بورس در سال آتی

احمد اشتیاقی

در بودجه ۱۴۰۱ یک بند تدوین شده بود که به نظر می‌رسید می‌تواند زیان‌هایی به بازار سرمایه وارد کند؛ ‌بندی که بر روی موضوع نرخ سوخت شرکت‌های فولادی و پتروشیمی تاکید دارد. به جز این مورد مابقی موارد همه به نفع بازار سرمایه است، لذا می‌توان گفت بودجه ۱۴۰۱ بودجه خوبی است که اصولا بازار سرمایه را چندان تهدید نمی‌کند. در صحبت‌های اولیه که در بودجه مطرح شده قرار بر این موضوع گذاشته شده که نرخ سوخت شرکت‌های فولادی و پتروشیمی معادل نرخ خوراک پتروشیمی‌ها شود.این در حالی است که در بودجه ۱۴۰۰ نرخ سود ۳۰ درصد نرخ خوراک بوده است اما در بودجه ۱۴۰۱ با افزایش صد درصدی نرخ خوراک مواجه می‌شویم. هر چند دروهله اول با افزایش سه برابری نرخ خوراک رقم بسیار بالا و شوک‌برانگیزی بود اما به دلیل اعتراضات و واکنش‌های صورت گرفته قرار شد رییس سازمان برنامه و بودجه در این راستا سقفی در نظر بگیرد تا قیمت از ۳۲۰۰ بیشتر نشود.

اگر رقم از ۳۲۰۰ بیشتر شود به معنای سه برابر شدن نرخ است، در حالی که با سقف گذاشتن به جای افزایش ۳۰۰ درصدی ۱۰۰ درصد افزایش اعمال می‌شود. به هر حال مشخص کردن سقفی برای قیمت را می‌توان یک نقطه مثبت عنوان کرد. به هر حال این بند در بودجه پیشنهادی به ضرر بازار است. برخی بندهای مندرج در لایحه بودجه ۱۴۰۱ به نفع بازار تدوین شده است. شرکت‌های تولیدی که باید ۲۵ درصد درآمد خود را مالیات بپردازند با کاهش ۵ درصدی مالیات بعد از این فقط ۲۰درصد مالیات می‌پردازند. این تصمیم به بازار سرمایه کمک می‌کند. همچنین بحث نیم درصد مالیات فروش سهام که قرار است وارد صندوق تثبیت شود، باز هم به نفع بازار سرمایه است. انتشار اوراق بدهی نسبت به سال ۱۴۰۰ تقریبا ۴۰ درصد کاهش یافته که این محور را هم می‌توان کمکی به بازار سرمایه قلمداد کرد. ضمن اینکه حذف ارز ترجیحی نیز کمک به بخشی از صنایع حاضر در بازار سرمایه به شمار می‌رود. در محتوای بودجه به صورت تقریبی نرخ دلار ۲۳ هزار تومان دیده شده است این موضوع که دلار به زیر ۲۳ هزار تومان نمی‌رسد هم کمکی به بازار سرمایه است. بنابراین می‌توان استنباط کرد که بودجه ۱۴۰۱ برعکس آنچه که برخی از فعالین بازار برداشت کرده‌اند لایحه بودجه ۱۴۰۱ به ضرر بازار نیست، بلکه به لحاظ رویکردی به نفع بازار است. یک موردی که به ضرر بازار در بودجه قید شده بود در حال حل شدن است لذا مابقی تصمیمات به نفع بازار سرمایه است. بنابراین می‌توان بر این موضوع تایید کرد که نقاط مثبت بودجه برای بورس بهتر از نقاط منفی است. افزایش نرخ سوخت شرکت‌های فولادی و پتروشیمی نیز خوشبختانه درحال مذاکره، بحث و بررسی برای  یافتن راهکاری است تا بخش قابل توجه آن حل شود. همچنین مسوولان امر به مواردی اشاره کردند که قرار است براساس فرمولی نرخ خوراک پتروشیمی‌ها تغییر کند. اگر نرخ فرمول خوراک پتروشیمی‌ها تغییر کند یعنی به صورت منطقه یا تعیین شود نه براساس چهار هاب تعیین شده که بیشتر مبتنی بر نرخ‌های اروپا قیمت‌گذاری شده، این موضوع باعث کاهش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها نسبت به قیمتی که پیشتر اعلام شد می‌گردد.  اگر این موضوع تجدیدنظر شود هم به پتروشیمی‌ها کمک می‌کند و چون ضریب نرخ سوخت مبتنی بر نرخ خوراک است مجددا کمکی برای بازارسرمایه به شمار می‌رود. بنابراین می‌توان گفت با تجدید نظر در این موضوع، تمامی تصمیمات اتخاذ شده در بودجه ۱۴۰۱ مشکل حادی برای بورس ایجاد نمی‌کند.