ابهام درباره چگونگی بررسی طرح صیانت

یک عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه طرح صیانت دیگر در کمیسیون مشترک سابق بررسی نمی‌شود، گفت که احتمالا کمیسیون مشترک جدیدی برای بررسی طرح صیانت تشکیل شده تا همچون سایر طرح‌ها و لوایح مصوبات آن در صحن علنی مورد بررسی قرار گیرد و حتما هم محتوای این طرح تغییر می‌کند، در عین حال جلال رشیدی کوچی نماینده مرودشت و از مخالفان طرح در توییتی از پایان کار کمیسیون مشترک بررسی طرح صیانت با نظر نمایندگان خبر داد و گفت: ‌طرح صیانت با رأی نمایندگان من بعد به جای بررسی در کمیسیون مشترک، در صحن علنی مجلس بررسی خواهد شد. این در حالی است که رییس کمیسیون مشترک طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی، انتشار اخبار مبنی بر انحلال این کمیسیون و بازگشت طرح به صحن علنی مجلس را رد کرد.

طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی که در مجلس به نام «نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی» خوانده می‌شود، از مهرماه سال گذشته در کمیسیونی ویژه مورد بررسی قرار گرفت و پس از تصویب کلیات آن در اسفند ماه سال ۱۴۰۰، ایرادهایی توسط معاونت قوانین مجلس به شیوه تصویب آن وارد شد که هیات رییسه مجلس نیز این ایرادها را تایید کرد. پس از آن، هیات رییسه تصمیم‌گیری در مورد طرح را موکول به پس از بررسی بودجه ۱۴۰۱ کرد. اما نمایندگان مجلس روز گذشته (دوشنبه ۲۲ فروردین ۱۴۰۱) جلسه‌ای غیرعلنی برای تصمیم‌گیری در مورد طرح صیانت برگزار کردند. این خبر را علیرضا سلیمی، عضو هیات رییسه مجلس اعلام کرد و گفت: موضوع طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی در این جلسه با حضور نمایندگان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. 

