به پروتکل‌های سازمانی احترام بگذاریم
دکتر اصغر نعمتی
روز گذشته پس از معرفی دکتر محمدرضا فرزین به مدیریت عاملی بانک ملی و در نخستین روزی که مدیرعامل جدید راهی ساختمان مرکزی بانک ملی ایران در خیابان فردوسی شد روابط عمومی این بانک در بدو ورود ایشان آیینی ویژه برگزار کرد که در برخی از خبرگزاری‌ها و سایت‌های خبری نقدهایی را در پی داشت.
به اعتقاد نگارنده برگزاری چنین آیین سازمانی و نگاه‌های مربوط به آن از چند منظر قابل‌بررسی است. نخست باید تأکید کرد که هر سازمانی دارای پروتکل‌های سازمانی و فرهنگ ارتباطی خاص خویش است و این فرهنگ شامل آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌هایی است که ارتباطات درون‌سازمانی و برون‌سازمانی را تدوین و تسهیل می‌کند و به اجرا می‌گذارد.
این پروتکل‌ها شامل دستورات و معیارهایی برای رعایت ادب و اخلاق و آداب‌ورسوم در خصوص نحوه ارتباط اعضا و کارکنان با کارمندان هم‌سطح، فرا دستان و سایر افراد است که آیین‌نامه اخلاق حرفه‌ای ویژه آن سازمان به شمار آمده و از فرهنگ‌سازمانی مجموعه نشاءت می‌گیرد.
درواقع فرهنگ‌سازمانی است که مشخص می‌کند چه رفتاری درون سازمان و خارج از سازمان مناسب است و چه چیزی نیست و مجموعه‌ای از این مقررات و ارزش‌های سازمانی است که در قالب یک پروتکل مشخص با قوانین و آیین‌نامه‌ها تعریف و مکتوب می‌شود به‌عنوان اصول ارتباطی یک سازمان تدوین‌شده و به اجرا درمی‌آید.
بر این اساس باید گفت هر سازمانی معتقد و متعهد به اصولی است که در طول سال‌ها به‌عنوان رویه‌های مرسوم به اجرا گذاشته‌شده و نمی‌توان به‌صرف سلیقه این رویه‌ها را که در طول دهه‌های متمادی بخشی از فرهنگ‌سازمانی بوده و نشان‌دهنده پای بندی به نظم است، زیر سؤال برد.
از منظر دیگر باید تأکید کرد که استقبال و بدرقه درست مدیران و کارکنان و حتی مهمانان یک مجموعه یک ارزش است و در بانک ملی ایران به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین بانک‌ها و سازمان‌های مالی کشور این نحوه استقبال و بدرقه یک رویه معمول بوده و در طی دهه‌های متمادی اجراشده است.
اتفاقاً این شیوه‌های استقبال و خوش‌آمد گویی را می‌توان انگیزه‌بخش و امیدوارکننده دانست که نشان می‌دهد یک سازمان با تکیه‌بر اصول حرفه‌ای و پروتکل‌های خود به‌گونه‌ای ویژه از مدیران جدید خود استقبال و مدیران قدیمی خود را بدرقه می‌کند.
متأسفانه باید اعتراف کرد در برخی از رسانه‌ها روایت و نحوه پوشش این خبر با سوگیری صورت گرفته است و نشان‌دهنده تلاشی خواسته یا ناخواسته برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی است. بی‌شک پیشینه اجرای این نحوه استقبال نشان می‌دهد دکتر محمدرضا فرزین به‌عنوان مدیری تازه‌وارد شده به مجموعه بانک ملی در شکل‌گیری این اتفاق و نحوه اجرای این برنامه دخالتی نداشته و این رویداد به دستور ایشان نبوده است و بی‌انصافی است که با برگزاری مراسمی که جزو پروتکل‌های سازمانی بانک ملی است و خوشبختانه نه با شرع و نه با عرف منافات نداشته به تخریب شخصیت ایشان پرداخت. چه‌بسا در بسیاری از سازمان‌ها این آیین‌ها به همین شکل یا نظایر آن اجرا می‌شود و کسی هم اعتراضی نمی‌کند.
باید تأکید کرد که در هر سازمانی بدرقه شایسته از مدیری که سال‌ها در یک مجموعه تلاش کرده و استقبال مناسب از مدیری که قرار است سکان مدیریت یک سازمان را در دست بگیرد جزو ارزش‌های آن مجموعه است و ما رسانه‌ها در روایت این خبرها باید اصول مدیریتی سازمان‌ها و پروتکل‌های ارتباطی و اجرایی هر مجموعه را مدنظر قرار دهیم. به نظر می‌رسد بر این اساس از دایره انصاف خارج است اگر بدون توجه به ارزش‌ها و پروتکل‌های سازمان قدیمی و تأثیرگذاری همچون بانک ملی ایران و پروتکل‌های اجرای مراسم‌های ویژه در این سازمان نقدی را متوجه دکتر فرزین نموده و ایشان را مقصر این رویداد بدانیم.
