تحقق شعار سال یعنی شکلگیری ارتباط صنایع با دانشبنیانها!
شرکتهای دانشبنیان با ایجاد یک واحد R&D میتوانند پیچیدهترین فنون دانش را در اختیار بگیرند و با نوآوری و خلاقیت، کیفیت محصولاتشان را افزایش داده، استانداردسازی کرده و این تولیدات دانشبنیانی را وارد بازار رقابت خارجی کنند. یکی از اصول موفقیت کشورهای توسعهیافته، دانشمحور بودن آنها است. در واقع دانش، با استراتژی هوشمندانه راهحلهای میانبر را به منظور افزایش میزان بهرهوری، جایگزین روشهای سنتی و پرهزینه میکند. همچنین ساختاری که دانش را بنیان اصلی خود قرار دهد، کشور را به خودکفایی و در نهایت به استقلال سیاسی میرساند. شرکتهای دانشبنیان، موسسههای خصوصی یا تعاونی هستند که با هدف پیشرفت علم و افزایش دارایی، گسترش منابع اقتصادی، دستیابی به خطمشیهای دانش در حوزه رشد اختراعات، تجاری کردن دستیافتهها و گسترش در زمینه تکنولوژیهای نوین با ارزش افزوده، فعالیت میکنند. از سال ۹۸ در معاونت علمی مصوبهای در خصوص تولید بار اول شرکتهای دانشبنیان مورد پیگیری قرار گرفت که بر مبنای آن، دستگاههای اجرایی که از قانون مناقصات پیروی میکنند، میتوانند قراردادهایی با شرکتهای دانشبنیان بدون احتیاج به انجام تشریفات قانون مناقصات منعقد کنند. تولید بار اول، در حوزه محصولات دانشبنیان یک نوع خطشکنی محسوب میشود که علاوه بر تامین نیاز وارداتی شرکتها و صنایع بزرگ، میتواند به صادرات خدمات فنی مهندسی و کالاهای دانشبنیان ختم شود. این مصوبه در معاونت علمی امکان بومیسازی سادهتر محصولات را فراهم میکند و روند واردات این محصولات را تغییر میدهد، بهطوری که محصولات ایرانی دانشبنیان جایگزین محصولات وارداتی میشود؛ از این رو معاونت علمی با این مصوبه میتواند با بررسیهای فنی، توانایی شرکتهای دانشبنیان برای تأمین کالاهای مورد نیاز دستگاهها را بررسی و آنها را به دستگاهها معرفی کند. پیش از سال 98، دستگاههای دولتی بر مبنای قانون مناقصات به سختی میتوانستند کالاهای فناورانه مورد نیاز خویش را بومیسازی کنند و برای رفع نیاز خود به برگزاری مناقصه و واردات محصولات فناورانه اقدام میکردند. از طرفی برخی شرکتهای دانشبنیانی که در این مناقصات شرکت میکردند به علت اینکه هنوز محصولی را به تولید نرسانده بودند، رد میشدند. در حال حاضر یکسری از صنایع، تجهیزات و کالاها درون شرکتهای دانشبنیان در حال تولید است ولی چون ارتباط بین این صنایع و شرکتهای دانشبنیان شکل نگرفته است، همچنان واردات انجام میشود. بخشی از نیازهای صنایع، درون شرکتهای دانشبنیان به همان دقتی که مورد نیاز آنها است ساخته نمیشود و نیازمند ایجاد یک واحد R&D است تا پیچیدهترین فنون دانش را در اختیار بگیرند و با نوآوری و خلاقیت، کیفیت محصولات را افزایش داده، استانداردسازی کرده و شرکت را وارد بازار رقابت خارجی کنند. در این راستا نایبرییس کمیسیون بهداشت و درمان، بهترین راه مقابله با تحریمها را توجه به تولید و فعالیتهای دانشبنیان و بحث اشتغال دانست و به «تعادل» توضیح داد که اگر بخواهیم انقلاب، نظام و مردم کشور را در مقابل تحریمهای ظالمانه بیمه کنیم، بایستی به خودباوری و خوداتکایی به واسطه دانش مبتنی بر نیروهای بومی خلاق و جوان و به ویژه فعالیتها و پژوهشها در حوزه دانشبنیان برسیم. پاکمهر اظهار کرد که به منظور حمایت از این شرکتها در اولین گام بایستی محصولات آنها را خریداری کرده و از سطح پژوهشی و علمی به صنعتی تبدیل کرد. همچنین واردات مشابه تولیدات دانشبنیانها را بایستی از خارج ممنوع کرد، چراکه این اقدام به منزله زمینگیر کردن این شرکتهای نوپا است. وی معتقد است شرکتهای نوپا به دلیل اینکه توان رقابتی چندانی ندارند، بایستی از طرف مسوولان هرسه قوه به مورد توجه قرار بگیرند چرا که در بسیاری از حوزهها چون کشاورزی، گردشگری، صنعت و دامپروری عملکرد بسیاری خوبی داشته و نیاز به حمایت دارند؛ در واقع این حمایت باید عملی باشد نه صرفا شعار و از بالاترین سطوح نظام اتفاق بیفتد. پس از سالهای متوالی که تولید به عنوان شعار سال انتخاب شده، همچنان واردات به شکل یک بیماری بلای جان کشور و به خصوص تولیدکنندگان شده است؛ قرار گرفتن مساله «دانشبنیان» در کنار تولید، نشانگر این است که فرصتی برای ناکارآمدی و نادیده گرفتن این مساله نیست و بایستی به عنوان مسالهای اساسی در دستور کار مسوولان قرار بگیرد. پاکمهر در این راستا تصریح کرد که تحقق عملی شعار، یعنی ارتباط صنایع مختلفی چون جهاد کشاورزی، خودرو، وزارت بهداشت و درمان منظور و ... با شرکت دانشبنیان شکل بگیرد؛ وقتی این ارتباط بین صنایع و شرکتهای دانشبنیان به وجود بیاید، محصولاتشان خریداری شده، وارد بازار رقابت داخلی میشوند و کشور در کمیت و کیفیت ارتقاء خواهد داشت. وی همچنین تاکید کرد که شکی نیست که کیفیسازی محصولات دانشبنیانها که قابل رقابت با محصولات خارجی است اتفاق میافتد.