شادی که از مردم دریغ می‌شود
گلی ماندگار|
حالا که بعد از ماه‌ها تعطیلی دوباره برگزاری کنسرتهای موسیقی از سر گرفته شده، خیلی از برگزارکنندگان کنسرت با افزایش قیمت بلیت‌ها می‌خواهند ضررهای این مدت تعطیلی را جبران کنند، البته نمی‌توان به خوانندگان و نوازندگان که طی دو سال گذشته هیچ درآمدی نداشتند و عملا شغلشان تعطیل بوده خرده گرفت، اما مساله اینجاست که بعد از این همه اتفاق‌های ناخوشایند و مرگ و میرهای کرونایی اگر قرار باشد کنسرت موسیقی برگزار شود و مردم کمی شاد شوند، این‌بار هم رفتن به سالن‌های برگزاری کنسرت مختص قشر از ما بهتران است که قرار نیست مردم عادی از این شروع دوباره در این شرایط بد اقتصادی بهره‌ای ببرند. قیمت بلیت کنسرتها در ارزان‌ترین حالت از 80 هزار تومان شروع می‌شود و به 450 هزار تومان هم می‌رسد. البته نمی‌توانیم از دولتی که در کنترل تورم هیچ موفقیتی کسب نکرده و همچنان در تامین معیشت مردم با مشکلات بسیار مواجه است انتظار داشته باشیم تا شرایط یک شادی کوتاه یک تا دو ساعته را بتواند برای آنها فراهم کند. از سوی دیگر چه کسی قرار است ضرر این دوسال را برای موزیسین‌ها، خوانندگان و حتی برگزارکنندگان کنسرتها جبران کند. این شادی کوچک هم زیر بار این حجم از شرایط بد اقتصادی از مردم دریغ می‌شود و فقط آنها که توان پرداخت پول بلیت‌های نجومی را دارند می‌توانند جایی برای خود در سالن‌های کنسرت دست و پا کنند. در واقع تلاش برای جبران خسارات اقتصادی شاید یکی از مجموعه تدابیری باشد که در کلیت و تمامیت باید آن را پروژه بازسازی و افزایش ظرفیت موسیقی ایران در دوران پساکرونا نامید. افزایش قیمت بلیت کنسرتها به خاطر جبران خسارات اقتصادی ناشی از کرونا را نباید احتمالی بعید و حتی غیرممکن دانست. در حالت عادی هزینه بلیت یک کنسرت به عوامل بسیاری از جمله اجاره‌بهای سالن، هزینه‌های مربوط به نورپردازی و صدابرداری و دستمزد نوازندگان بستگی دارد. کنسرتهای موسیقی پس از نزدیک به ۲ سال تعطیلی مداوم، حالا معادلات اقتصاد هنر را در ایران با چالش‌‌های قابل توجهی روبرو کرده است. تمایل هنرمندان موسیقی به برگزاری کنسرت در خارج از کشور و افزایش هزینه‌های برگزاری کنسرت در ایران، موجب بروز رکود گسترده در بازار موسیقی کشور شده است. بازارهای هنری در دوران کرونا آسیب بسیاری دیدند. سینماها تا بیش از ۹۸درصد کاهش درآمد داشتند و درآمد تئاتری‌‌ها نیز بیش از ۹۵درصد کم شد. اما در این میان اقتصاد موسیقی بیش از همه آسیب دید. با تعطیلی کامل کنسرتها در کشور، گروه‌های موسیقی تقریبا تمام درآمد خود را از دست دادند.
قیمت بلیت کنسرتها
حال در بین خوانندگان پاپ که این روز‌ها بر روی صحنه رفته‌اند. کنسرت حسین صفامنش که نهم دی ماه در تالار وحدت برپا شد، پایین‌ترین نرخ شروع قیمت بلیت را دارد؛ یعنی از 80 هزار تومان تا 300 هزار تومان. البته ارزان‌ترین قیمت بلیت کنسرتهای تهران به گروه ماخولا (در سالن برج آزادی) تعلق دارد که بلیت‌های آن از 100 تا 140 هزار تومان به فروش رسید. همچنین نجومی‌ترین قیمت کنسرتها که در کیش برگزار شد، در ابتدا متعلق به بابک جهانبخش است که قیمت آن از 300 هزار تومان شروع شده و تا سقف 450 هزار تومان نوسان دارد. پس از آن هم آرش و مسیح با شروع قیمت بلیت 180 هزار تومان تا 450 و بهنام بانی با شروع قیمت 150 تا 450 هزار تومان پرچم‌دار بالاترین افزایش قیمت کنسرت در بین دیگر خوانندگان پاپ هستند. نرخ بلیت کنسرت دیگر خوانندگان هم بین 100 هزار تومان تا 390 هزار تومان ثبت شده است؛ مثلا قیمت بلیت کنسرت خوانندگانی چون سینا شعبانخانی، رضا بهرام، مهدی احمدوند، روزبه نعمت‌الهی، هوروش‌بند و محسن ابراهیم‌زاده از 100 هزار تومان آغاز شده و تا سقف 395 هزار تومان می‌رسد. کنسرتهای علی یاسینی و رضا صادقی نیز با فروش بلیت 180 تا 380 هزار تومان به روی صحنه رفتند.
