آموزش مجازی؛ ترویج سبک زندگی نامتعارف
محمدرضا نیکنژاد
تجربه ثابت کرده که آموزش مجازی هیچگاه نمیتواند جایگزین آموزش حضوری شود، در واقع این نوع آموزش بازدهی لازم را ندارد و دانشآموزان در این شرایط با افت شدید تحصیلی مواجه میشوند، شاید به همین خاطر است که آموزش و پرورش تمام تلاش خود را بر این اصل گذاشته تا در اولین فرصت اقدام به بازگشایی مدارس کند. از سوی آموزش مجازی سبک زندگی نامتعارفی را در بین دانشآموزان گسترش داده است، بسیاری از دانشآموزان به واسطه اینکه قرار نیست صبح در مدرسه حاضر شوند، شبها دیر میخوابند و صبحها دیر از خواب بیدار میشوند، در آموزش مجازی تمرکز کافی برای دریافت مطالب ندارند و البته که تعداد قابل توجهی از دانشآموزان هم در این مدت نتوانستهاند از این آموزشها به دلایل مختلف بهرمند شوند.
تمام امید ما این است که تبلیغات در خصوص واکسینه کردن دانشآموزان شکل عملی به خود بگیرد و باعث شود تا مدارس هر چه زودتر بازگشایی شوند. در این دو سال به اندازه کافی دانشآموزان از درس و مدرسه عقب افتادهاند و بازدهی آنها از زمانی که در مدارس حضور داشتند بسیار پایین آمده است.
در واقع هر چند که در آموزش مجازی دانشآموزان حضور آنلاین داشتند اما تحت نظارت نبودند و مشخص نبود چهمقدار از این حاضریها واقعی است در کلاسهاس آنلاینی که داشتم در بسیاری از موارد بچهها را جواب نمیدادند و این یعنی حضورشان واقعی نبوده است. اگرچه در برنامه شاد همزمان هم معلم و هم دانشآموز باهم در ارتباط بودند اما این ارتباط با تاخیر زمانی و اختلال همراه بود. اگر قرار است کلاسهاس درس همچنان مجازی باشد باید از برنامههایی استفاده شود که امکان مشاهده تصویر دانشآموزباشد زیرا ارتباط زنده موجب برقراری ارتباط حسی و عاطفی بین دانشآموز و معلم میشود که آثار مطلوبی خواهد داشت.
به همین دلایل است که در حال حاضر صلاح را بر این میدانیم کههر چه سریعتر شرایط حضور دانشآموزان در مدرسه فراهم شود که این امر تنها با تسریع روند واکسیناسیون انجام خواهد شد و پس از آن باید پروتکلهای بهداشتی توسط دانشآموزان واقدامات لازم توسط مسوولان مدرسه به خوبی رعایت شود.
به صورت ساختاری حضور یک پرستار و روانشناس در مدرسه میتواند نقش بسیار موثری در تشخیص ناراحتیهای جسمی و روحی دانشآموزان داشته باشد اما در شرایطی که هنوز ویروس کرونا مهار نشده است و امکان ابتلا وجود دارد راهاندازی مرکز بهداشت سیار برای مدارس اقدامی خواهد بود که از مشکلات احتمالی جلوگیری خواهد کرد. تجربه این دو سال به ما ثابت کرد که آموزش مجازی واقعاً کارآمد نیست و در بهترین حالت هم به دلایل مختلف نمیتواند جایگزین آموزش حضوری شود. به همین دلیل و با توجه به ضعف آموزشی که در این چند سال ایجاد شده بهتر است از دانشآموزانی پایههای ابتدایی که امسال وارد پایه تحصیلی جدید میشوند آزمون ارزشیابی ورودی گرفته شود و معلم براساس آن قبل از تدریس مباحث جدید به یادآوری اصول پایهای که دانشآموزان در آن ضعف دارند بپردازد. البته اگر یکسری کلاسهای تقویتی به شکل سازمانی برای دانشآموزان در مدرسه تدارک دیده شود تا حدودی میتواند عقبافتادگیهای ناشی از آموزش مجازی را جبران کند. فراموش نکنیم که بر اساس آمار اعلام شده ۵ میلیون نفر دانشآموز در شرایطی که برنامه شاد آفلاین بود و پهنای باند کمتری لازم داشت به دلیل مشکلات زیرساختهای مخابراتی نتوانستند از خدمات برنامه شاد استفاده کنند و در چنین شرایطی برنامه آنلاین که پهنای باند بیشتری نیاز دارد قطعا نمیتواند پاسخگو باشد. از سوی دیگر مساله انتخاب وزیر آموزش و پرورش باید با دقت نظر بیشتری از سوی دولت انجام شود. انتخاب فردی از بدنه خود آموزش و پرورش میتواند تاثیر بسیار خوبی بر اجرای برنامههای آموزشی داشته باشد. البته این انتخاب یک خطر دارد و آن هم این است که اگر چنین فردی دغدغه داشت تاکنون برای نیل به مقصود اقداماتی را انجام میداد. از سوی دیگر انتخاب وزیری خارج از سیستم که نفوذ سیاسی داشته باشد، یعنی قدرتمند باشد و به دلیل نفوذ سیاسی بتواند حرفش را در آموزش و پرورش پیش ببرد ولی این هم یک خطر دارد و آن هم اینکه بدنه یعنی ساختار ستادی آموزش و پرورش او را همراهی نکنند که این امر هم چالشهایی را به دنبال خواهد داشت. اگر فردی انتخاب شود که این دو جنبه را با هم داشته باشد یعنی هم از بدنه باشد یا دستکم با بدنه آشنا باشد و از سویی دیگر در دولت نفوذ سیاسی داشته باشد تا بتواند پیشنهادهایی که برای بهسازی این وزارت است را پیش ببرد بهترین اتفاق ممکن خواهد بود.