سبقت از زمان با صنعتی‌سازی ساختمان
گروه راه و شهرسازی|
در حالی که به نظر می‌رسد، بحث انتقال فناوری ساخت و ساز از سوی دولت و وزارت راه و شهرسازی منتفی شده است، اما همچنان این بحث در محافل کارشناسی ادامه دارد. تا هفته گذشته، وزارت راه تمایل زیادی به تهاتر نفت در قبال دریافت خدمات و انتقال تکنولوژی چینی‌ها برای تسریع در روند پروژه ساخت 4 میلیون مسکن در 4 سال داشت، اما در پی بازدید هفته گذشته رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی از کارخانه ساختمان سازی متعلق به وزارت دفاع و دیدار او با انبوه‌سازان، این ایده رنگ باخت. در این حال، اما انبوه‌سازان همچنان از نقاط تاریک جلب همکاری چینی‌ها در ساخت و ساز سخن به میان می‌آورند. به گفته یک انبوه‌ساز، به جای آنکه تکنولوژی ساخت و ساز را از چین که خودش واردکننده این تکنولوژی است دریافت کنیم، از دانش کشورهای اروپایی صاحب این فناوری باید بهره ببریم. در این میان، نباید فراموش کرد که شرکت‌های پیمانکاری داخلی با سوابق قابل توجه داخلی و خارجی در ساخت واحدهای انبوه مسکن، ایران را از واردات هر گونه تکنولوژی و خدمات ساخت بی نیاز می‌دانند و بر این باورند که در داخل کشور همه امکانات ساخت و ساز فراهم است.
اجرای قانون جهش تولید مسکن و طرح ساخت ۴ میلیون مسکن در ۴ سال دولت سیزدهم که با عنوان نهضت ملی مسکن این روزها مرحله ثبت‌نام از متقاضیان این طرح در جریان است، به قدری پروژه‌ای بزرگ محسوب می‌شود که بدون در نظر گرفتن «منابع مالی سنگین غیر تورمی» و نیز سخت افزارها و نرم افزارهای فنی-مهندسی برای این پروژه، احتمال انحراف آن از معیار اولیه، بسیار بالاست.
چینی‌ها تکنولوژی و سرمایه می‌آورند؟
تا کنون در خصوص ورود شرکت‌های چینی یا ترکیه‌ای به نهضت مسکن سازی ایران در دولت سیزدهم، اظهارنظرهای متفاوتی شده است.اما آنچه محرز است، یکی از برنامه‌های وزارت راه و شهرسازی بر اساس آنچه که یکی از منابع آگاه در وزارت راه و شهرسازی به مهر گفته بود، استفاده از سرمایه‌گذاری و (تأمین مالی) و فناوری‌های شرکت‌های مسکن ساز چینی برای تسریع در روند اجرای این پروژه است.
رستم قاسمی هفته گذشته در دیدار با انبوه‌سازان درباره ورود چینی‌ها به حوزه ساخت مسکن با بیان اینکه ایران در حوزه صنعتی‌سازی عقب است، توضیح داد: تاکنون رایزنی و توافقی با کسی انجام نشده است اما بخش خصوصی می‌تواند تکنولوژی ساخت را وارد کشور کند.
چینی‌ها واردکننده تکنولوژی صنعتی‌سازی هستند
در این رابطه، واهیک شاهینیان، عضو اتاق مشترک ایران و بلژیک در گفت‌وگو با مهر درباره استفاده از صنعتی سازی ساختمان اظهار کرد: عبارت «صنعتی‌سازی ساختمان» در ایران از ۱۳۸۷ و ۳ سال پس از زلزله فاجعه بار بم مطرح شد که مباحثی را در خصوص سبک سازی ساختمان‌ها و مقاوم بودن آنها در برابر زلزله را مطرح کرد.
وی افزود: از همان زمان هم مطرح شده بود که امکان ترویج صنعتی سازی ساختمان در ایران وجود دارد؛ ولی این مباحث نهایتاً در حد مذاکرات زبانی یا نهایتاً چند نمونه ساخت محدود برخی ساختمان‌ها باقی ماند و هرگز به تولید انبوه صنعتی سازی مسکن منجر نشد.
اروپایی‌ها به جای چینی‌ها
این انبوه ساز با اشاره به فعالیت گسترده کارخانه‌های تولید صنعتی قطعات ساختمان‌های مسکونی در برخی کشورهای اروپایی از جمله بلژیک و انتقال این قطعات به محل پروژه که منجر به ساخت سریع مسکن می‌شود، اظهار کرد: با وجود چنینی امکاناتی می‌توان در ایران هم شهرک سازی و هم سالانه ۲۰۰ هزار واحد مسکونی «صنعتی ساز» احداث کرد.
