بازار سرمایه

سهامداران از قوانین بورسی سر در نمی‌آورند!

رادار اقتصاد| علیرضا توکلی، کارشناس بازار سرمایه در گفت در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا سوت‌زنی می‌تواند نقش موثری در کاهش جرایم داشته باشد،اظهار کرد: بازار سرمایه هم مانند هر بازار دیگری مستعد بروز تخلفاتی است که می‌تواند به دیگران آسیب وارد کند به همین دلیل حضور سوت‌زن‌ها در بازار سرمایه به عنوان بازوی نظارتی می‌توانند بسیار مفید عمل کنند. نظام سوت‌زنی به منظور مبارزه با فساد، کشف تخلفات و جرایم قطعا راهکاری مفید بوده و فکر نمی‌کنم کسی بتواند منکر کارکردهای آن باشد؛ با توجه به اقبال سرمایه‌گذاران به بازارسهام این الزام به وجود می‌آید که از هر راه‌حلی که مانع از ایجاد جرم و تخلف می‌شود، استفاده بشود و چنین سازوکارهایی می‌تواند به حاکمیت و دولت‌ها کمک‌کننده باشد. وی با تاکید بر اینکه اشاعه این سازوکار با تمرکز بر قوانین مربوطه ممکن است، مطرح کرد: سوت‌زنی یکی از روش‌های مردمی‌ کشف خطا، تخلف و جرم است که در کشورهای پیشرفته سال‌هاست از آن بهره می‌برند؛ به‌طور نمونه در اروپا و امریکا بیش از ۲۵ سال است که این قانون نوشته و فرآیندهای مهم و نقاط ضعف این قانون مشخص و برای آن راهکاری تبیین شده است، از این رو باید از تجربیات کشورهای پیشرو استفاه کرد و با شناسایی نکات کلیدی الگوبرداری‌برداری صحیحی داشته باشیم. استفاده از این روش نظارتی در بازار سرمایه ما می‌تواند موجب کاهش تخلفات، افزایش اطمینان و آسودگی سرمایه‌گذاران و همچنین شفاف‌تر شدن بازار بشود.توکلی با بیان اینکه حفاظت از شخص سوت‌زن یکی از مهم‌ترین راهکارهایی بوده که می‌تواند به رواج این سازوکار بینجامد، افزود: حمایت و محافظت از شخص سوت‌زن است، به دلیل اینکه افراد متخلف وقتی جرمی ‌را مرتکب می‌شوند بدون شک منافعی دارند و اگر شخصی آن را فاش و اصطلاحا لو بدهد، بر ضد فردمتخلف اقدام کرده و طبیعتا عواقبی در کمین شخص سوت‌زن است بنابراین این افراد برای همکاری نیاز به محافظت دارند و برای کسی که سوت‌زنی می‌کند باید منفعتی درنظر گرفته شود که خوشبختانه سازمان بورس نیز چنین پروتکل‌هایی را در اجرای طرح سوت‌زنی رعایت می‌کند و در روزهای اخیر از سوت‌زنان بدون افشای نام تقدیر کرد. این کارشناس بازار سرمایه گفت: سوت‌زنی در راستای اجرای قانون یا جلوگیری از تخلفات خیلی به ایجاد انگیزه در همه‌گیری این عمل، کمک نمی‌کند؛ کاری که در جهان صورت می‌گیرد این است که از محل سوت‌زنی و تخلفی که مانع از بروز آن شده درصدی در قالب امتیازات مالی برای شخص سوت‌زن درنظر گرفته می‌شود تا انگیزه‌‎ای برای انجام این کار داشته باشد اما انگیزه هم نباید آنقدر بزرگ باشد که افراد اصطلاحا کار و زندگی خود را رها کنند و فقط این کار را انجام بدهند یا گاهی با یک مکانیزمی‌ شرایط وقوع تخلف را فراهم کرده و بعد آن را لو بدهند!وی با اشاره به اینکه هویت سوت‌زن باید ناشناس باقی بماند، تاکید کرد: مجموعه سیستم حاکمیتی که قصد استفاده از سوت‌زن برای اعلام تخلفات را دارد باید از نظر امنیتی مستحکم باشد تا هیچ‌کدام از افرادی که در آن سیستم حضور دارند به این شخص و اسامی‌ دسترسی نداشته باشند. بارها مشاهده شده که قبل از اعلام حکم دادگاه، افرادی که در سیستم بودند زودتر به مجرم خبر داده‌اند. افشای هویت سوت‌زن دلیلی برای عدم ادامه همکاری افراد با سیستم خواهد بود.توکلی افزود: سادگی در طراحی این سازوکار بسیار مهم است چراکه اگر این فرآیند پیچیدگی داشته باشد فرد سوت‌زن به دنبال تشکیل پرونده نخواهد رفت و این خود مانعی برای ادامه همکاری افراد در کشف جرم و تخلف با سیستم سوت‌زنی خواهد شد. سازوکارهای طراحی شده باید از اطلاعاتی که توسط یک سوت زن گفته می‌شود به عنوان یک سرنخ استفاده و تخلف را کشف کند چراکه سرنخ برای مکانیزم‌های نظارتی بیشترین اهمیت را دارد. این کارشناس بازار سرمایه اضافه کرد: برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی، پیشنهاد می‌شود افراد برای سیستم سوت‌زنی تعریف شوند، به‌عبارت دیگر با هویت‌دار شدن سوت‌زن‌ها می‌توان رسیدگی به تخلفات اعلام شده اولویت‌دار بشود و گزارشاتی که درجه اهمیت بالاتری دارند، زودتر مورد بررسی قرار بگیرند.

