صادرات فرهنگی ترکیه 18 میلیارد دلار است!

دبیر کمیته اقتصاد فرهنگ اتاق بازرگانی تهران می‌گوید در حالی که ایران حضور در بازارهای صادراتی فرهنگی را فراموش کرده، ترکیه در سال ۲۰۱۹ صادرات فرهنگی خود با محوریت سریال و فیلم را به ۱۸ میلیارد دلار رسانده است.

در جریان نشست اعضای کمیته اقتصاد هنر اتاق بازرگانی تهران با رییس سازمان توسعه تجارت، دو طرف بخش‌هایی از دغدغه‌های خود در حوزه مسائل هنری و امکان حضور صادراتی ایران در بازار این محصولات را مطرح کردند.

در ابتدای این جلسه، دبیرکل اتاق تهران طی سخنانی، بخش هنر را یکی از بخش‌های مغفول در اقتصاد ایران توصیف کرد و گفت: به دلیل اهمیت اقتصاد فرهنگ و هنر، در دوره اخیر هیات نمایندگان اتاق تهران، کمیته‌ای برای بررسی و رسیدگی به مسائل فعالان این حوزه تشکیل شد که قوام آن چیزی از کمیسیون‌های تخصصی اتاق کم ندارد.

بهمن عشقی ابراز امیدواری کرد که در دوره آینده فعالیت اتاق بازرگانی تهران، فعالانی از حوزه فرهنگ و هنر به ترکیب هیات نمایندگان راه پیدا کنند و فضای اقتصادی بهتری را برای حوزه هنر ترسیم کنند. او در ادامه با بیان اینکه در شرایط تحریم، فرصت‌های اقتصادی محدود می‌شود، این تعبیر را به کار برد که «باید از آب کره گرفت». او گفت: در دوره تحریم، اقتصاد هنر می‌تواند برای کشور موثر واقع شود و امیدواریم اتاق بازرگانی تهران بتواند تسهیل‌کننده فضای کسب‌وکار در حوزه هنر باشد و در عین حال انتظارات اصحاب هنر را برآورده سازد.

در ادامه این جلسه، هادی حدادی، دبیر کمیته اقتصاد فرهنگ اتاق تهران، گزارشی از وضعیت اقتصاد محصولات خلاق در سال ۲۰۱۹ ارایه کرد و گفت: سهم اقتصاد خلاق در اقتصاد کشورهای در حال توسعه و توسعه‌یافته از زیر یک درصد به حدود ۳۷ درصد رسیده است؛ برای مثال در کشوری مانند ترکیه، سهم اقتصاد خلاق در تولید ناخالص داخلی این کشور به بیش از ۱۸ میلیارد دلار رسیده که نمود آن در تولید و صادرات محصولات فرهنگی مانند فیلم‌ها و سریال‌های تولید ترکیه قابل مشاهده است.

او با بیان اینکه سهم اقتصاد هنر در اشتغال نیروی کار کشورها به‌شدت رو به توسعه است، ادامه داد: متاسفانه سهم اقتصاد هنر در اقتصاد ایران همچنان کمتر از یک درصد است. مساله این است که ایران به رغم برخورداری از جایگاه فرهنگی و بعد تمدنی نسبت به رقبای منطقه‌ای، فاقد برنامه منسجم برای رونق بخشیدن به اقتصاد خلاق بوده و در این حوزه کم‌کاری صورت گرفته است.

حدادی در ادامه از ضرورت ترسیم یک چشم‌انداز با محوریت سهم صادرات، سهم اشتغال و افزایش مخاطبان آثار فرهنگی و هنری سخن گفت و نسبت به تثبیت جایگاه فرهنگ و هنر در دیپلماسی تاکید کرد. او همچنین با اشاره به اینکه تمرکز روی برخی شرکای منطقه‌ای مانند روسیه، هند، چین و منطقه اوراسیا و قفقاز می‌تواند در توسعه تجارت اقتصاد خلاق در کوتاه‌مدت موثر واقع شود، پیشنهاد کرد که در سازمان توسعه تجارت، میز تجارت محصولات فرهنگی و هنری راه‌اندازی شود. پیشنهاد دیگر حدادی ایجاد کارگروهی مشترک میان اصحاب هنر، سازمان توسعه تجارت و اتاق بازرگانی تهران بود که این پیشنهاد با اقبال حاضران این نشست مواجه شد. در ادامه این جلسه، رییس سازمان توسعه تجارت پشت تریبون قرار گرفت تا از امکانات نهاد تحت مدیریت خود برای حمایت از اقتصاد خلاق سخن بگوید.

علیرضا پیمان‌پاک با اشاره به اینکه دفتر صنایع خلاق به عنوان زیرمجموعه اداره کل خدمات فنی و مهندسی سازمان توسعه تجارت در حدود دو ماه اخیر فعال شده است، گفت: طی این مدت به مسائلی چون بازگشت ارز صادرات این محصولات، بلاکچین و رمزارز، انیمیشن و ... ورود پیدا کرده‌ایم. ضمن آنکه، به دنبال تغییر ساختار وزارت صمت، میزهای کالایی در سازمان توسعه تجارت برچیده شده و ما بیشتر روی مسائل بین‌الملل متمرکز شده‌ایم. در واقع مسائل مربوط به کالاها را وزارتخانه دنبال می‌کند و اتفاقا وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت نیز از گذشته توجه ویژه‌ای به بخش اقتصاد خلاق داشته است.

او با بیان اینکه صادرات آثار خلاق به عنوان مزیت رقابتی ایران محسوب می‌شود، توضیح داد: ادارات کل سازمان توسعه تجارت آمادگی دارند که به صادرکنندگان این محصولات خدمات ارایه کنند. در این زمینه می‌توان در قالب نشست‌های تخصصی تصمیم‌گیری کرد.

پیمان‌پاک در ادامه، استفاده از ظرفیت رایزنان بازرگانی و فرهنگی برای توسعه تجارت محصولات خلاق را نیز مورد تاکید قرار داد. رییس سازمان توسعه تجارت همچنین با اشاره به فرصت‌های اشتغال و ارزآوری صادرات آثار هنری، نسبت به همراهی در برگزاری نمایشگاه‌های داخلی و خارجی اعلام آمادگی کرد.