شروع دوباره کنسرتها
هشتم آبان‌‌ماه سرپرست وقت معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته بود که امیدوار است با رعایت شیوه‌‌نامه‌های بهداشتی برای ایجاد شرایط مطلوب سالنها برای میزبانی مخاطبان و واکسیناسیونی که به‌‌صورت عمومی و پرشتاب انجام می‌گیرد، به زودی شاهد برگزاری کنسرتهای زنده باشیم .پس از این صحبت‌ها، دوشنبه دهم آبان‌‌ماه جلسه‌‌ای در محل دفتر موسیقی وزارت ارشاد به ریاست محمد‌الله‌‌یاری فومنی ـ سرپرست دفتر موسیقی‌ـ و مسوولان واحدهای دفتر موسیقی برگزار و در جریان آن شرایط از سرگیری اجراهای صحنه‌‌ای بررسی شد. در این جلسه مقرر شده بود که با توجه به قرار گرفتن شهر تهران در وضعیت نارنجی و رعایت حداکثری پروتکل‌‌های بهداشتی شرایطی برای برگزاری کنسرت در پایتخت فراهم و از آذرماه برگزاری کنسرتها آغاز شود. همچنین چندی بعد، محمدمهدی اسماعیلی دوشنبه، ۱۷ آبان ماه اعلام کرده بود که «امروز می‌توانیم بگوییم از اول آذر ماه مراکز فرهنگی هنری و کنسرتها می‌توانند با رعایت شیوه‌‌نامه‌های بهداشتی آغاز به‌‌کار کنند.» اما تنها چند روز بعد از انتشار این خبر محمد حسین توتونچیان تهیه‌کننده موسیقی از مخالفت ستاد ملی مقابله با کرونا برای برگزاری کنسرتهای موسیقی طی خبر داد.
صرفه اقتصادی کنسرت در خارج از مرزها
در همین رابطه برخی برگزارکنندگان کنسرتها اعلام کردند که با توجه به افزایش بهای اجاره سالنها، ابزارهای صوتی و... ناگزیر بلیت کنسرتها نیز افزایش قابل توجه خواهد داشت و در غیر این صورت برگزاری کنسرت نه برای برگزارکننده و نه برای گروه‌های موسیقی صرفه اقتصادی ندارد و بر همین اساس و با وجود بازگشایی سالنها به روی هنرمندان، غیر از تعداد بسیار معدودی از گروه‌های موسیقی، کسی برای برگزاری کنسرت اعلام آمادگی نکرده و گروه‌های موسیقی ترجیح می‌دهند در خارج از کشور کنسرت برگزار کنند. اتفاقی که اگر ادامه پیدا کند در خروج ارز از کشور و کاهش درآمد اصناف مرتبط با برنامه‌های هنری تاثیر بسیار منفی خواهد داشت. در حال حاضر با توجه به افزایش قیمت دلار و اینکه موزیسین‌ها و خوانندگان با اجرای کنسرتهای برون مرزی دستمزد خود را به دلار دریافت می‌کنند، تمایل برای اجرای کنسرت در بیرون از ایران بسیار بیشتر است، هر چند که حالا برخی کنسرتها در ایران هم برگزار می‌شود اما افزایش بی‌رویه قیمت بلیت‌ها باعث شده تا بسیاری از افراد از رفتن به کنسرتها باز بمانند و در نهایت درآمد داخلی بسیار پایین‌تر از درآمد خارجی باشد و همین باعث اشتیاق به برگزاری کنسرتها در خارج می‌شود.
