تورم بورس را صعودی میکند
سینا عنایتاللهی
بازار سرمایه در هفتههای گذشته با افت و اصلاحات جزیی روبرو شد که مهمترین علت آن مربوط به نبود نقدینگی کافی است. دلایل متعددی در کاهش نقدینگی موثر بوده که ازجمله آن میتوان به عرضههای اولیه بدون استراتژی مشخص اشاره کرد. طی یک ماه اخیر حدود ۵ هزار میلیارد تومان از بازار خارج و صرف این موضوع شده است. متأسفانه این عرضهها بدون در نظرگیری شرایط کلی بازار سهام انجام شد. عرضههای اولیه پس از ورود به تابلوی معاملات، رشد چندروزهای را طی کرده و سپس دچار نوساناتی میشود و ازآنجاییکه معمولاً این سهام در لیست نمادهای پربیننده قرار دارد، تغییرات آن میتواند تأثیر روانی منفی بر سهامداران خرد داشته باشد. فروش اوراق قرضه یکی دیگر از دلایل اصلاح بازار سرمایه بوده است. دولت روزانه چند هزار میلیارد تومان اوراق به فروش میرساند. این امر باعث خروج پول و تخلیه منابع از نهادهای بزرگ مالی و صندوقها به سوی اوراق میشود. دراینبین نرخ بهره بینبانکی هم طی سه ماه اخیر از حدود ۱۸ درصد به ۱۹.۵ درصد رسیده که این موضوع بهخودیخود در افت بازار سرمایه تأثیرگذار بوده است.
طبق آخرین آمار، بانکها حدود ۱۵ الی ۱۹ همت از بانک مرکزی استقراض کردهاند که اگر این عمل شکل نمیگرفت، نرخ بهره بین بانکی با افزایش بیشتری روبرو میشد. اکنون ابهاماتی در تغییرات مدیریتی نهادهای ناظر، هلدینگها، موسسات مالی و غیره وجود دارد. در واقع هنوز مشخص نیست که مدیران کنونی بر سرکار خود باقی خواهند ماند یا خیر؛ ازاینرو آنها رغبت چندانی در حمایت از سهم یا زیرمجموعههای خود را ندارند یا تکلیفی برای آنها ایجاد نشده است. این مهم، ورود نقدینگی جدید را تحتالشعاع قرار داده است. مجموع عوامل یادشده باعث افت روزهای اخیر بازار سهام شده است و در حقیقت مشکل بنیادی در کلیت بازار وجود ندارد. همانطور که میدانیم قیمت نفت و دیگر کالاهای پایه در بالاترین نرخ چندماهه خود قرار دارد و همچنین قیمت اکثر محصولات پتروشیمیها نیز رشد قابلتوجهی را در پی داشته است. به نظر میرسد این قیمتها در ۶ ماهه دوم سال جاری تثبیت شود یا حتی رشد بیشتری را نیز تجربه کند. در روزهای اخیر فرمول محاسبه خوراک پالایشگاهها نیز تغییر کرده است و معتقدم این تغییر میتواند کاهش کرکاسپرد سال اخیر محصولات پالایشی را جبران کند. دولت قصد دارد ۴ درصد اختلاف را بازگرداند. گمان میکنم شرایط بهبود پیدا میکند و بزودی این جبران رقم میخورد و شاهد گزارشهای خوب پالایشیها و پتروشیمیها باشیم. انتظار میرود این صنعت پیشرو باشد و سهام این گروه و همچنین هلدینگهای آنها موردتوجه بازار قرار بگیرد. البته باید در نظر داشت نرخهای جهانی برخی از گروههای بازار سرمایه از وضعیت خوشایندی برخوردار نیستند. بهطور مثال در خصوص فلزات اساسی، نرخ فولاد در پی کاهش تقاضای چین، کاهش یافت و اختلافات چین و استرالیا نیز باعث ریزش شدید قیمت سنگآهن شده است که البته به نظر میرسد مقطعی خواهد بود. در حال حاضر با کمبود نقدینگی در بازار مواجه هستیم و زمانی که پول کافی وجود نداشته باشد، سرمایه به سمت تمام صنایع حرکت نمیکند و بیشتر جذب گروههایی میشود که از خبرهای خوب و مستمری برخوردار هستند. البته بازار سهام شرایط بنیادی مطلوبی دارد. نرخ ارز نیمایی افزایش پیداکرده و از طرفی هم تورم در نرخ حدود ۴۸ الی ۵۰ درصد تثبیتشده است. با توجه به رشد پایه پولی و تثبیت این نرخ تورم، آینده و انتظار تورمی بازار سهام با تهدیدی روبرو نمیشود. حاملهای انرژی تنها موضوع بحثبرانگیز در بازار سرمایه بوده است که به نظرم دولت در جهت افزایش تولید و بهرهوری به صنایع کمک خواهد کرد. درمجموع با توجه به تورم پیشرو و افزایش نقدینگی، بازار سرمایه تهدید جدی نخواهد شد. در حال حاضر P/E بازار بهطور میانگین ۹ بوده و حتی در برخی از نمادها این آیتم به حدود ۴ و ۵ نیز رسیده است و این در حالی بوده که سال گذشته در اوج بازار بهطور میانگین با P/E حدوداً ۳۳ مواجه بودیم. با کاهش P/E بازار، نمادهای قابل معامله به سطح ارزندهای دست پیداکردهاند و این امر جذابیت سرمایهگذاری در بازار سهام را افزایش میدهد.