پالایشی‌های بورس در کانون توجه بازار

سهام شرکت‌های پالایشی حاضر در بازار سرمایه طی روزهای گذشته با افزایش تقاضا مواجه شده و برخی از نمادهای این گروه در جریان معاملات روز گذشته نیز سبزپوش بودند. 

نام سهام شرکت‌های پالایش نفت اصفهان، بندرعباس، تهران و تبریز به ترتیب نمادهای شپنا، شبندر، شتران و شبریز در کنار صندوق ETF دولتی پالایش، این روزها در بازار سرمایه بر سر زبان‌ها افتاده است. در صدر این اخبار، شرکت پالایش نفت تبریز قرار دارد. 

    دلیل استقبال بازار از شبریز

نماد شبریز در سی‌ام فروردین ماه جهت برگزاری مجمع عمومی فوق‌العاده به‌منظور تصمیم‌گیری در خصوص افزایش سرمایه متوقف شد. 

پیش از مجمع، اخباری پیرامون افزایش سرمایه سنگین شرکت پالایش نفت تبریز به گوش می‌رسید و افزایش تقاضا در سهام این شرکت در بازار سرمایه، به این شایعات دامن می‌زد. در نهایت، مجمع عمومی فوق‌العاده در نخستین روز اردیبهشت ماه برگزار شد و افزایش سرمایه 200 درصدی آن توسط اعضا به تصویب رسید. 

150 درصد این افزایش سرمایه از محل سود انباشته و 50 درصد دیگر از محل مطالبات و آورده نقدی بود.  نماد شبریز پس از گذشت نزدیک به دو هفته از برگزاری مجمع، یازدهم اردیبهشت ماه و در اواخر زمان معاملات با رشد 23 درصدی بازگشایی شد. با این حال و بعد از ظهر همان روز، ناظر بازار معاملات شبریز را ابطال کرد و این سهم پس از کش‌وقوس‌های فراوان در نهایت در روز 12 اردیبهشت با مثبت 6 بازگشایی شد تا به صف خرید سنگین برسد. 

مهدی زمانی، معاون عملیات بازار شرکت بورس اوراق بهادار در خصوص دلیل ابطال معاملات نماد شبریز گفته بود: با توجه به اینکه زمان بازگشایی نماد و ارسال اطلاعاتی از سوی شرکت با هم مقارن بود، نماد را متوقف کردیم. این احتمال وجود داشت که به دلیل همزمانی ارسال اطلاعات در سامانه کدال و بازگشایی نماد، برخی از سهامداران از این اطلاعات آگاه نشده باشند. به همین دلیل نماد را بار دیگر متوقف و معاملات را ابطال کردیم تا در روز معاملاتی آتی نماد بازگشایی شود.

صف خرید نماد شبریز در جریان معاملات روز گذشته نیز تداوم یافت تا بر روی سایر نمادهای گروه پالایشی نیز اثر مثبت بگذارد. در مورد شبریز، باید به این نکته نیز اشاره کرد که تنها دو میلیون برگه سهم شرکت پالایش نفت تبریز در جریان معاملات دیروز میان سهامداران حقیقی و حقوقی دادوستد شد. این در حالی است که حجم مبنای شبریز بیش از هفت میلیون برگه سهم بوده و در این شرایط، قیمت پایانی نماد شبریز به‌طور کامل پُر نشد.

    افزایش قیمت نفت

با این حال، صف خرید شبریز را نمی‌توان تنها دلیل رشد نمادهای پالایشی دانست. اخبار مثبتی که پیرامون این گروه وجود دارند، باعث ایجاد دیدگاهی مثبت نسبت به سهام پالایشی در میان سهامداران شده است. 

یکی از اخبار مثبتی که در مورد سهام پالایشی و حتی پتروشیمی وجود دارد، افزایش بهای نفت در بازارهای جهانی است که می‌توان گفت تقریباً موفق شده خود را به‌طور کامل در بالای 100 دلار تثبیت کند.

روز گذشته بهای هر بشکه نفت برنت به بیش از 113 دلار رسید که بیشترین قیمت آن در حدود یک ماه گذشته به حساب می‌آید. 

   تکنیکال چه می‌گوید؟

بررسی وضعیت تکنیکالی نمادهای پالایشی، یک حرف مشترک دارد؛ عبور از مناطق مقاومتی حساس. 

نمادهای تأثیرگذار گروه پالایشی از جمله شپنا و شبندر طی یکی، دو روز معاملاتی اخیر مقاومت‌های خود را پشت سر گذاشته‌اند که از نظر تکنیکالی نقاط بسیار مهمی برای آنها به حساب می‌آید. 

از طرفی دیگر، شاخص گروه فرآورده‌های نفتی نیز مقاومت مهم خود را سپری کرده و به سمت بالا در حال حرکت است.

در این شرایط، کارشناسان معتقدند که تداوم صف خرید در نماد شبریز می‌تواند کمک بسزایی برای ادامه مسیر نمادهای گروه پالایشی باشد. 

    فصل مجامع در پیش است!

