انتظار برای ترمیم بورس

رقیه ندایی

یک ضرب‌المثل قدیمی است که می‌گوید «این رشته سر دراز دارد» دقیقاً داستان بورس و وعده‌های مسوولان است. پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری و حتی پس‌ از آن رییس دولت سیزدهم وعده‌های زیادی در خصوص احیای بازار سرمایه داد که آمارها نشان می‌دهد این وعده‌ها نمود واقعی در بورس نداشته‌اند و تنها بازار چند روزی نسبت به انتخابات و پیروزی ابراهیم رییسی واکنش مثبت نشان داد و  پس از  آن در حال نوسان‌های شدید است. به‌غیراز این موضوع بخش عمده‌ای از سهامداران بورسی به رییس دولت سیزدهم اعتماد دارند و سرمایه‌های خود  را با وعده ایشان در بازار سهام نگه داشته‌اند؛ اما در آن‌سو بخش دیگری از سهامداران به دنبال کوچ سرمایه‌گذاری هستند. سیاست‌های دولت مشخص نیست و نمی‌توان آینده‌ای واضح برای اقتصاد و بورس متصور بود اما کاهش نرخ دلار به واسطه مذاکرات و توافقات و سیاست‌های خارجی نشان می‌دهد که احتمالاً اقتصادی پویا خواهیم داشت. البته اقتصاد پویا با تورم و کاهش ارزش پول ملی معنایی ندارد و باید مسوولان فکری به حال کشور کنند. از سوی دیگر قیمت‌گذاری دستوری و عرضه کامل فولاد و  سیمان در بورس کالا نیز داستان خود را  دارد. در یک نگاه کلی می‌توان گفت که کشور مملو از دلالان و رانت‌خواران است که اجازه رشد اقتصادی نمی‌دهند و این افراد به‌قدری قدرتمند هستند که همه را تهدید می‌کنند، حال سوال اینجاست که این قدرت از کجا آمده است؟ نرخ دلار نیز جای خود دارد و این روزها شاهد نوسان آن هستیم. درصورتی‌که روند کاهشی آن ادامه پیدا کند باید در انتظار یک اصلاح عمیق‌تر در بازار باشیم اما در این صورت رشد یا توقف این نرخ، توقف اصلاح بورس نیز غیرقابل پیش‌بینی نیست. دیگر مورد تأثیرگذار بر روی روندِ بورس، نرخ بهره بین‌بانکی است که در حال حاضر در قیمت‌های پایینی قرار دارد. درصورتی‌که دولت ابراهیم رییسی برافزایش نرخ بهره بین‌بانکی همت گمارد، بار دیگر جوی منفی علیه بازار سرمایه شکل خواهد گرفت. در صورتی هم که نرخ بهره بین‌بانکی با تغییر چشم‌گیری مواجه نشود، تهدیدی از این سمت متوجه بورس نخواهد بود. بنابراین حل و فصل تمامی موضوعات مطرح‌شده به دولت و نگاه آن بستگی دارد. دولت دوازدهم ضربه مهلکی به بورس وارد کرد و رییس دولت سیزدهم نیز پیش از انتخابات وعده ترمیم آن را داد؛ درست است مشکلات چند روز و چندماهه حل نمی‌شود اما باید کاری هم انجام شود، تنها با صحبت و وعده نباید انتظار تحول داشت. در حال حاضر و طی ماه شهریور چیزی جز نوسان در بورس دیده نشده و انتظار می‌رفت که حداقل تکلیف ابهامات و شایعات حول محور ریاست سازمان بورس مشخص شود تا شاید بازار کمی آرام بگیرد بازهم کاری نشد و اغلب فعالین بورسی درانتظار تعیین تکلیف ریاست این سازمان هستند چراکه عقیده دارند رییس سازمان می‌تواند وضعیت را تغییر بدهد (بهتر یا بدتر کند) . به‌هرحال می‌توان گفت که دولت کاری برای بورس نکرده، تنها سهامداران با وعده‌های رییس دولت سعی کرده‌اند وضعیت را تغییر دهند و انتظار می‌رود که دولت سیزدهم و ابراهیم رییسی فکری به حال بورس و اقتصاد کشور کند.