شرط بهبود بازار

هومن عمیدی 

ETFهایی تشکیل و واگذار شد و بازدهی خوبی در سال‌های قبل اتفاق افتاد اما با ریزش بازار، سهام مربوط به پرتفوی این صندوق‌ها افت کرده و ارزش این ETFها نیز پایین آمده است. در حال حاضر نکته مهم این است که تمام صحبت‌ها و برنامه‌هایی که به عنوان مثال وزیر اقتصاد و رییس سازمان بورس برای بازار سرمایه ریخته و به عنوان خبر توسط نهادهای ذی‌ربط اطلاع‌رسانی می‌شود تا زمانی که با عملیات و اجرا در بازار همراه نشود، تاثیر خاصی ندارد و تنها یک گزاره و خبر است. شاید چند روز اثر مثبت داشته باشد اما زمانی که پشتوانه عملیاتی ندارد به همان وضعیت سابق برمی‌گردد. وقتی که صحبت‌ها اجرایی نمی‌شود و ارزش معاملات رشد قابل توجهی نمی‌کند، در نتیجه اتفاقی نمی‌افتد. لازم است ریشه این مشکلات را در اجرا دنبال کرد. این روزها مد شده است همه درباره بازار سرمایه صحبت کنند. از رییس‌جمهور تا تمام نمایندگان مجلس، وزیر اقتصاد و ریاست سازمان بورس همه می‌گویند دغدغه بازار سرمایه را داریم اما مشخص نیست پولی که باید به بازار بیاید از چه طریقی و از کدام نهاد تامین می‌شود.  تا زمانی که مساله نقدینگی بازار حل نشده و پول شارپی وارد بازار نشود، کل بازار سرمایه درگیر نوسان و افت خواهد بود و به همین خاطر ETFها نیز از این قضیه مستثنی نیستند و روند و بازدهی آنها منفی و کاهشی خواهد بود. در مرحله تئوری، همه صحبت می‌کنند، برنامه‌ها پیش رفته و مصوب می‌شود اما اینکه مصوبه‌ها چه زمانی اجرا شود و چه زمانی پول به بازار بیاید اثرگذار خواهد بود.  امیدواریم هر چه سریع‌تر وعده‌ها عملیاتی شده و این پول به بازار تزریق شود. اگر برنامه‌ای برای اجرا مصوب و خبر آن به بازار اعلام می‌شود، باید با عمل همراه باشد تا برای بازار مفید واقع شود. ETFها نیز همین وضعیت را دارند. تا زمانی که بازارگردانی و تامین نقدینگی، برای بهبود سهام زیرمجموعه آنها شکل نگیرد، NAV و قیمت آنها کاهش پیدا کرده و خروج پول خواهیم داشت. مشخص نیست به چه دلیلی مواردی که تصویب و در این مدت مرتب درباره آنها صحبت شده، هنوز اجرایی نشده و با تزریق نقدینگی به شکل عملی به بازار اثبات نمی‌شود. بحث بازارگردانی هم مربوط به تزریق نقدینگی و اختصاص منابع مالی برای بازارگردان است که این مجموعه پیرو این صحبت‌ها تاکنون شکل نگرفته است. مواردی از کارهای تئوری و اجرایی دارد که بخش تئوری به صورت سیستماتیک به سرعت قابل انجام است. تعیین بازارگردان، تخصیص منابع بازارگردان و خرید کردن بازارگردان می‌تواند سریع اتفاق بیفتد. زیرساخت‌ها قابلیت این را دارند که این موضوع در مدت کوتاهی انجام شود. در حال حاضر تنها مساله، منابع و تخصیص آن بوده که متاسفانه هنوز شکل نگرفته است.