آخرین تلاش اروپا برای احیای برجام
مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام در یک گفت‌وگو از تلاش برای خاتمه بخشیدن به وقفه ایجاد شده در مذاکرات وین خبر داد.
به گزارش روزنامه فایننشال تایمز، جوزپ بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام در گفت‌وگویی با این روزنامه مطرح کرد به دنبال «یک راه‌حل میانه» برای شکستن بن‌بست مذاکرات وین است که خطر بی‌نتیجه گذاشتن تلاش‌های بیش از یک ساله اتحادیه اروپا را برای انجام دادن یک توافق در بر دارد. بورل به فایننشال تایمز گفت، او از انریکه مورا خواسته است به تهران سفر کرده و درباره این موضوع با مقامات ایران رایزنی کند اما مدعی شد که ایران «تا حد زیادی» به این مساله «بی‌میل» بوده است. او از این تلاش دیپلماتیک به عنوان «آخرین تیر» یاد کرد.
بورل در حال بررسی سناریویی است که نام سپاه پاسداران از «لیست سازمان‌های تروریستی خارجی» امریکا حذف شود اما بخش‌های دیگر این نهاد باقی بمانند. مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه گفت: به عنوان هماهنگ‌کننده [کمیسیون مشترک برجام و مذاکرات وین] من این پیشنهاد را به‌طور رسمی مطرح می‌کنم، این تنها نقطه تعادل ممکن می‌تواند باشد. او افزود: ما نمی‌توانیم تا ابد با این وضع ادامه بدهیم، چراکه ایران در این بین در حال توسعه برنامه هسته‌ای‌اش است. بورل همچنین با گفتن اینکه امریکا و ایران خواهان دست یافتن به یک توافقند، با توجه به جنگ روسیه در اوکراین و قطع واردات نفت و گاز کشورهای اروپایی از روسیه به دلیل تحریم‌های اعمال شده بر آن، بیان کرد: این توافق منفعت زیادی برای ما اروپایی‌ها خواهد داشت، در حال حاضر شرایط تغییر کرده است. [در ابتدا این توافق] برای ما مثل این بود که «خوب، به آن نیازی نداریم»، اما الان برایمان خیلی خوب خواهد شد که تامین‌کننده دیگری [برای نفت خام] داشته باشیم و امریکاییها هم به یک موفقیت دیپلماتیک نیاز دارند. اظهارات بورل در پی این مطرح می‌شود که مذاکرات وین که از زمان روی کار آمدن دولت بایدن در سال ۲۰۲۱ در راستای احیای توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌های ایران آغاز شده است، در پی برخی تحولات اخیر بین‌المللی از جمله حمله روسیه به اوکراین و کشمکش‌های تهران-واشنگتن بر سر برخی مسائل باقی مانده در مذاکرات، تا اطلاع ثانوی متوقف شده است. در این راستا، حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه ایران اخیرا در گفت‌وگو با شبکه المسیره گفت: مذاکرات متوقف نشده است اما به طرق دیگری و با تبادل پیام‌های مکتوب بین ایران و امریکا از طریق نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین در حال انجام است که این روند در راستای لغو تحریم‌های یک‌جانبه امریکا است.
امیرعبداللهیان ادامه داد: هدف ما در این مذاکرات رسیدن به توافقی قوی و بادوام است و از طرف امریکایی خواسته‌ایم واقع بین باشد، تاکید کرده‌ایم لغو تحریم‌ها در تمامی بخش‌ها و ارایه ضمانت‌های اقتصادی یکی از مهم‌ترین نکات در دستور کار مذاکراتی ماست.
او همچنین مطرح کرد: من فکر می‌کنم طرف امریکایی به خوبی به خطوط قرمز ایران واقف است و ما به مذاکرات ادامه می‌دهیم و به محض اینکه به نقطه توافق برسیم، نماینده ما در مذاکرات در وین آخرین مراحل توافق را انجام خواهد داد.
