامی است که هر معامله‌گری (چه خبره و چه تازه‌وارد) در همان نگاه اول به‌آینده نه چندان روشن آن پی می‌برد کمی نگران‌کننده است. سهامی که با انتشار هر گزارش جدیدی از افزایش زیان انباشته پرده برمی‌دارند و در میان متغیرهای پیرامونی اثرگذار بر فعالیت آنها نیز نکته امیدوارکننده‌ای دیده نمی‌شود. با این حال شاهد ورود پول‌های تازه و دادوستد در سقف‌های مجاز روزانه هستند و گویا سرمایه‌گذاران توجهی به‌بنیاد سهام مذکور ندارند. تنها با یک نگاه سطحی به بازارهای جهانی و قیمت در بازارهای داخلی اقدام به خرید سهام می‌کنند.
علی حیدری، کارشناس بازارسرمایه با شاهد به نوع و روند معاملات سال جاری برای «تعادل» نوشت: در سال گذشته شرایط تورمی اقتصاد در کنار محدودیت‌های معاملاتی که شاید به‌جرات بتوان گفت مختص بازار سهام ایران است، سبب شد تا در مدتی کوتاه میانگین وزنی قیمت سهام با رشد بیش از ۳۰۰ درصدی همراه شود و حباب قیمتی شکل گرفته در بازار آنچنان بزرگ شود که تنها یک تلنگر کوچک برای متلاشی شدن آن کافی باشد. این اتفاق نیز به‌وقوع پیوست و در اوج شیدایی یک‌باره بالن آرزوها سقوط کرد و در این مسیر شاخص‌کل بیش از ۴۰درصد نزول کرد و برخی سهام حتی زیان بیش از ۷۰ درصدی به‌سهامداران خود تحمیل کردند. فارغ از دلایل کوچ افسارگسیخته سرمایه‌های سرگردان به‌بازار سهام در ماه‌های نخست سال1399 که به‌وضعیت اقتصاد کشور و تلاش برای در امان ماندن سرمایه‌ها از گزند تورم بازمی‌گشت، وجود دامنه نوسان مهم‌ترین عاملی بود که اثر خود را به‌شکل افزایش هیجان و در نتیجه ابرنوسان قیمت‌ها منعکس کرد. در همان روزهای پراسترس بود که سیاست‌گذار به‌جای درمان این درد مزمن، تصمیمی گرفت تا شاید بتواند از زیان بیشتر معامله‌گران جلوگیری کند اما با نامتقارن کردن این محدودیت و کاهش سمت منفی آن تنها هدفی که محقق شد، بهبود چهره منفی بازار با کاهش کمتر از واقع شاخص‌کل بود اما در باطن هر چند در هر روز به‌ظاهر زیان کمتری متوجه سهامداران بود اما با فرسایشی‌کردن اصلاحی که می‌توانست در یک روز به‌انتها برسد، برای چند ماهی سهامداران را گرفتار صف‌های فروشی کرد که رهایی از آن ممکن نبود.
حرکت بورس به سمت سهام دلارمحور
روزبه شریعتی، کارشناس بازارسرمایه درگفت‌وگوی اخیر خود به تغییر روند معاملات بورس از مرداد ماه اشاره کرد و گفته بود: بازار سهام از یک ماه گذشته شکل و روندی جدید به خود گرفت و خون در رگ‌های این بازار جاری شد که ریشه ایجاد چنین پویایی در معاملات بورس را می‌توان مربوط به تغییر روند این بازار در خرداد ماه دانست. در پنج ماه گذشته سرانه خرید هر کد حقیقی ١٠ میلیون تومان و در مقابل سمت فروش حدود ٢٢ میلیون تومان بود.
