بازار سهام
۲۰ میلیون نفر جامانده از سهام عدالت
مهدی طغیانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوالی در خصوص جاماندگان سهام عدالت گفت: تعدادی از افرادی که تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی بودند یا در حال حاضر تحت پوشش قرار گرفتند در زمان واگذاری، سهام عدالت را دریافت نکردند. وی افزود: این افراد جامانده شامل حدود 1.3 میلیون نفر از کمیته امداد و در حدود 600 تا 700 هزار نفر تحت پوشش بهزیستی میشود که درمجموع نزدیک به دو میلیون نفر هستند. این افراد درواقع تحت پوشش نهادهای حمایتی قرار دارند اما سهام عدالت را دریافت نکردهاند. نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در ادامه گفت: علاوه بر این، طبق حکم قانون سیاستهای کلی اصل 44 شش دهک اول نیز مشمول سهام عدالت شدند. اگر جاماندگانی که در این دهکها (شامل 18 میلیون نفر) قرار دارند را در نظر بگیریم، مجموع جاماندگان سهام عدالت به 20 میلیون نفر خواهد رسید. طغیانی با اشاره به دلایل عدم واگذاری سهام به این افراد گفت: در آن زمان، توزیع سهام عدالت بهصورت قشری و شغلی انجامشده است. بهطور مثال با در نظر گرفتن قشرهای شغلی مانند رانندگان تاکسی، فرهنگیان و... این واگذاریها صورت گرفت، به همین دلیل ممکن بود افرادی که در این بخشها حضور دارند در شش دهک ابتدایی که موردنظر قانون بود، نباشند اما به آنها سهام عدالت تعلقگرفته باشد. وی گفت: در مقابل افرادی هم بودند که باوجوداینکه مشمول بودند نتوانستند سهام عدالت را دریافت کنند. جاماندگان سهام عدالت باید این سهام را دریافت کنند اما شاید نتوان این کار را بر اساس سازوکار قبلی یا قیمتهای سابق انجام داد. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی بابیان اینکه شرط لازم این کار وجود سهام دولتی است که قابلواگذاری باشد، گفت: دولت قبل معتقد بود دیگر سهامی وجود ندارد و واگذارشده است یا دیگر در اختیار دولت نیست، اما مرکز پژوهشهای مجلس معتقد است که سهام برگشتی همچنان وجود دارد. این همان مسالهای است که تا انتهای دولت دوازدهم نیز حل نشد.
وی ادامه داد: در حال حاضر اگر دولت عزمی داشته باشد و سهام قابلواگذاری را شناسایی کند، میتوان به انجام این واگذاریها امیدوار بود. نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای سلامی در پاسخ به سوالی در مورد سازوکار احتمالی واگذاری سهام عدالت بهجاماندگان گفت: افرادی که تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند مسیر دیگر را طی خواهند کرد. در قانون نیز برای این افراد تخفیف در نظر گرفته شده بود. وی افزود: درگذشته نیز سهام یکمیلیون تومانی با 500 هزار تومان تخفیف به افراد تحت پوشش داده شد که 500 هزار تومان مابقی آن نیز از همین سود سهام شرکتها مستهلک شد. این بدین معنا بود که این افراد بدون اینکه پرداختی داشته باشند مالک یکمیلیون تومان سهام به قیمت سال 1385 شدند. طغیانی گفت: برای دیگران نیز قرار بر این بود که 500 هزار تومان از محل سود مستهلک شود و مابقی را پرداخت کنند. افرادی که این پول را در سال 1394 پرداخت کردند مالک سهام یکمیلیونی شدند و افرادی که پرداخت نکردند مالک نصف سهام شدند. وی در مورد شیوه واگذاری جدید گفت: 10 سال طول کشید تا سود سهام ارزش آن را مستهلک کند و به نظر میرسد که دیگر این امکان وجود نداشته باشد. ازاینجهت برای افراد تحت پوشش نهادهای نظارتی همچنان با تخفیف 50 درصد در نظر گفته خواهد شد و برای افراد غیر نیز سازوکار دیگری باید در نظر گرفته شود.
قیمتگذاری دولتی و دستوری کنار میرود
علی موسوی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به عرضه سیمان در بورس کالا گفت: عرضه اخیر سیمان در بورس کالا، چهره واقعی خیلی از توزیعکنندگان این محصول در کشور را نمایان کرد، افرادی که بهواسطه حذف رانتهای چند هزار میلیارد تومانی به طرق مختلف علیه بورس کالا تاختند تا بتوانند سیمان را همچنان به شیوه سنتی و غیر شفاف معامله کنند که خوشبختانه در اجماعی ملی این جوسازیها ناکام ماند. علی موسوی افزود: این افراد بهخوبی میدانند که با ورود کل محصول سیمان به بورس کالا، دیگر امکان کسب سودهای کلان با خرید سیمان ارزان و دولتی از درب کارخانه و فروش در بازار آزاد به مردم را نخواهند داشت؛ این افراد در برخی رسانهها، مدام از معایب عرضه بورسی میگویند و میخواهند به هر روش ممکن، مانع افزایش عرضه سیمان در بورس شوند. به گفته این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، واسطههای بازار سیمان در ماههای گذشته از فرصت قطعی برق کارخانهها استفاده کرده و توانستند، قیمت سیمان را تا ۴۰۰ درصد افزایش دهند اما امروز شاهد هستیم پس از چند ماه تلاش برای رشد عرضه سیمان در بورس کالا، قیمت این محصول به تعادل رسیده است. نماینده مردم ملکان در مجلس اذعان کرد: بورس کالا فضایی است که میتواند به دلیل شفافیت بالا، بازارهای کالایی را به تعادل برساند و این بستر معاملاتی نیز در تمام دنیا به عنوان یک بازار مهم کالایی مورداستفاده قرار میگیرد. به گفته او در بورس کالا ابزارهای مختلفی وجود دارد که از آن برای خریدوفروش کالاها، میتوان بهره گرفت. حتی برای افرادی که نقدینگی کافی برای خرید کالا ندارند نیز ابزارهایی پیشبینیشده که میتوانند با پرداخت بخشی از پول، کالا را تحویل گرفته و در زمان مقرر اقدام به پرداخت کل وجه معامله کنند؛ ابزارهای مهم و مدرنی در بورس وجود دارد که به روند معاملات سهولت میبخشد. موسوی اظهار کرد: از سوی دیگر، بورس کالا دارای شفافیت بالایی است بهطوریکه برای انجام معامله در بورس، خریدار و فروشنده باید اطلاعات خود را در سامانه ثبت کنند، همچنین نوع کالای عرضهشده مشخص و اطلاعات مربوط به آن نیز ثبت میشود.