قیمت باثبات دلار در هفته جاری

گروه بانک و بیمه |محسن شمشیری |

روز پنجشنبه، ۱۸ آذرماه 1400 قیمت ارز تحت تاثیر اقدامات بانک مرکزی، خبر آزادشدن 3.5 میلیارد دلاری پول‌های ایران در یکی از کشورها، و نامه‌نگاری بانک مرکزی با اتحادیه صرافان، نسبت به روزهای قبل کاهش یافته و روند با ثباتی را در پیش گرفته است.  قیمت دلار بین 30750 تا 30 هزار و 850 تومان، قیمت یورو 34 هزار و 800 تومان، و درهم امارات 8 هزار و 400 تومان اعلام شده است. نرخ هر دلار در صرافی‌های بانکی برای سومین روز متوالی در قیمت ۲۷ هزار و ۷۱۶ تومان و یورو در قیمت ۳۲ هزار و ۴۲ تومان ثابت ماند.قیمت خرید هر دلار ۲۷ هزار و ۱۶۸ تومان و نرخ خرید هر یورو نیز ۳۱ هزار و ۴۰۸ تومان اعلام شد.علاوه بر این، بهای خرید دلار در بازار متشکل ارزی ۲۷ هزار و ۲۸۲ تومان و نرخ فروش آن ۲۷ هزار و ۵۳۰ تومان بود. این در حالی است که نرخ خرید یورو در این بازار ۳۰ هزار و ۹۰۰ تومان و نرخ فروش آن نیز ۳۱ هزار و ۱۸۱ تومان اعلام شد.همچنین در سامانه نیما حواله یورو به قیمت ۲۷ هزار و ۹۴ تومان فروخته و حواله دلار به بهای ۲۳ هزار و ۹۲۱ تومان معامله شد.

    افت و خیز سکه در کانال ۱۳ میلیون تومانی

قیمت سکه در بازار تهران با ۱۰ هزار تومان افزایش به رقم ۱۳ میلیون و ۲۸۰ هزار تومان رسید.سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم با کاهش ۱۰۰ هزار تومانی به قیمت ۱۳ میلیون تومان معامله شد. همچنین نیم‌سکه بهار آزادی ۶ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان، ربع سکه سه‌میلیون و ۹۰۰ هزار تومان و سکه یک گرمی ۲ میلیون و ۳۸۰ هزار تومان قیمت خورد.نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار به یک میلیون و ۳۱۱ هزار تومان و قیمت هر مثقال طلا نیز پنج‌ میلیون و ۶۸۰ هزار تومان و قیمت اونس جهانی طلا با ۹ دلار افزایش به قیمت یک‌هزار و ۷۸۳ دلار و ۲۴ سنت معامله شد.