شریعتی با بیان اینکه در تیر ماه سرانه خرید حقیقی‌ها در بازار رو به افزایش رفت و در این میان شاهد کاهش فروش سهام از سوی سهامداران در بازار بودیم، اظهار می‌کند: در این ماه سرانه خرید هر کد حقیقی به حدود ۱۶ میلیون تومان و سرانه فروش به کمتر از ۱۴ میلیون تومان رسید. این کارشناس بازار سرمایه توضیح می‌دهد: روند افزایشی میزان خرید در بازار نسبت به خرید همچنان بر مدار صعودی قرار داشت و در آخرین روز معاملاتی مرداد ماه سرانه خرید هر کد حقیقی نزدیک به ١٩ میلیون تومان رسید. وی به چرخش معاملات بورس در خرداد ماه تاکید کرده و می‌گوید: از ١٣ تیر ماه به بعد فقط پنج روز قدرت خریدار کمتر از فروشنده بود که چنین روندی هم در بازار طبیعی به نظر می‌رسد. شریعتی در ادامه به علت بازگشت رشد به معاملات بورس اشاره کرده و توضیح می‌دهد: معاملات بورس طی یک سال گذشته اصلاح قابل توجهی را تجربه کرد و بازار به محدوده‌ای رسید که دیگر حتی با دلار ٢٠ هزار تومان همخوانی نداشت و کمتر از ارزش ذاتی خود در حال معامله بود. این کارشناس بازار سرمایه به دیگر عامل تاثیرگذار در ایجاد روند صعودی معاملات بورس تاکید و اظهار می‌کند: انتشار گزارش فصل بهار شرکت‌ها که در تیر ماه منتشر شد باعث تغییر رنگ در معاملات این بازار شد و در این میان احتمال کاهش شدید قیمت دلار از بین رفت. شریعتی با تاکید بر اینکه سهام شرکت‌ها با تغییر و ورود به فصل مجامع از صف فروش خارج شدند و نیز به قیمت تعادلی خود رسیدند، می‌گوید: بازار از تیر ماه روی دیگری را از خود نشان داد و با نزدیک شدن به اواسط تیر ماه با شفاف‌سازی‌های صورت گرفته در معاملات و کاهش هیجان‌های صورت گرفته در میان سهامداران روند بازار رو به بهبود پیش رفت و باعث شد تا افراد ریسک گریز به مرور وارد بازار شوند و سرمایه‌هایی را که در بیرون از بازار نگه داشته بودند را دوباره وارد بازار کنند.
این کارشناس بازار سرمایه، حجم معاملات را دماسنج این بازار اعلام کرده و اظهار می‌کند: در این مدت بازار رنگ دیگری به خود گرفته است، میانگین حجم معاملات که در فروردین و اردیبهشت ماه بسیار ناچیز و در روزهایی به صورت میانگین حجم معاملات کمتر از دو هزار میلیارد تومان بود در خرداد ماه این عدد به حدود سه هزار میلیارد تومان رسید، اما در تیر ماه حجم معاملات به بیش از پنج هزار میلیارد تومان دست پیدا کرد و حتی در روزهایی رکورد هفت هزار میلیارد معاملات شکسته شد. وی توضیح می‌دهد: در مرداد ماه با توجه به تعطیلی‌های مکرر و وجود ۱۶ روز کاری اما با رکوردهای عالی در حجم معاملات همراه بودیم و در برخی از روزها حجم معاملات بیش از ١٠ هزار میلیارد تومان بود که این موضوع نشان از وجود حال و روز جدید در بازار است. شریعتی اظهار می‌کند: شاخص بورس در ابتدای مرداد از کانال یک میلیون و ٣٠٠ هزار واحد به یک میلیون و۵۰۰ هزار واحد رسید و نزدیک به ۱۶ درصد رشد داشت که بسیاری از کارشناسان این کانال را مقاومت جدی بازار می‌دانند. این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه شاخص هم وزن در مرداد ماه فقط حدود ١٠ درصد رشدکرد و شاهد وجود یک عقب ماندگی در شاخص هم وزن هستیم، می‌گوید: براساس پیش بینی‌های صورت گرفته به نظر می‌رسد بازار به مرور از سهام دلاری محور که رشد زیادی را داشتند در حال ورود به سهام کوچک باشد که از لحاظ بنیادی شرایطی بهتر دارند و از عقب ماندگی بیشتری نسبت به سهام بزرگ برخوردارند. وی با بیان اینکه اکنون بازار در نقطه‌ای قرار دارد که در انتظار نگرش تیم جدید دولت است، اظهار می‌کند: چند اتفاق در وضعیت فعلی بازار در حال رخ دادن است، اکنون شعار و اهدافی که ارکان اقتصادی دولت با آن روبرو هستند، نشان‌دهنده ذهنیت پویای اقتصاد است. شریعتی ادامه می‌دهد: صحبت‌های مطرح شده از سوی ارکان اقتصادی دولت جدید نشان‌دهنده حذف قیمت‌گذاری دستوری، رانت زدایی و فساد ارز چند نرخی است که این نگاه‌ها به‌طور قطع کمک‌کننده به معاملات بازار خواهد بود و باعث قوت قلب سهامداران در بازار شده است. این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه نقطه ایجاد شده در بازار زمینه رشد شاخص هم‌وزن را فراهم کرده است تا به مرور از معاملات شهریور ماه عبور کنیم، اضافه می‌کند: به نظر نمی‌رسد که بازار در آخرین ماه تابستان بتواند به بازدهی بیش از مرداد ماه دست پیدا کند، مگر آنکه متغیر اصلی تاثیرگذار بر معاملات بازار که دلار است با افزایش همراه شود و زمینه رشد بیشتر بازار را فراهم کند.
