ترجیح ثروتمندان بر فقرا در نظام بانکی
کمیجانی اعلام کرد: تداوم روند نزولی قیمت ارز
گروه بانک و بیمه |
وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: نظام بانکی فعلی که برای اعطای تسهیلات، وثیقه محور است ثروتمندان را به فقرا ترجیح میدهد و نابرابریها را تعمیق میکند و برای اصلاح این روند مقدمات تدوین سند ملی شمول مالی در وزارت اقتصاد فراهم شده است. سیداحسان خاندوزی در سی و یکمین همایش بانکداری اسلامی با اشاره به اینکه یکی از محورهای همایش حاضر نقش نظام بانکی در پشتیبانی از تولید است، گفت: میزان کمک بانکها از تولید بستگی به درک ما دارد.به دلیل نقش بانکی بانکها در تامین مالی در اقتصاد، باید پرسید بانکی که با بدهکار کردن خود کار میکند آیا اعتبار جدید صرف بخشهای مولد و فعالیتهای کارآفرینانه و مورد تقاضای مردم شده یا صرف امور غیرمولد؟ همچنین بانک قدرت خود را صرف ساخت و یا خراب کردن چه واقعیتی در اقتصاد ایران کرده است؟ خاندوزی ادامه داد: سوال این است که بانک از قدرت خلق پول خود برای چه ساختها و تخریبهایی استفاده میکند؟ انحراف پول از بخش واقعی یعنی تخریب اقتصاد. مساله فقط کمیت خلق پول نیست و کیفیت آن نیز مهم است و بانکها باید به نحوی هدایت شوند که نقش سازنده پول در کانون توجه آنها باشد. محور دوم حکمرانی شرکتی است. اگر منافع بانکها اقتضا نکند که وارد حمایت از تولید شوند، چه خدماتی متوجه آنها است. وزیر اقتصاد اظهار داشت: ممکن است یک بانک منابع خود را صرف فروشگاههای بزرگ مقیاس کند و هزاران میلیارد نقدینگی جدید را صرف این کار کند و یک بانک پرداخت حقوق در نهادی را دنبال کند که زیرمجموعه بانک است و ممکن است یک بانک دیگر بهره به سپردههایی بدهد که ما به ازای آن در سمت راست ترازنامه بانکها دارایی واقعی وجود ندارد. بنابراین مسوولیت بانک در آثار سوء چنین تصمیمهایی چیست؟ وی با اشاره مساله نظارت بر بانکها گفت: مقام ناظر و سیاستگذار براساس قواعد نباید واحد باشند و این موضوع را باید در قالب لایحه قانون بانک مرکزی تعقیب کنیم. پیش از این در مجلس شورای اسلامی فراخوان مهمی برای پیشنهادهای ایجابی صورت گرفت و اکنون نیز دست یاری وزارت اقتصاد به سمت اقتصاددانان و پژوهشگران برای دریافت این پیشنهادات دراز است. وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به تحولات جدید در حوزه بانکداری دیجیتال خاطرنشان کرد: فناوریهایی چون قراردادهای هوشمند، زنجیره بلوکی وسایر فناوریهای نوین در این حوزه امکان کنترل بر جریان وجوه مالی را افزایش میدهد و این امکان بی نظری را در جهت نظارت و مقابله با پولشویی ایجاد میکند. خاندوزی با تاکید بر لزوم تغییر نگاه بانکها به تامین مالی کسب و کارها، تصریح کرد: تامین مالی و اعطای تسهیلات به واحد تولیدی با اینکه نسبت یه اعطای تسهیلات به سایر بخشها موثرتر است اما گام موثرتر تامین مالی زنجیره ارزش، نه از طریق تسهیلات بلکه از طریق اعطای خط اعتباری در زنجیره است. بانکها منطقه امنی دارند برای اعطای تسهیلات با اخذ وثیقه دارند اما گزینه مناسبتر اعطای خط اعتباری، دریافت کارمزد و عملیات در زیر خط ترازنامه است که باید بانکها به این سمت حرکت کنند. وی یادآور شد: مقررات، بانکها را میترساند و آنها راغب هستند که تسهیلات بدهند و وثیقه بگیرند، اما آنچه ما نیاز داریم خط اعتباری است که هزینهها را بسیار کاهش میدهد و این اتفاق یک تغییر پارادایم است که باید راجع به آن بیشتر صحبت کنیم. خاندوزی با تاکید بر لزوم تفکیک کارکرد بانکها گفت: دلیلی ندارد نرخ سیاستی بانک مرکزی برای بانکهای تجاری و بانکهای توسعهای برابر باشد و تنظیمگریهایی را میتوان انجام داد تا هر یک از این بانکها کارکرد خود را با قوانین مختص خود انجام دهند. وزیر امور اقتصادی و دارایی با تاکید بر لزوم تغییر دامنه پرداخت تسهیلات بانکی به سمت دهکهای پایین جامعه، خاطرنشان کرد: نظام بانکی وثیقه محور ثروتمندان را بر فقرا ترجیح میدهد و منابع مالی را از کسانی که بیشترین نیاز را دارند دریغ میکند که این امر نابرابریها را تعمیق خواهد کرد.