     نمایندگان: طرح صیانت  به صحن علنی مجلس بازمی‌گردد

جلال رشیدی کوچی، نماینده مخالف طرح صیانت پس از جلسه غیرعلنی مجلس که برای تصمیم‌گیری در مورد طرح صیانت برگزار شده بود، در توییتر خود اعلام کرد که از این پس طرح صیانت در صحن علنی مجلس و با حضور همه نمایندگان بررسی خواهد شد. این نماینده چند دقیقه پس از انتشار این توییت، آن را از صفحه توییتر خود پاک کرد و پس از چند دقیقه دوباره توییتی مشابه توییت قبلی خود منتشر کرد. چند دقیقه پس از پایان این جلسه غیرعلنی، جلال رشیدی کوچی، نماینده مخالف طرح صیانت در توییتر خود نوشت: «طرح صیانت با رأی قاطع نمایندگان من بعد به‌جای بررسی در کمیسیون مشترک، در صحن مجلس و توسط ۲۹۰ نماینده بررسی خواهد شد.» رشیدی این توییت را تنها چند دقیقه پس از انتشار از صفحه توییتر خود پاک کرد اما دوباره با حذف کلمه «قاطع» از توییتش، توییت جدیدی منتشر کرد. این نماینده مجلس پس از تصویب جنجالی کلیات طرح صیانت در کمیسیون مشترک بررسی طرح، اقدام به تنظیم نامه‌ای کرد که در آن تقاضا شده بود طرح از دستور کار کمیسیون مشترک خارج شود و در صحن علنی مجلس بررسی شود. رشیدی چند روز پیش این نامه را با امضای ۱۸۵ نماینده به هیات رییسه مجلس تحویل داد. همچنین معین‌الدین سعیدی، نماینده چابهار با اشاره به جلسه غیر علنی امروز نمایندگان با موضوع بررسی طرح صیانت حقوق کاربران در فضای مجازی گفت: در این جلسه تصمیم گرفته شد که این طرح به صحن مجلس بازگشته و در صحن بررسی شود. در عین حال، همچنین جلیل رحیمی جهان آبادی گفت: قبلا این طرح در کمیسیون مشترک بررسی می‌شد که با انتقادات شدید مردمی و گروه‌های مختلف فعال در عرصه مجازی مواجه شده بود. همچنین علیرضا سلیمی، عضو هیات رییسه مجلس گفت: «در نشست غیرعلنی مجلس موضوع طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی موسوم به طرح صیانت مورد بحث و بررسی نمایندگان مجلس قرار گرفت و در نهایت ۱۲۰ نماینده به بازگشت این طرح به صحن علنی مجلس و بررسی آن در این صحن رأی مثبت دادند.» به گفته سلیمی ۱۰۹ نماینده نیز با این موضوع مخالفت کرده‌اند. سلیمی با اشاره به بررسی طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی موسوم به طرح صیانت، گفت: هدف از تشکیل جلسه غیر علنی بیان استدلال طرفین در یک فضای منطقی بود تا تصمیمی حقوقی فارغ از همه فشارها گرفته شود. وی توضیح داد: رییس کمیسیون مشترک در ۱۰ دقیقه به بیان توضیحاتی پرداخت، سپس ۳ نفر موافق و ۳ نفر مخالف صحبت کردند. یعنی کسانی که می‌خواستند این طرح در کمیسیون مشترک به صورت اصل ۸۵ بررسی شود و همچنین متقاضیان برگشت طرح به صحن علنی، هر کدام در مدت ۵ دقیقه صحبت‌هایشان را بیان کردند. علاوه بر آن به چند نفر از نمایندگان دیگر نیز فرصت بیان نظراتشان داده شد. در نهایت رای استمزاجی گرفته شد که بر اساس رای استمزاجی اکثریت نمایندگان رای دادند که این طرح در کمیسیون مشترک طبق اصل ۸۵ بررسی نشده و به صحن علنی برگردد. این عضو هیات رییسه مجلس در توضیح چگونگی ادامه بررسی طرح صیانت در مجلس گفت: با توجه به رای استمزاجی گرفته شده دو نظر از لحاظ حقوقی مطرح است؛ یک نظر می‌گوید کار تمام شده و همین رای استمزاجی رای جلسه علنی تلقی می‌شود، نظر دیگر آن است که بر اساس مواد ۱۶۵ و ۱۶۷ ایین‌نامه باید دوباره موضوع بررسی نشدن طرح در کمیسیون مشترک طبق اصل ۸۵ و ارجاع آن به صحن علنی، مجددا در یک جلسه علنی رای‌گیری شود. این دو نظر حقوقی به کنکاش حقوقی نیاز دارد و هر نتیجه‌ای حاصل شود قطعا نمایندگان در برابر آن تمکین خواهند کرد. سلیمی ادامه داد: بعد از تصمیم‌گیری، یک طرحی تهیه می‌شود و کمیسیون مشترک جدید تشکیل خواهد شد که مصوبات آن به عنوان گزارش کمیسیون به صحن علنی آمده و نمایندگان ماده به ماده آن را در صحن علنی مورد بررسی قرار خواهند داد. قاعده این است که ما یک کمیسیون مشترک جدید تشکیل دهیم. حتما هم محتوا تغییر می‌کند اما میزان تغییر آن هنوز مشخص نیست ولی به هر حال بررسی این طرح به صورت اصل ۸۵ منتفی شده است. این عضو هیات رییسه مجلس با تاکید بر اینکه همه نمایندگان از وضعیت رها شده فضای مجازی گلایه مند  هستند، گفت: همه نمایندگان اتفاق نظر دارند که فضای مجازی به یک قاعده و قانون احتیاج دارد و فضای مجازی به شکل فعلی رها شده است. به همین دلیل باید آن را قانونمند کرد. قاعده این است که محتوای جدیدی ارایه شود، اگر سایر مراحل پیش رود محتوای جدید به کمیسیون جدید داده می‌شود. البته این موضوع نافی این نیست که همه مسائل قبلی نافذ نبوده و غیر قابل دفاع است. سلیمی همچنین خاطرنشان کرد: جلسه امروز مجلس در فضایی برگزار شد که هر دو طرف نظراتشان را بیان کرده و اعتقاد داشتند که بررسی‌ها و آراء هر چه باشد تمکین می‌کنند. فضای دموکرات در صحن حاکم بود و نظرات و بیانات مطرح شد. هیات رییسه هم تاکنون با تأنی موضوع را پیگیری کرده و مباحث فنی را دنبال می‌کند. با وجود این، براساس آنچه محمدباقر قالیباف، رییس مجلس در ابتدای جلسه علنی دیروز اعلام کرد، مجلس از ساعت ۹ صبح جلسه غیرعلنی و غیررسمی داشته و بدین‌ترتیب هنوز مشخص نیست رای‌گیری برای بازگشت طرح صیانت به صحن علنی، رسمی بوده یا تنها نظرسنجی از نمایندگان محسوب می‌شود.

    رأی‌گیری  به معنای انحلال کمیسیون مشترک نیست

با وجود این، رضا تقی‌پور انوری رییس کمیسیون مشترک بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه فضای مجازی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، صحت این خبر را تکذیب کرد و گفت: رأی‌گیری استمزاجی برای کسب نظر نمایندگان برای بقا طرح در کمیسیون مشترک بود که تعداد آرای مخالفان ابقاء، ۱۲۰ رأی از ۲۴۱ رأی حاضر بود و مخالفان ابقاء طرح در کمیسیون مشترک، به ۵۰ درصد نرسیدند. وی گفت: اخباری که توسط همکاران منوط به انحلال کمیسیون مشترک طرح صیانت مطرح شده، نادرست است و هنوز درخواستی برای بازگشت طرح به صحن علنی مطرح نشده است. تقی‌پور با تاکید بر اینکه درخواست برگشت طرح به صحن اصلاً موضوع رأی‌گیری این جلسه نبود، خاطرنشان کرد: موضوع رأی‌گیری استمزاجی برای کسب نظر نمایندگان برای ابقای طرح در کمیسیون مشترک بود. وی گفت: در صورتی که نمایندگان خواستار بازگشت طرح به صحن باشند، باید این موضوع توسط هیات رییسه اعلام وصول شود و بعد برای آن تصمیم‌گیری و رأی‌گیری شود.