در کنار تمامی این موارد، یک دلیل دیگر هم برای افزایش تقاضا در نمادهای گروه پالایشی وجود دارد که آن، در پیش بودن فصل مجامع است. 

معمولاً یک رسم هر ساله در بازار سرمایه وجود دارد که سهامداران در فصل مجامع نمادهای گروه‌هایی مانند پالایشی‌ها و تا حدودی فلزات اساسی را بیش از سایر گروه‌ها پسند می‌کنند. دلیل این نظریه، پی بر‌ای پایین این نمادها و البته، پرداخت زودهنگام سود مجامع باشد. 

«پی بر‌ای» پایین پالایشی‌ها در مقایسه با برخی دیگر از سهام بازار، باعث شده که این شرکت‌ها در مجامع عادی عمومی سالانه مقدار سود به مراتب بهتری را به سهامداران خود پرداخت کنند.

از طرفی دیگر، شرکت‌های پالایشی نسبت به سایر شرکت‌هایی که سهام آنها در بازار سرمایه دادوستد می‌شود، از نظر زمانی زودتر اقدام به پرداخت سود مجمع می‌کنند.

در حالی که برخی از شرکت‌ها با استفاده از بندهای قانونی موجود در قانون تجارت، پرداخت سود مجمع را چند ماهی طول می‌دهند، اما شرکت‌های پالایشی نهایتاً یکی، دو ماه و شاید حتی کمتر از آن، سود مجمع را به حساب سهامداران واریز می‌کنند. همین دو نکته طی سال‌های اخیر به یکی از مهم‌ترین فاکتورهای سرمایه‌گذاران برای خرید سهام در نزدیکی فصل مجامع تبدیل شده است.

حمزه کریمی، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به استقبال سرمایه‌گذاران از نمادهای پالایشی به خاطر در پیش بودن فصل مجامع، می‌گوید: یکی از دلایلی که بازار به پالایشی‌ها اقبال نشان داده است، قطعاً مساله تقسیم سود آنها در مجامع است. با توجه به اینکه این شرکت‌ها سود‌های خوبی را در مجامع خود تقسیم می‌کند بازار به سمت این گروه فعلاً تمایل پیدا کرده است.

وی ادامه می‌دهد: پیش‌بینی من این است که این افزایش رشد قیمت نماد‌های پالایشی تا قیمت تعادلی آنها ادامه داشته باشد و باید دید که آیا رشد کلی بازار ادامه خواهد داشت یا خیر، اما در هر صورت نماد‌های گروه پالایشی برای میان‌مدت و بلندمدت توصیه می‌شود و این گروه، گروهی با دارای ظرفیت رشد به حساب می‌آید.

   آینده چه می‌شود؟

طی روز گذشته، با وجود سبزپوشی پالایشی‌ها سایر شاخص سازها وضعیت مناسبی نداشتند، اما دماسنج بازار سرمایه به کمک شپنا توانست رشد قابل توجهی را به ثبت برساند. 

با این حال، رشد بازار طی روزهای اخیر، سهامداران را نگران کرده و آنها احتمال اصلاح در بازار را چندان دور از ذهن نمی‌دانند.

در این میان، کارشناسان نیز بر لزوم احتیاط در معاملات تأکید دارند و تقریباً اکثر آنها می‌گویند که «سهامداران نباید به شکل هیجانی و در قیمت‌های بالا اقدام به خرید سهام کنند.» 

در این راستا، سهیل کلاهچی، کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: از نظر تکنیکالی شاخص کل در ناحیه مهم مقاومتی نزدیک به سقف قبلی قرار دارد و می‌توان منتظر اصلاح در این ناحیه بود. در طول یک هفته گذشته این روند کاملاً مشخص بوده و با توجه به کاهش ارزش معاملات احتمال اصلاح در بازار وجود دارد. با این حال، در بازه بلندمدت و میان‌مدت بازار رو به بالا حرکت خواهد کرد. 

وی ادامه می‌دهد: البته شاخص هم‌وزن به عنوان نماینده سهم‌های کوچک، بسیار پایدارتر و منظم‌تر از شاخص کر به سمت بالا حرکت می‌کند و نگرانی چندانی در مورد آن وجود ندارد. اگرچه سهام بزرگ‌تر بازار حرکت چندانی نداشتند، اما انتظار می‌رود کمی اصلاح داشته باشند و نمادهای کوچک رشد راحت‌تری را تجربه کنند. 

کلاهچی یادآور می‌شود: پیش‌بینی می‌شود اصلاح مدنظر در دو، سه هفته آینده در شاخص کل اتفاق بیفتد و بعد از آن حرکت رو به بالا را داشته باشیم. این اصلاح و تشخیص پایان آن می‌تواند برای سهامداران فرصت خرید تلقی شود. تا زمانی که ارزش معاملات بالاتر از محدوده کنونی نیامده باشد، خیلی نمی‌توان به رشد سهام بزرگ خوش‌بین بود. بهتر است صبر کرد تا ارزش معاملات بالاتر بیاید یا به دید بلندمدت به سهام بزرگ نگاه کرد؛ چراکه ریسک چندانی ندارند.