تداوم روند نزولی قیمت ارز
رییس کل بانک مرکزی گفت: در روزهای اخیر شاهد کاهش قیمت نرخ ارز در بازار از ۲۸ هزار تومان به ۲۶ هزارتومان بودیم و انتظارداریم این روند ادامه یابد. اکبر کمیجانی در سی و یکمین همایش بانکداری اسلامی افزود: سال گذشته اقداماتی برای تامین ارز مورد نیاز برای تامین واکسن شروع شد و این روند در ماههای اخیر سرعت یافت و هم اکنون مشکلی در تامین واکسن نداریم. در حال حاضر تامین ارز برای خرید واکسن انجام شده است و در روزهای اخیر شاهد آرامش بازار ارز و شاهد کاهش قیمتها بودیم و انتظار داریم این روند ادامه یابد. وی درخصوص اقدامات انجام شده در بانک مرکزی گفت: خرید اوراق مالی اسلامی توسط بانک مرکزی توسط کمیته فقهی در سازمان بورس، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد تایید شده و از سال گذشته عمدتا برای رفع کسری بودجه دولت مورد استفاده قرار گرفته است.
اوراق ودیعه جایگزین اوراق مشارکت بانک مرکزی میشود
رییس کل بانک مرکزی گفت: انتشار اوراق ودیعه توسط بانک مرکزی و بازپرداخت در سررسید با نرخی حداکثر معادل نرخ تورم سالانه در شورای پول و اعتبار تصویب شده و امسال جایگزین اوراق مشارکت بانک مرکزی خواهد شد. کمیجانی افزود: از جمله مصوبات بسیار مهم شورای فقهی در سالهای اخیر میتوان به دستورالعمل نحوه امهال مطالبات موسسات اعتباری، دستورالعمل اجرایی انجام عملیات بازار باز و اعطای اعتبار در قبال اخذ وثیقه توسط بانک مرکزی و شیوه نامه اجرایی آن، شیوه نامه استفاده از توافق بازخرید (رپو) منطبق با شریعت در بازار بین بانکی، خرید اوراق مالی اسلامی دولتی توسط بانک مرکزی از طریق ابزار توافق بازخرید منطبق با شریعت بدون اثرگذاری بر ذخایر شبکه بانکی و انتشار اوراق ودیعه توسط بانک مرکزی با هدف جذب وجوه از عموم در قالب ودیعه و بازپرداخت آن در سررسید با حفظ قدرت خرید با نرخی معادل حداکثر نرخ تورم سالیانه و نیز استفاده از عقد مرابحه و تاکید بر استفاده از آن در اعطای تسهیلات اشاره کرد.
رشد 5/2 درصدی سرمایهگذاری ثابت ناخالص در سال ۹۹
کمیجانی با اشاره به اینکه با وجود تمام چالشها و مشکلات موجود، رشد اقتصادی کشور (با نفت و بدون نفت) در سال ۱۳۹۹ به قیمت پایه (به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۰) نسبت به سال قبل به ترتیب ۳.۶ و ۲.۵ درصد تحقق یافتهاند، افزود: هرچند در این بخش ارقام مثبتی به ثبت رسیده لیکن با اهداف برنامه ششم توسعه فاصله معناداری دارند. به گفته وی با وجود رشد ۲.۵ درصدی سرمایهگذاری ثابت ناخالص سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸، هنوز با ظرفیتهای کشور فاصله داریم که نیاز است در دولت جدید با برنامهریزی دقیق در قالب استراتژی توسعه و در راستای تغییر روند متغیرهای بخش واقعی تلاش شود.