   توقف رشد قیمت سکه و طلا  در هفته سوم آذرماه

قیمت دلار در هفته گذشته کمتر تحت تاثیر اخبار بود و دچار تغییر چندانی نشد و به تدریج بین قیمت 30500 تا 31500 تومان در نوسان بود و سرانجام با قیمت 30850 هفته را به پایان رساند.  براساس اعلام سایت صرافی ملی در ۱۳ آذر ۱۴۰۰، قیمت دلار برای خرید ۲۷۴۲۳ تومان و برای فروش ۲۷۹۷۶ تومان، ۱۸ آذر ۱۴۰۰ نیز قیمت دلار برای خرید ۲۷۲۲۷ تومان و برای فروش ۲۷۷۷۷ تومان، اعلام شد. پیش‌بینی نشریه اکونومیست درباره قیمت دلارو در شرایطی که تیم مذاکره کننده ایران برای انجام مذاکرات دوره جدید دروین به سرمی‌بردند، بسیار مورد توجه قرار گرفت. اکونومیست در این گزارش خود اعلام کرده بود که تحت تاثیر مذاکرات وین، بازگشت ارزهای بلوکه شده ایران و افزایش درآمد ارزی ایران، نرخ دلار در سال ۲۰۲۲ در ایران به ۲۰ هزار تومان می‌رسد و در سال ۲۰۲۳ باز هم کاهش پیدا می‌کند و 18500 تومان خواهد شد. نرخ سکه و طلا در روزهای نخست هفته سوم آذرماه افزایشی بود، اما از روز سه‌شنبه با اقدامات بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز، رشد قیمت‌ها متوقف شد و ثابت ماند.بازار سکه و طلا در هفته سوم آذر کار خود را صعودی آغاز کرد و قیمت سکه تمام بهار آزادی بعد از مدت‌ها وارد کانال ۱۳ میلیون تومان شد. قیمت سکه طرح جدید در روز شنبه با نرخ ۱۳ میلیون و ۵۰ هزار تومان معامله شد. سکه طرح جدید در روز چهارشنبه ۸۰ هزار تومان کاهش قیمت داشت و برابر ۱۳ میلیون و ۲۷۰ هزارتومان بود. در آخرین روز هفته سکه با ۱۰ هزار تومان کاهش معامله شد. قیمت‌ها در بازار طلای خام در هفته سوم آذر ماه همچون هفته‌های قبل در نوسان بود. به این صورت که یک گرم طلای ۱۸ عیار در روز شنبه یک میلیون و ۳۰۳ هزار تومان معامله ‌شد و در روز پنجشنبه با قیمت یک میلیون و ۳۱۱ هزار تومان به کار خود در هفته گذشته پایان داد.  محمد کشتی آرای نایب رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران درباره تحولات بازار سکه و طلا طی هفته‌ گذشته گفت: اونس جهانی طلا در روز پنجشنبه نسبت به اول هفته فقط یک دلار کاهش داشت. قیمت سکه و طلا تا اواسط هفته گذشته (روز سه‌شنبه) رکوردهای جدید قیمتی را بعد از ۱۴ ماه ثبت کرد.  اما از روز سه‌شنبه با اقدامات بانک مرکزی و صحبت‌های رییس‌جمهوری قیمت ارز کاهش یافت و می‌توان گفت قیمت‌ سکه و طلا بدون نوسان ثابت ماند. حباب سکه در روز پنجشنبه ۴۴۰ هزار تومان شد که نسبت به اول هفته ۷۰ هزار تومان افزایش داشت. به دلیل افزایش قیمت‌ها در اواسط هفته، تقاضای کاذب را در بازار شاهد بودیم و این امر موجب شد حباب انواع سکه افزایش یابد. هم اکنون قیمت‌ها تثبیت شده است.

قیمت هر اونس طلا با ۰.۱۵ درصد کاهش به ۱۷۷۲ دلار و ۶۲ سنت رسید.در حالی که در آستانه انتشار آمارهای تورم در امریکا که می‌تواند فدرال رزرو را مجاب به انقباضی کردن سریعتر سیاست پولی‌اش کند سرمایه‌گذاران از خریدهای عمده اجتناب می‌کنند، قیمت طلا روز جمعه کاهش داشت و در مسیر ثبت چهارمین کاهش هفتگی متوالی قرار گرفت.

    سیاست‌های ارزی

رییس شورای عالی کانون صرافان عنوان کرد تسهیل تامین نیازهای ارزی مردم با بخشنامه جدید بانک مرکزی پس از بازدید روز گذشته رییس کل بانک مرکزی از صرافی‌ها در میدان فردوسی و تاکید بر آمادگی بانک مرکزی برای رفع مشکلات احتمالی مرتبط با فروش ارز و تامین نیازهای ارزی مردم؛ بانک مرکزی در مکاتبه‌ای مراتب را به رییس شورای عالی کانون صرافان ایران اعلام کرد.

در این مکاتبه آمده است: پیرو اطلاعیه مورخ ۱۴۰۰.۰۹.۰۶ و در راستای پاسخ به نیاز واقعی متقاضیان ارز، خواهشمند است به قید تسریع ضمن اخذ نظرات شرکت‌های صرافی در خصوص مسائل و مشکلات احتمالی مرتبط با فرآیند فروش ارز در سرفصل‌های مصارف خدماتی اعلامی، مراتب به همراه نیازهای جدید ارزی به درخواست متقاضیان واقعی مورد تأیید آن کانون برای این بانک ارسال شود تا موضوع بررسی و اقدامات مقتضی صورت پذیرد.‌

