ابراز مخالفت صریح کسب‌وکارها با طرح صیانت
عضو اتحادیه کسبوکارهای مجازی، در جلسه بررسی طرح صیانت اعلام کرد رویکرد طرح باید به حمایت از کسبوکارهای داخلی تغییر کند، در حالی که این طرح موجب مهاجرت نخبگان از کشور شده است. او همچنین در عین حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی، عنوان کرد که در مقابل با محدودیت و مسدودیت پیام‌رسان‌های خارجی کاملا مخالف است و مسوولان باید اجازه دهند مدل بازار و گوگل پلی شکل گیرد تا مردم، خود انتخاب‌کننده باشند. حال آنکه از زمانی که طرح صیانت بدون اقناع‌سازی مردم مطرح شده است، افراد و کسبوکارهای آنلاین نگران این ماجرا بوده و به‌شدت موضوع مهاجرت افزایش یافته است و اگر نیروی انسانی را از دست بدهیم، سرمایه‌ای در کشور نخواهیم داشت. هشتمین جلسه بررسی طرح صیانت در کمیسیون ویژه، در حالی برگزار شد که نمایندگان بخش خصوصی هم در این جلسه شرکت و درخصوص کلیات طرح اظهارنظر کردند. در این جلسه جلال رشیدی، عضو کمیسیون مشترک با اشاره به موضوع عضویت بدون اطلاع کاربران در پیام‌رسان‌های داخلی گفت: هیچ‌وقت بله را نصب نکردم اما افراد بسیاری گفته‌اند که در این پیام‌رسان برای من پیام ارسال کرده‌اند. بنابراین بایستی شفاف شود که چند درصد از آمار اعلام شده درباره تعداد کاربران عضویت اجباری بوده است؟ همچنین چه تعدادی بالاحبار برای ارسال پیام‌های دولتی مجبور به استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی شده‌اند. او با بیان اینکه مقایسه اپلیکیشن‌های حوزه خرید و فروش کالا یا مسیریاب با شبکه‌های اجتماعی کار نادرستی است. شورای عالی فضای مجازی باید ارزیابی کند که چند میلیون کاربر ایرانی حاضرند سختی و هزینه استفاده از فیلترشکن را بخرند تا از پیام‌رسان خارجی استفاده کنند. در مقابل، امیر خوراکیان، نماینده مرکز ملی فضای مجازی، آماری از وضعیت پیام‌رسان‌های ایرانی ارایه داد و گفت: براساس برآوردهای ما با حذف کاربران مشترک، حدود ۲۰ میلیون کاربر یونیک در پیام‌رسان‌های داخلی حساب کاربری دارند که حدود یک چهارم آنها جزو کاربران فعال ماهانه هستند. به‌علاوه این پیام‌رسان‌ها در کشورهای خارجی هم مخاطب دارند. این آمار به تناسب وضعیتی که در سرویس‌دهی پیام‌رسان‌ها داریم عدد قابل قبولی است. البته نسبت ترافیک مورداستفاده داخلی و خارجی، ۳۰ به ۷۰ است، زیرا برخی سرویس‌های خارجی استفاده گسترده‌ای دارند. وی ادامه داد: با راه‌اندازی مرکز داده شهیدسلیمانی، امکانات زیرساختی مناسبی دراختیار پیام‌رسان‌ها قرار گرفته است. در حوزه قضایی نیز با کاهش مسوولیت مدیران پیام‌رسان‌ها، تفکیک وظایف کاربران و مدیران و همچنین بحث رعایت حریم خصوصی کاربران شاهد اتفاقات خوبی در این زمینه بودیم که موجب افزایش اعتماد کاربران شده است. سرویس‌های ایرانی به‌جز پیام‌رسان، ازجمله VODها و پلتفرم‌های کتاب‌خوان ایرانی، در میان کشورهای خارجی پرطرفدار هستند. کاربران خارجی این پلتفرم‌ها در خاورمیانه بیشتر و در کشورهای اروپایی و امریکا بسیار کمتر است. عضو مرکز ملی فضای مجازی خاطرنشان کرد: تجربه ثابت کرده است هنگامی که یک سرویس داخلی به خوبی فعالیت کرده و خدمات ارایه کند، با استقبال مردم رو به رو خواهد شد. برای مثال سرویس‌های مسیریاب داخلی زمانی فعالیت خود را آغاز کردند که سرویس خارجی تقریبا کل بازار را قبضه کرده بود. اما با خدمات‌دهی خوب نسخه‌های داخلی و بدون فیلتر نسخه خارجی، آنها توانستند موفق شوند. ضمن اینکه همکاری بسیار خوبی در سطح حاکمیت با این دو سرویس انجام شد. خوراکیان درباره عضویت بی‌اختیار مردم و اجبار کارمندان دولت به استفاده از پیام‌رسان‌های ایرانی توضیح داد: احتمال اینکه کسی بدون اختیار خودش در پیام‌رسان‌ها عضو شده باشد، بسیار کم است؛ زیرا از لحاظ فنی به‌راحتی امکان‌پذیر نیست. همچنین این پلتفرم‌ها با مشکلات ترافیکی شدید و سرویس‌دهی نامطلوب مواجه‌اند و با توجه به محدودیت در سرویس‌دهی، برخی از این پیام‌رسان‌ها حتی عضوگیری جدید نداشتند تا ارایه خدماتشان به کاربران قدیمی دچار مشکل نشود. اگر همچنین موضوعی هم صحت داشته باشد، تنها به زمان آغاز کار این پلتفرم‌ها مربوط می‌شود که به‌دنبال جذب کاربر بودند. وی با اشاره به شرایط کنونی سرویس‌های ایرانی طبق فرمایش رهبری برای حضور قدرتمند در فضای مجازی کافی یا نیاز به تعامل با پلتفرم‌های خارجی، بیان کرد: سیاست ما خوداتکایی است، نه محدود و مسدودسازی، زیرا فضای مجازی، فضای تبادل اطلاعات و ارتباطات است. قطعا نمی‌توان سرویس‌های خارجی و ارتباط جهانی را به‌کل قطع کرد و تصور نمی‌کنم ایده نمایندگان هم بر این مبنا باشد، بلکه خواسته ما این است که سرویس‌های داخلی قابلیت رفع نیاز مردم‌مان را داشته باشند. گاهی سرویس خارجی ایران را محدود می‌کند و اگر ما ازپیش سرویس داخلی مطلوبی ایجاد کنیم، لطمه نخواهیم خورد. ضمنا در زمینه تعامل بارها تلاش کردیم؛ اما پلتفرم‌های خارجی به‌دلیل تحریم‌ها با ما همکاری نکردند.