ضرورت تسریع در فروش اوراقی بدهی دولت برای تامین کسری بودجه ۱۴۰۰
رییس کل بانک مرکزی در بخش دوم سخنان خود با موضوع سیاستهای پولی و حمایت از دولت در تامین کسری بودجه از طریق فروش اوراق مالی اسلامی اظهار داشت: بانک مرکزی از اواسط سال ۱۳۹۷ رویکرد جدیدی را در سیاستگذاری پولی دنبال کرده است. کمیجانی ادامه داد: در این رویکرد، پیاده سازی عملیات بازار باز به منظور اجرای سیاست پولی از طریق مدیریت نقدینگی و تنظیم نرخ سود در بازار بین بانکی و بهبود ترازنامه بانکها و موسسات اعتباری (از طریق افزایش سهم اوراق مالی دولت به عنوان یک دارایی برخوردار از نقدشوندگی و کیفیت بالا از کل دارایی آنها) در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت.
126 هزار میلیارد تومان اوراق بدهی در سال 99
وی خاطرنشان کرد: در این راستا، با عرضه اوراق بدهی دولت در سال ۱۳۹۹ و الزام بانکها به نگهداری این اوراق حداقل به میزان ۳ درصد سپردههای خود، با برگزاری ۴۲ حراج در سال ۱۳۹۹، حدود ۱۲۶ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی دولتی به بانکها و سایر نهادهای مالی واگذار شد. کمیجانی اضافه کرد: در غیر این صورت، با توجه به محدود بودن فروش اوراق مالی اسلامی در سال جاری (فروش حدود ۱۶.۵ هزار میلیارد تومان از ۲۵ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی عرضه شده طی ۱۳ حراج برگزار شده تا دوم شهریور امسال و تکیه دولت بر استفاده از منابع پرقدرت بانک مرکزی (تنخواه گردان خزانه) – که رشد بالای پایه پولی در چهار ماهه اخیر را به دنبال داشته است- افزایش کلهای پولی در کنار افزایش انتظارات تورمی و آثار تورمی آن در سال ۱۴۰۰ بسیار محتمل خواهد بود.
رشد ۳۹.۴ درصدی نقدینگی و ۴۲ درصدی پایه پولی در ۱۲ ماه منتهی به تیر ۱۴۰۰
کمیجانی تصریح کرد: بر اساس آخرین ارقام موجود، رشد نقدینگی و پایه پولی در دوازده ماهه منتهی به پایان تیرماه ۱۴۰۰ به ترتیب به ۳۹.۴ درصد و ۴۲.۶ درصد رسید که این رشد به دلیل کاهش پایه پولی در پایان تیرماه ۱۳۹۹ نسبت به ماه قبل از آن ۵.۳ درصد کاهش داشته است.همچنین، حجم نقدینگی و پایه پولی در پایان تیرماه سال ۱۴۰۰ نسبت به پایان سال ۱۳۹۹ به ترتیب معادل ۹.۹ و ۱۲.۸ درصد رشد نشان میدهد. رییس کل بانک مرکزی دلیل افزایش رشد پایه پولی در تیرماه ۱۴۰۰ نسبت به پایان سال ۱۳۹۹ را استفاده از وجوه مربوط به تنخواه گردان خزانه و افزایش سقف مجاز استفاده از آن از ۳ درصد به ۴ درصد بر اساس مصوبه ۲۶ خرداد ۱۴۰۰ هیات وزیران و همچنین پرداخت ۳۳.۴ هزار میلیارد رال تنخواه به سازمان هدفمندسازی یارانهها (موضوع جزو (۴) بند (الف) تبصره (۱۴) قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور) به منظور پرداخت به شرکت مادرتخصصی بازرگانی دولتی ایران برای خرید تضمینی گندم برشمرد.