بورس دوباره سبز می‌شود!

مسعود میرزاباقری، کارشناس و فعال بازار سرمایه در گفت‌وگو با اقتصاد آنلاین، روند معاملات بورس را بررسی کرد و گفت: در هفته‌ای که گذشت اقبال با صنایعی بود که از حذف ارز ۴۲۰۰تومانی منتفع شدند. غذایی‌ها، زراعتی‌ها و تا حدی دارویی‌ها با حذف ارز ۴۲۰۰تومانی افزایش قیمت خوبی گرفتند و با استقبال سهامداران همراه شدند. وی افزود: در روزهای اخیر کامودیتی‌ها با کاهش قیمت همراه شدند و از طرفی بازارهای جهانی نیز در مسیر اصلاحی قرار گرفتند. چنین شرایطی شائبه رکود بازارهای جهانی را ایجاد کرده و به نظر می‌رسد با رکود بازارهای جهانی مصرف کامودیتی در جهان کاهش یابد و ریزش قیمتی آنها ادامه یابد. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به صحبت‌های ریاست جمهوری مبنی بر ارایه مستقیم یارانه‌ها به مردم به بررسی تاثیرات این اقدام در بازار سرمایه پرداخت و گفت: با توجه به تغییرات ایجاد شده در روند پرداخت یارانه و همچنین تن دادن به اصلاحات اقتصادی به نظر می‌رسد توافق در مذاکرات برجام در کوتاه‌مدت امکانپذیر نیست که افزایش نرخ دلار امروز نیز این اتفاق را تایید می‌کند. وی ادامه داد: به نظر می‌رسد اگر نرخ دلار کنترل شود، بورس هفته آینده در فاز اصلاحی قرار بگیرد در غیر این صورت رالی صعودی صنایع ادامه خواهد یافت. اما در این میان بانکی‌ها که از رشد بازار جا مانده‌‌اند در مقایسه با سایر صنایع پتانسیل رشد بیشتری دارند. به نظر می‌رسد هفته آینده بورس سبزپوشی در انتظار سهامداران باشد و شاخص کل نیز تا محدوده یک میلیون و ۷۰۰هزار واحد ادامه یابد.