مسوولان هم به جای پیام‌رسان‌های داخلی
به توییتر می‌روند
درادامه افشین کلاهی، رییس دفتر کسبوکارهای دانش‌بنیان اتاق ایران، با اشاره به چند مورد اظهار کرد به‌نظر می‌رسد اطلاعات نماینده مرکز ملی فضای مجازی دقیق نیست و مجلس باید اطلاعات صحیح را مبنای تصمیم‌گیری خود قرار دهد. او اضافه کرد حتی آمار ترافیک پیام‌رسان‌های ایرانی از زبان امیر خوراکیان نشان‌دهنده این است که عضویت مردم در این پلتفرم‌ها اختیاری نبوده است. به‌علاوه آمار نشان می‌دهد که تبادل اطلاعات خاصی هم در پیام‌رسان‌های ایرانی صورت نمی‌گیرد؛ حال‌آنکه آمار کاربران آنها چندمیلیونی عنوان شده است و انتظار می‌رود با چنین آماری شاهد مصرف ترافیک بسیار بیشتری ازسوی مردم باشیم. وی درادامه گفت: مهم‌ترین موضوع هم درخصوص پلتفرم‌ها، ظرفیت دیده‌شدن در آنها است. اگر این پلتفرم‌ها ۲۰ میلیون کاربر دارند؛ پس چرا خود مسوولان برای دیده‌شدن سخنانشان به توئیتر می‌روند؟ رضا الفت‌نسب، عضو هیات‌مدیره اتحادیه کسبوکارهای مجازی، نیز با اشاره به اینکه این نهاد بیش از 3000 عضو در کشور دارد و متولی ارایه مجوز به کسبوکارهای مجازی است، اعلام کرد با کلیات طرح صیانت مخالف است. الفت‌نسب با تأکید بر اینکه دغدغه‌ها درخصوص فضای مجازی قابل‌درک است و ولنگاری هم موردتأیید آنها نیست، گفت این طرح راه به جایی نمی‌برد. رضا الفت‌نسب سخنانش را این‌چنین ادامه داد: ما تجربه فیلتر تلگرام را در کشور داشتیم. آن اتفاق منجر شد تا اقشار کم‌سن‌و‌سال جامعه با فیلترشکن آشنا شوند. بعضی نماینده‌ها خودشان می‌گویند طرح را نخوانده‌اند؛ اما ما آن را کامل خوانده‌ایم و به آن اشراف داریم. بااین‌حال، می‌گوییم نباید حساب ما مخالفان طرح با معاندان یکی شود! ما هم مثل شما دغدغه‌هایی داریم. ما همگی از پیام‌رسان داخلی حمایت می‌کنیم؛ اما با محدود و مسدود‌کردن مخالفیم. اجازه دهید مدل کافه‌بازار و گوگل‌‌پلی درباره تمام پلتفرم‌ها در کشور جاری شود. ملاحظه می‌کنید که همین جلسات را هم مردم از آپارات خیلی بیشتر از اینستاگرام تماشا می‌کنند. الفت‌نسب اضافه کرد که نمی‌داند آیا بازهم به جلسات بررسی طرح صیانت دعوت می‌شود یا خیر؛ بااین‌حال خواستار تغییر رویکرد طرح صیانت از وضعیت کنونی به طرحی شد که حمایت از کسبوکارهای داخلی را مدنظر داشته باشد. او در همین زمینه اشاره کرد: تصور می‌کنید برای پلتفرم‌های بزرگ ما با این همه مخاطب، دشوار است که سرویس پیام‌رسان عرضه کنند؟ چرا این کار را نمی‌توانند انجام دهند؟ چون همین حالا هم مشکلات حقوقی متعددی دارند. اگر این مشکلات دست‌و‌پاگیر برای کسبوکارهای داخلی کم شود، می‌توان خیلی کارها کرد؛ اما اگر نیروی انسانی را از دست بدهیم، مثل جریان مهاجرت که بعد از جنجال طرح صیانت شاهدش هستیم، دیگر همه‌چیز را از دست داده‌ایم. الفت‌نسب در پایان با اشاره به تحریم داخلی در کشور علیه کسبوکارهای مجازی گفت کسبوکارهای بزرگ ما حتی نمی‌توانند در تلویزیون ملی تبلیغ داشته باشند؛ پس چگونه می‌توان انتظار داشت که پلتفرم‌های خارجی بتوانند در ایران فعالیت کنند. رضا تقی‌پور، رییس کمیسیون بررسی طرح صیانت، پس از سخنان رضا الفت‌نسب اعلام کرد که فیلتر تلگرام ارتباطی به قانون فعلی ندارد و این دو مورد باید از هم تفکیک شوند. به‌علاوه، از این قانون سال‌ها گذشته است و نمی‌توان آن را به طرحی منتسب کرد که حتی هنوز تصویب نشده است.