وی اظهار کرد: در صورتی که کارخانجات تولید قطعات صنعتی مسکن در شهرهای مختلف ایران احداث شود، هم تکنولوژی مربوطه از اروپا وارد ایران می‌شود و هم می‌توان با استفاده از سرمایه‌گذاری شرکت‌های اروپایی انبوه ساز در ایران، مشکل تأمین مالی نهضت مسکن سازی را تا حدودی برطرف کرد؛ ضمن اینکه این کارخانجات، اشتغال پایدار نیز با خود به همراه دارند.
کاهش شدید فرآیند انبوه سازی
شاهینیان با اشاره به امکان استفاده از صنعتی سازی در بلندمرتبه سازی گفت: مهم‌ترین ویژگی صنعتی‌سازی ساختمان، ارزان بودن این واحدهاست؛ ساخت صنعتی بسیار به صرفه بوده و از سوی دیگر زمان احداث را تا یک چهارم کاهش می‌دهد؛ اگر قرار است پروژه چند هزار واحدی ۲ ساله احداث شود، با صنعتی سازی و فناوری‌های نوین، ۶ ماهه تکمیل می‌شود.
وی افزود: در فرآیند صنعتی سازی، نه ساخت و ساز به صرفه است و نه زمان طولانی آن اجازه می‌دهد تا سرمایه‌گذار بتواند برای منابع مالی خود برنامه‌ریزی کند؛ در حالی که با صنعتی سازی، علاوه بر اینکه واحدها ضد زلزله‌اند، مقرون به صرفه هم هستند.
عضو اتاق مشترک ایران و بلژیک با تأکید بر اینکه نباید بین صنعتی سازی با لوکس سازی مقارنت ایجاد کنیم، گفت: این دو مقوله با هم متفاوت است و ما در صنعتی سازی، واحدهای لوکس نمی‌سازیم؛ به خصوص که مشکل ما در ایران، کمبود شدید واحدهای ارزان قیمت است.
چینی‌ها تکنولوژی را کپی کرده‌اند
شاهینیان درباره استفاده از تکنولوژی ساخت و ساز چینی بیان کرد: چین نمی‌تواند برای کشوری مانند ایران تکنولوژی وارد کند؛ خود چینی‌ها کپی کاری کرده‌اند؛ باید تکنولوژی ساخت و ساز نوین را از کشورهای اصلی تولیدکننده این تکنولوژی وارد کنیم.
کاهش 40 درصدی هزینه ساخت با صنعتی‌سازی
صنعتی سازی اما افزون بر مزیت سرعت بخشی به پروژه‌های انبوه سازی، مزیت کاهش قابل توجه هزینه‌های ساخت را نیز در پی دارند. یاسر امامی، مدیرعامل یکی از گروه‌های سرمایه‌گذاری با بیان اینکه کاهش 40 درصد هزینه ساخت مسکن با صنعتی‌سازی امکان‌پذیر است، گفت: ظرفیت ساخت سالانه یک میلیون مسکن در کشور وجود دارد.به گزارش فارس، امامی اظهار کرد: فناوری قالب تونلی که به صورت یک فناوری نوآورانه است در ساخت مسکن قابل استفاده است.
وی ادامه داد: ساخت مسکن توسط شرکت‌های بزرگ برای دولت مالیات بر ارزش افزوده، بیمه و درآمدهای مختلف دارد و باید از ظرفیت فناوری ساخت صنعتی استفاده شود، زیرا هزینه‌های ساخت به وسیله صنعتی‌سازی 30 تا 40 درصد کاهش می‌یابد و پروژه‌های مسکن زودتر به نتیجه می‌رسد، در نتیجه کمتر تحت تأثیر تورم قرار می‌گیرد.
امامی افزود: در ساخت هر مترمربع مسکن میانگین هزینه ما 6 تا 7 میلیون تومان در متر است. البته بستگی به محل ساخت مسکن و نوع نقشه و مصالح، هزینه ساخت متفاوت است، اما با صنعتی‌سازی حداقل 30 تا 40 درصد کاهش هزینه اتفاق می‌افتد.
وی درباره استفاده از چینی‌ها برای ساخت مسکن در قالب تهاتر با درآمد نفتی گفت: ممکن است چینی‌ها از تکنولوژی جدیدی در مسکن استفاده کنند، باید از این ظرفیت استفاده کنیم، البته ممکن است بحث تهاتر نفت با ساخت مسکن هم مطرح باشد.
مدیرعامل گروه سرمایه‌گذاری مسکن در پاسخ به این پرسش که آیا امکان ساخت سالانه یک میلیون مسکن که دولت وعده داده وجود دارد؟ گفت: برخی فکر می‌کنند قرار است خود دولت این مقدار مسکن بسازد، در حالی که باید تسهیل‌گری و زمینه ساخت را فراهم کند و بخش خصوصی و تعاونی بتوانند سالانه یک میلیون مسکن احداث کنند و چنین ظرفیتی در کشور ما وجود دارد.