احمد لواسانی رییس شورای عالی کانون صرافان با اشاره به نامه بانک مرکزی اظهار داشت: عرضه ارز در بازار نسبت به گذشته در وضعیت بهتری قرار دارد و این نامه بانک مرکزی نیز که در راستای تامین نیازهای ارزی متقاضیان بوده سبب تسهیل دسترسی به ارز و کاهش فشار بر بازار غیررسمی خواهد شد.بخشنامه اخیر بانک مرکزی برای اعلام نیازهای جدید ارزی متقاضیان، موجب تسهیل در تامین نیازهای ارزی مردم و کاهش فشار تقاضا بر بازار غیر رسمی خواهد بود. وی با اشاره به عرضه بالای ارز در بازار متشکل ارزی و رشد ۳.۷ برابری معاملات این بازار در ۸ ماهه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، گفت: آمارهای موجود مبنی بر افزایش مبادلات نشان می‌دهد که هیچ مشکلی برای تامین ارز در کشور نداریم و با توجه به عرضه کافی ارز در بازار دلیلی برای افزایش نرخ وجود ندارد.

لواسانی یادآور شد: از سوی دیگر مذاکرات وین در جریان است و احتمال گشایش‌های بیشتر در روابط بانکی و تجاری کشور وجود دارد که سیگنالی مثبت برای بازار ارز محسوب می‌شود، اما عده‌ای تلاش می‌کنند با خبرسازی و جوسازی‌های سازمان‌یافته و بعضا سودجویانه در فضای مجازی بازار را ملتهب کنند و با ایجاد نوسان در بازار اهداف سودجویانه خود را پیگیری می‌کنند.در این شرایط اقدامات بانک مرکزی و سیاست‌گذار پولی در آرامش بازار بسیار تاثیرگذار خواهد بود، با اثرگذاری مثبتی که اقدام بانک مرکزی در بازار خواهد داشت، در کنار تسهیل دسترسی به بازار متشکل ارزی از طریق شبکه بزرگ صرافان سراسر کشور شاهد حرکت به سمت ثبات در بازار و افزایش اثرگذاری بازار متشکل و در نتیجه کاهش نرخ‌ها در بازار غیررسمی خواهیم بود. وی هشدار داد که مردم فریب جوسازی‌های سوداگران و سودجویان فعال در بازار ارز را نخورند و سرمایه‌های خود را در معرض ریسک قرار ندهند.

تقلای امریکایی‌ها درقبال آزادسازی دارایی‌های ارزی ایران  در عین حال، وزارت خارجه امریکا در واکنش به اظهارات موثق معاون اقتصادی وزیر خارجه کشورمان مدعی شد: هیچ یک از دارایی‌های مسدودشده ایران آزاد نشده است.  یک مقام مطلع در واکنش به ادعای وزارت خارجه امریکا در خصوص آزادنشدن دارایی‌های مسدود شده ایران گفت: اینگونه اظهارنظر همزمان با آغاز دور جدید مذاکرات هسته‌ای وین با هدف ایجاد جنگ روانی، طبیعی است اما تاثیری در اصل آنچه اتفاق افتاده ندارد. دیروز صفری معاون اقتصادی وزیر خارجه در گفت‌وگوی تلویزیونی از آزادسازی مطالبات ارزی ایران از یکی از کشور‌ها در آینده نزدیک خبر داد و افزود: اخیرا 3.5 میلیارد دلار از مطالبات ارزی ایران آزاد شده و مطالباتی با رقم‌های بالاتری از کشور‌های دیگر نیز داریم که مذاکرات‌‌مان برای آزادسازی آن انجام شده و به نتایج خوبی رسیده است.  معاون اقتصادی وزیر خارجه کشورمان گفته است: در سفر به یکی از کشور‌های اروپایی و در مذاکره با کشور مقابلی که باید پول‌های ما را آزاد کنند نتایج خوبی حاصل شد و به زودی می‌توانیم آزادسازی ارزی خوبی داشته باشیم، اما رقمش را نمی‌توانم اعلام کنم.

    اقدام مهم بانک مرکزی برای تامین نیاز ارزی متقاضیان واقعی

بانک مرکزی با طراحی و اتخاذ تدابیری، مدیریت عرضه و تقاضای ارز در اشکال مختلف را برنامه‌ریزی کرده است که در نتیجه این اقدام، تعدیل نرخ ارز کاملا امکان‌پذیر است.