قیمت بلیت کنسرتها در چه صورتی ۸۰۰ هزار تومان می‌شود؟
رجب‌پور در پاسخ به این سوال که آیا این درخواست قابل اجرا است یا خیر، به خبرآنلاین می‌گوید: چنین چیزی به دلایل متعدد امکان‌پذیر نیست. اگر دقت کرده باشید در آن نامه، همانطور که دوستان مدیر سالن نوشته‌اند، کار بر مبنای قیمت بلیت تعیین‌شده پیش خواهد رفت در حالی که هم‌اکنون اساسا مشخص نیست که میزان استقبال مردم چه قدر خواهد بود. فراموش نکنید ما برای اجرای ارکسترها هزینه‌های سنگینی می‌پردازیم و در شرایط کنونی، می‌بایست هزینه‌های سنگین‌تری را برای تبلیغات، به نسبت دورانِ پیش از شیوع کرونا، بپردازیم تا بتوانیم اعتماد و توجه مخاطبان را برای حضور در کنسرت جلب کنیم. در نتیجه اساسا از آن‌چه گفته شده است عددی استحصال می‌شود که با منطق حال حاضر هم‌خوانی ندارد و در حال تعاملیم تا به عددی مورد توافق با این دوستان برسیم. رجب‌پور ادامه داد: مشکل پیش رو این است که زمانی به شما می‌گویند ما، به عنوان‌کننده بخشی از کار، در مبلغ حاصل از فروش‌تان شریک خواهیم شد و در این صورت، درصد مورد نظر قابل بحث است اما در شرایط فعلی به عنوان مثال می‌شود گفت ظرفیت فلان سالن ۲ هزار نفر است که ۵۰ درصد ظرفیتش می‌شود هزار نفر و مبلغ حاصل از فروش بلیت به این هزار نفر، فرضا ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود و وقتی سالن‌دار می‌گوید یک‌چهارم این مبلغ را به عنوان اجاره‌بها بپردازید در واقع نمی‌داند که تهیه‌کننده چه میزان از آن ۵۰ درصد را به عنوان بلیت مهمان ارایه داده و چه تعداد از آن به ارگان‌های ذی‌صلاح و ذی‌ربطی که باید بلیت به آنها تعلق بگیرد، داده شده است، او نمی‌داند چه میزان از این ۵۰ درصد فروش نرفته و تهیه‌کننده ناچار شده است آن را در طرقی دیگر صرف کند و در مجموع با هزینه‌های تهیه‌کنندگان کنسرت ناآشناست و خبر ندارد دستمزد هنرمندان، خوانندگان و نوازندگانی که دو سال است فعالیتی نداشته‌اند، با توجه به میزان تورم چه‌قدر افزایش داشته و هزینه امور اجرایی چه قدر است و ابرهزینه‌ای به نام «تبلیغات» چه میزان سرسام‌آور شده است. او در پاسخ به این سوال که با غیرعملیاتی‌خواندن پیشنهاد مدیران سالن‌های وزارت کشور، میلاد نمایشگاه، رویال هال اسپیناس، سالن همایش ایرانیان و مرکز همایش برج میلاد برای تعیین اجاره‌بها، چه پیشنهاد جایگزینی دارد هم گفت: «پیشنهاد ما این است که در گام اول به جای مطرح‌کردن این موضوع در سطح عمومی، به تعاملی با یکدیگر برسیم و این نکته را فراموش نکنیم که مدیران سالنها هم علاقه‌مندند چرخِ چرخه برگزاری کنسرتها در کشورمان هرچه زودتر به حرکت بیفتد و گردش مالی موسیقی از سر گرفته شود. ما در حال گفت‌وگو با این عزیزان هستیم و امیدوارم در روزهای پیش رو، به نتیجه‌ای منطقی برسیم.»
کف و سقف قیمت بلیت بین ۱۰۰ تا زیر ۴۰۰ هزار تومان خواهد بود
رجب‌پور در پایان در پاسخ به این سوال که آیا گمان می‌کند سقف قیمت بلیت کنسرتها بیش از آن‌چه برای کنسرتهای کیش (۴۵۰ هزار تومان) در نظر گرفته شده است، خواهد بود هم افزود: نه بیش از آن نخواهد بود اما اگر قرار باشد قیمت بلیت کنسرتها را براساس میزان تورم در ۲۱ ماه گذشته، از زمان شیوع کرونا در اسفند ۱۳۹۸ تا امروز محاسبه کنیم مطمئن باشید این عدد روی ۷۰۰ یا ۸۰۰ هزار تومان برای هر بلیت خواهد ایستاد ولی از آن جایی که ما هم جزئی از این جامعه هستیم و از فشار اقتصادی روی شانه‌های مردم مطلعیم می‌کوشیم متوسط نرخ بلیت‌مان روی ۲۵۰ هزار تومان بماند و کف و سقفش، میان ۱۰۰ تا زیرِ ۴۰۰ هزار تومان باشد.
