انتقال «خودکشی» از غرب کشور به سمت استان‌های مرکزی
حدود ۶۰ درصد از مردم از خدماتی که سازمان‌های مختلف برای پیشگیری از خودکشی ارایه می‌دهند استفاده نمی‌کنند چراکه آن را «ننگ» می‌دانند. عضو هیات‌مدیره جمعیت علمی پیشگیری از خودکشی ایران، با بیان این مطلب گفت: میانگین خودکشی در کشور ما حدود ۷.۲ درصد در هر ۱۰۰ هزار نفر و در برخی استان‌ها ۱۰، ۱۵ و ۲۰ درصد در هر ۱۰۰ هزار نفر است که با نرخ اندکی رو به افزایش است و این نگرانی وجود دارد که پس از شرایط کرونا این شیب بیشتر شود. دکتر سید کاظم ملکوتی در وبیناری که به مناسبت روز جهانی پیشگیری از خودکشی و در جهت هم اندیشی جامعه روانپزشکی و اصحاب رسانه برگزار شد، یکی از استراتژی‌های پیشگیری از خودکشی را ارایه خدمات «پیگیرانه» دانست و اظهار کرد: نباید کسانی که اقدام به خودکشی می‌کنند را رها کرد، باید پیگیر آنها بود. باید آنها را تشویق کرد تا از خدمات پیشگیرانه خودکشی استفاده کنند. میانگین کشور از شش درصد در هر ۱۰۰ هزار جمعیت طی ۱۰ سال گذشته به ۷.۲ درصد رسیده است و با نرخ اندکی رو به افزایش است.
کاهش خودکشی با خدمات «پیگیرانه»
این روانپزشک با بیان اینکه خدمات «پیگیرانه» تا سه برابر اقدام به خودکشی را کاهش می‌دهد، ادامه داد: با همین خدمات پیگیرانه، استان آذربایجان غربی با سه میلیون جمعیت توانست در طول یک سال حداقل ۲۰ تا ۳۰ مورد خودکشی در استان را کم کند. البته این خدمات در برخی استان‌ها هم موفق نبوده و برای علت عدم موفقیت آن باید چالش‌ها را پیدا کرد.
خودکشی از غرب کشور
در حال انتقال به استان‌های مرکزی
به گفته ملکوتی، آمار خودکشی در استان‌های ایلام، کرمانشاه، لرستان، آذربایجان غربی، کهگیلویه و بویر احمد در چند سال گذشته بالا و اکنون رو به کاهش است و در عین حال این آمار در استان‌های خوزستان و مرکزی در حال افزایش است. او همچنین این را هم گفت که آمار خودکشی در استان‌ها ثابت نیست و به دلایلی نظیر بهداشت روانی، فرهنگی و اقتصادی معطوف می‌شود. عضو هیات‌مدیره جمعیت علمی پیشگیری از خودکشی ایران، با بیان اینکه ایران در منطقه خاورمیانه از نظر مطالعات رفتار خودکشی رتبه نخست را دارد، بیشترین مطالعات در این منطقه توسط ایران انجام شده و ما دارای اطلاعات خوبی هستیم، تصریح کرد: مواجهه با آسیب‌های اجتماعی نظیر، طلاق، اعتیاد، ناراحتی اعصاب و روان و خودکشی مشکل تمام کشورها است. عملا طی پنج سال گذشته رسما از مقامات بالای کشور نظیر وزارت کشور و سازمان بهزیستی دستورالعمل برنامه‌ای برای کنترل آسیب‌های اجتماعی که یکی از آن خودکشی است آمده و از نگرش امنیتی خارج شده است. آمار خودکشی مخفی نیست، دسترسی به آن سخت است. این روانپزشک معتقد است که خودکشی قابل پیشگیری است و باید از سیستم ثبت وزارت وزارت بهداشت استفاده کرد تا متوجه شد ماه به ماه یا سه ماه به سه‌ماه چه اتفاقی در حوزه خودکشی رخ می‌دهد. ملکوتی با بیان اینکه خودکشی از غرب کشور در حال انتقال به استان‌های مرکز کشور است، ادامه داد: تجربه کشور ما نشان داده استان‌هایی که توانستند در زمینه پیشگیری خوب عمل کنند کاهش چشم‌گیری در خودکشی داشته‌اند چراکه خودکشی قابل کنترل و کاهش است.
خودکشی زنان باردار
او با اشاره به اینکه مکرر خانم‌های باردار خودکشی و فوت کرده‌اند، یادآور شد: بارها و بارها زمانی که در روز جهانی خودکشی خواسته شده از خودکشی صحبت شود، گفته‌اند اسمی از خودکشی نیاورید. می‌گویند اسم خودکشی را بگذارید «شادابی». حدود سه سال پیش وزارت بهداشت و درمان اسم روز جهانی پیشگیری از خودکشی را روز «شادابی» گذاشت. در واقع سیاست بر این بود که اسم خودکشی برده نشود. این در حالی است که کلمه «خودکشی» مهم است چراکه فردی که فکر خودکشی دارد بدون خجالت به پزشک خود بگوید فکر «خودکشی» دارد. وقتی افراد فکر می‌کنند این مساله «ننگ» و «بی آبرویی» است به پزشک خود نمی‌گویند فکر خودکشی دارند. ۶۰ درصد افراد از خدمات پیشگیری خودکشی استفاده نمی‌کنند چون فکر می‌کنند «ننگ» است. عضو هیات‌مدیره جمعیت علمی پیشگیری از خودکشی ایران در پاسخ به این پرسش که آیا نوشتن از «خودکشی» و انتشار مطالب آن در رسانه‌ها منجر به افزایش خودکشی می‌شود؟، تصریح کرد: نوشتن نوع اقدام خودکشی برای افرادی که مستعد هستند جنبه تقلیدی داشته و از همین رو است که انتشار اخبار خودکشی اصولی دارد. برای مثال می‌گویند این اخبار صفحه نخست نباشد و به اخبار آب و تاب داده نشود چراکه ثابت شده است بر روی افراد مستعد به شکل تقلیدی اثر می‌گذارد اما انتشار آمار بر روی مسوولان و محققین اثر خود را می‌گذارد و انتشار آمار خودکشی اثری بر افراد مستعد ندارد. چه بسا این آمار در روز جهانی خودکشی قابل طرح است. آمار باید در مناسبت‌ها گفته شود تا جامعه، محققین و مسوولان حساس شوند. این خود از جمله استراتژی‌های هفت‌گانه پیشگیری از خودکشی است که در دنیا اجرا می‌شود.