 بازار ارز در سال‌های اخیر همواره شاهد فراز و فرود قیمت‌ها بوده است؛ به گونه‌ای که در مقطعی از سال ۹۷، بهای دلار با افزایش قابل توجهی مواجه شد و در ادامه با کاهش انتظارات تورمی از یک سو و حضور پرقدرت بازارساز از سوی دیگر، با افت معنادار نرخ‌ها به ویژه بهای دلار همراه شد. این مساله در سال‌های ۹۸ و ۹۹ نیز با روندی مشابه تکرار شده بود؛ تغییراتی که در نهایت به ضرر کسانی بود که به صورت هیجانی و بدون توجه به هشدارهای سیاست‌گذار ارزی کشور اقدام به خرید ارز کرده بودند. در این میان، بانک مرکزی کشورمان در مقام سیاست‌گذار پولی و ارزی، همواره در کنار هشدارهای لازم در خصوص ریسک بسیار بالای سرمایه‌گذاری در بازار ارز، تلاش داشته است تا با اتخاذ تصمیمات کارشناسی و قابل اجرا، نیاز ارزی متقاضیان واقعی ارز را تامین کند.

به گونه‌ای که این بانک در بخشنامه‌ای به شبکه صرافی‌های کشور بر تداوم روند تخصیص ارز به صورت اسکناس با مصارف خدماتی ۲۵ گانه تاکید کرد. این بخشنامه که در سال‌های قبل نیز بر آن تاکید شده بود، در ششم آذرماه امسال، دوباره از سوی بانک مرکزی به جهت ساماندهی بازار ارز، به صرافی‌های سراسر کشور ابلاغ شد. بر این اساس ابلاغیه بانک مرکزی تاکید داشت: «تخصیص ارز در سرفصل‌های خدماتی شامل ارز مسافرتی، زیارتی، درمانی، دانشجویی و دانش‌آموزی، هزینه شرکت‌های هواپیمایی ایرانی، هزینه شرکت‌های بیمه ایرانی، هزینه شرکت در نمایشگاه‌های خارجی، هزینه حقوق و مزایای کارکنان خارجی شاغل در ایران، رانندگان ترانزیت، برگزاری همایش‌های بین المللی و اعطای جوایز جشنواره‌ها، آزمایش‌های علمی و گواهینامه‌های بین المللی، خرید امتیاز پخش فیلم، فرصت مطالعاتی، حق عضویت و ثبت نام در سازمان‌های بین المللی و چاپ مقالات علمی، شرکت‌های اعزام کننده زائران به عتبات عالیات و عمره مفرده، ثبت نام در آزمون‌های بین المللی، حق الوکاله دعاوی خارجی، هزینه اشتراک شبکه‌های اطلاعاتی، شرکت در دوره‌های آموزشی و پژوهشی خارج از کشور، شرکت در امتحانات علمی و تخصصی خارج از کشور، خدمات کنسولی سفارتخانه‌های خارجی، هزینه‌های ارزی شرکت‌های مسافرتی و گردشگری، هزینه‌های حمل و ترانزیت و توزیع محموله‌های پستی و تبدیل مانده ریالی ناشی از خرید ارز اتباع خارجی و ارز ماموریتی، کما‌فی السابق و بدون تغییر در شرایط فروش ارز ادامه دارد، ضمن اینکه میزان ارز مسافرتی و ارز موردنیاز برای شرکت در دوره‌های آموزشی و پژوهشی نیز از ۲۰۰۰ یورو به ۲۲۰۰ یورو افزایش یافته است.» در کنار این موضوع، بانک مرکزی به صرافی‌های سراسر کشور اعلام کرد درصورتی‌که متقاضیان درخواست خرید ارز برای مصارفی، به جز مصارف تعریف شده در فهرست مذکور دارند، به بانک مرکزی اعلام کنند. این ابلاغیه مهم از سوی بانک مرکزی از یک طرف نشان از برنامه‌ریزی سیاست‌گذار برای تامین نیاز ارزی واقعی متقاضیان داشت و از سوی دیگر، به دلیل افزایش سقف ۲۰۰ یورویی در بخش ارز مسافرتی، بیانگر توان بالای بازارساز برای افزایش عرضه داشت. بنابراین افرادی که نیازمند دریافت ارز برای مصارف خدماتی مذکور دارند، می‌توانند به راحتی از طریق شبکه صرافی‌های سراسر کشور اقدام و نیاز ارزی خود را تامین کنند.