علاوه بر این، سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در کنفرانس خبری اخیرش درباره احیای توافق گفت: باید پایه‌های فشار حداکثری که ترامپ علیه ایران کار گذاشته از بین برود. چرخه انتفاع اقتصادی ایران از برجام به صورت کامل لحاظ شود.خطیب‌زاده با انتقاد از رویه دولت امریکا افزود: ما تاکید بر این داریم که قوانین داخلی و سیاست داخلی امریکا و انتخابات پیش رو در امریکا نمی‌تواند تعیین‌کننده نتیجه گفت‌وگوها در وین باشد. آنها حقوق بین‌الملل را نادیده می‌گیرند و سعی می‌کنند مسائل را به مسائل داخلی کشورشان گره بزنند. همچنین حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان و «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد در خصوص برخی تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله اوضاع یمن، افغانستان، اوکراین و مذاکره برای لغو تحریم‌ها به صورت تلفنی تبادل نظر کردند.وزیر امور خارجه کشورمان در این گفت‌وگوی تلفنی با اشاره به برقراری آتش بس موقت در یمن، تداوم آن را ضروری، اما مستلزم انجام تعهدات مبتنی بر توافق آتش بس موقت و لغو محاصره انسانی دانست. امیر عبداللهیان در بخش دیگری از این گفت‌وگو اوضاع انسانی و امنیتی در افغانستان را بسیار نگران‌کننده خواند و بر ضرورت تشکیل دولت فراگیر با مشارکت همه اقوام در افغانستان تاکید کرد. وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به موج آوارگان افغان خواستار توجه سازمان ملل به وظایف خود در قبال آوارگان شد. امیر عبداللهیان با اشاره به افزایش اقدامات تروریستی در افغانستان و مشکلات ناشی از فقر در این کشور، بر لزوم آزادسازی اموال بلوکه شده مردم افغانستان تاکید کرد. وزیر امور خارجه کشورمان ضمن اشاره به انتطارات بجا از سازمان ملل متحد، از تلاش‌های دبیرکل در کمک به تحقق صلح و امنیت تشکر کرد.
امیر عبداللهیان ضمن اعلام مخالفت با جنگ در اوکراین و با اشاره به تلاش‌های سیاسی جمهوری اسلامی ایران برای دوری از جنگ و تمرکز بر راه‌حل سیاسی و توجه به ابعاد انسانی از ابتدای بحران اوکراین اظهارداشت: بحران اوکراین نباید مانع توجه جامعه جهانی به وضعیت فاجعه بار انسانی در افغانستان شود.
وزیر امور خارجه کشورمان در خصوص مذاکرات رفع تحریم، ضمن اشاره به تداوم تبادل پیام میان ایران و امریکا از طریق اتحادیه اروپا، سیاست غلط فشار حداکثری امریکا را مسبب وضعیت فعلی دانست و با انتقاد از مصوبه غیر الزام آور اخیر کنگره، رسیدن به یک توافق پایدار، قوی و منصفانه را لازمه اتخاذ تصمیم واقع بینانه و شجاعانه دولت امریکا در جبران رویکرد اشتباه گذشته دانست. آنتونی گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در این گفت‌وگوی تلفنی از تلاش‌ها و مواضع سازنده جمهوری اسلامی ایران در حمایت از آتش بس در یمن قدردانی و استقبال کرد. دبیرکل ابراز امیدواری کرد با رفع موانع، شاهد انجام پروازها از فرودگاه صنعا و ارتباط بین استانی در یمن و استمرار آتش بس باشیم. گوترش از تداوم گفت‌وگوها و حرکت به سمت بازگشت روابط طبیعی دیپلماتیک میان ریاض و تهران استقبال کرد. آنتونیو گوترش ضمن تاکید بر اهمیت تشکیل دولت فراگیر در افغانستان، از نقش سازنده جمهوری اسلامی ایران در پذیرش آوارگان افغانستان و کمک‌های انسان‌دوستانه جمهوری اسلامی و میزبانی از آوارگان تشکر کرد. وی در پاسخ به درخواست وزیر امور خارجه کشورمان مبنی بر ایفای وظیفه سازمان ملل در قبال آوارگان، ابراز امیدواری نمود صندوق ملل متحد بتواند حمایت‌های بیشتری از جمهوری اسلامی ایران در حمایت از آوارگان به عمل آورد. گوترش با اشاره به اهمیت ابتکارات سیاسی در مذاکرات رفع تحریم‌ها، موسوم به مذاکرات وین، نسبت به تداوم مذاکرات و رسیدن به توافقی مطلوب ابراز امیدواری کرد.