  گام‌های بانک مرکزی مهم برای تسهیل روند تامین ارز متقاضیان

در جدیدترین تصمیم بانک مرکزی برای تسهیل در روند تامین نیاز ارزی متقاضیان، به کانون صرافان ایران اعلام شده است که به قید تسریع ضمن اخذ نظرات شرکت‌های صرافی در خصوص مسائل و مشکلات احتمالی مرتبط با فرآیند فروش ارز در سرفصل‌های مصارف خدماتی اعلامی، مراتب به همراه نیازهای جدید ارزی به درخواست متقاضیان واقعی مورد تأیید آن کانون برای این بانک ارسال شود تا موضوع بررسی و اقدامات مقتضی صورت پذیرد.‌

این رویکرد حمایتی بانک مرکزی در حالی است که پیش از این دکتر صالح آبادی رییس کل بانک مرکزی با حضور میدانی در صرافی‌های میدان فردوسی تهران، ضمن گفت‌وگو با مردم و صرافان و شنیدن دغدغه‌ها و مشکلات موجود، از آمادگی بانک مرکزی برای رفع مشکلات احتمالی مرتبط با فروش ارز و تامین نیازهای ارزی مردم خبر داده بود. موضوعی که به فاصله ۲۴ ساعت از سوی بانک مرکزی به کانون صرافان ابلاغ شده تا با تعامل صرافان و متقاضیان ارزی با بانک مرکزی، به زودی تغییراتی در بخش سرفصل‌های مصارف خدماتی اعلامی بانک مرکزی اعمال شود. مسلما با اصلاح و تغییرات ارزی در این بخش، روند تسهیل در تامین نیاز ارزی متقاضیان بیش از گذشته خواهد بود.

از سوی دیگر، بانک مرکزی در هفته‌های آتی، قصد دارد سامانه‌ای برای ثبت درخواست‌های ارزی خرد مردم راه‌اندازی کند. در این باره، رییس کل بانک مرکزی با اعلام خبر راه‌اندازی درگاه فروش ارز به منظور تامین نیازهای خرد هموطنان به ارز گفت: این درگاه تا دو ماه آینده به بهره‌برداری خواهد رسید و هموطنان با ورود به این درگاه نیاز خرد ارزی خود را اعلام و سپس با مراجعه به صرافی‌های مجاز ارز موردنیاز را دریافت می‌کنند. وی تاکید کرد: با راه‌اندازی سامانه فروش ارز صف‌های ایجاد شده در مقابل صرافی‌ها جمع خواهد شد.

    نرخ ارز تعدیل می‌شود

با توجه به تقویت سامانه نیما در بخش حواله‌های ارزی و همچنین توسعه و تقویت بیش از پیش بازار متشکل ارزی در بخش اسکناس ارزی برای تامین نیاز مردم به اسکناس، روند بازار ارز در این روزها به سمت تعدیل نرخ‌ها و رسیدن به یک ثبات نسبی برای شاخص ارزی است. مساله‌ای مهم که حالا با توجه به نگاه حمایتی بانک مرکزی برای اعمال تغییرات احتمالی در سرفصل‌های مصرفی ارز و همچنین ایجاد درگاه برای تامین نیاز خرد ارزی مردم، بسیاری از کارشناس باور دارند که بانک مرکزی به دلیل توان بالای ارزی که در اختیار دارد، به خوبی در جهت تعدیل نرخ ارز در بازار، گام برمی‌دارد.

بنابراین به نظر می‌رسد به دلیل سیاست‌های حمایتی بانک مرکزی همچون آمادگی برای اصلاح و تغییر سرفصل‌های فرآیند فروش ارز در مصارف خدماتی و همچنین برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی درگاه فروش ارز به منظور تامین نیازهای خرد هموطنان به ارز، در شرایط کنونی ریسک ورود به بازار ارز و خرید ارز برای سرمایه‌گذاری، بسیار بالا است و هر زمان ممکن است به دلایل مذکور و همچنین توان بسیار بالای بازارساز، شاهد کاهش معنادار قیمت‌ها در بازار ارز باشیم. مسلما بانک مرکزی با طراحی و اتخاذ تدابیری، مدیریت عرضه و تقاضای ارز در اشکال مختلف را برنامه‌ریزی کرده است و در نتیجه، تعدیل نرخ ارز کاملا امکان پذیر است.