تلاش برای بازگرداندن یارانهبگیران
هرچند دولت اعلام کرده که تنها دهک دهم و پردرآمدترین اقشار جامعه از فهرست دریافت یارانه حذف شدهاند و دیگر گروهها همچنان باید حمایتهای معیشتی لازم را دریافت کنند اما آنچه که در روزهای گذشته مطرح شده، نشان از آن دارد که گروه قابل توجهی از مردم که باید حمایتهای لازم را دریافت میکردند نیز از این فهرست حذف شدهاند و همین موضوع اعتراضاتی را از سوی آنها دامن زده است.
دولت چند روز قبل با حذف ارز 4200 تومانی برخی کالاها، اصلاحاتی جدید در ساختار نظام پرداخت یارانه کشور به وجود آورد. به این ترتیب اعلام شده که برای 9 دهک جامعه، یارانه 400 و 300 هزار تومانی واریز شده و پس از دو ماه بناست این گروه حمایتهایی را به شکل کالا برگ الکترونیک دریافت کنند. با این وجود اما بررسیها نشان میدهد گروهی از مردم از فهرست دریافت یارانه خارج شدهاند که همچنان باید این حمایتها را دریافت میکردهاند. در روزهای گذشته مقامات دولتی اعلام کردهاند که آماده نام نویسی مجدد از معترضان هستند و در صورتی که نام آنها به اشتباه از فهرست حذف شده باشد، یارانه آنها مانند دیگر گروههای مردم پرداخت خواهد شد و به این ترتیب فرایند نام نویسی از جاماندگان نیز رسما آغاز شد. اینکه چند نفر در ثبتنام جدید شرکت میکنند، مشخص نیست ولی اگر جمعیت کشور را حدود ۸۵ میلیون نفر در نظر بگیریم با توجه به اینکه یارانه جدید ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومانی برای حدود ۷۲ میلیون نفر واریز شده است، حدود ۱۳ میلیون نفر دیگر و به عبارتی همه کسانی که یارانه نمیگیرند، امکان ثبت درخواست دارند ولی این ثبتنام به معنی تضمین تایید آنها و وارد شدن به لیست یارانهبگیران نیست بلکه اطلاعات ثبتنامهایی که از سوی سازمان هدفمندی یارانهها انجام میشود، جهت تعیین دهک به وزارت رفاه ارسال خواهد شد و بعد انجام بررسیهای لازم، در صورت واجد شرایط بودن متقاضی، خانوار به جمع یارانهبگیران اضافه و یارانه معوق، از اردیبهشت امسال به تناسب دهکی که در آن قرار دارند، برقرار و واریز میشود.
اما درباره زمان ثبتنام، این حائز اهمیت است که باید در مرحله اول، متقاضیان بر اساس کد ملی اقدام کنند؛ افرادی که عدد آخر کد ملی آنها زوج است برای روز گذشته یعنی ۲۷ اردیبهشت و امروز (۲۸ اردیبهشت) فرصت ثبتنام دارند ولی اگر در این دو روز نتوانند ثبتنام کنند در هفته آینده در روزهای شنبه ۳۱ اردیبهشت و یکشنبه اول خردادماه میتوانند بدون محدودیتی برای کد ملی، جهت ثبت نام اقدام کنند. همچنین برای کسانی که آخرین عدد کد ملی آنها فرد است، دو روز دوم یعنی پنجشنبه و جمعه همزمان با ۲۹ و ۳۰ اردیبهشت ماه، مهلت تعیین شده تا ثبتنام کنند، این گروه نیز اگر در این دو روز موفق نشدند، در ۳۱ اردیبهشت و اول خرداد، میتوانند ثبتنام کنند. اگر کسانی بودند که باز هم نتوانستند در این فرصتها فرایند ثبتنام را طی کنند، باید منتظر تعیین مهلت جدید باشند، چراکه قرار نیست ثبتنام بعد از این مهلتها متوقف شود بلکه تاریخ جدید اعلام خواهد شد؛ سازمان هدفمندی یارانهها نسبت به این موضوع قول داده است. ثبتنام برای دریافت یارانه به این ترتیب است که سرپرست خانوار، ابتدا برای کسب اطلاع از آخرین وضعیت ثبتنام خود، کد دستوری #کد ملی٭۴۳۸۵۷٭۴٭ را شمارهگیری و سپس با مراجعه به آدرس اینترنتی my.gov.ir نسبت به ثبت درخواست برقراری یارانه خانوار خود اقدام میکند.
در کنار اعلام رسمی سازمان هدفمندی یارانهها، توضیحات وزیر اقتصاد نیز نشان میدهد که دولت برای بازگرداندن جاماندگان یارانه برنامهریزی کرده است. احسان خاندوزی در حاشیه جلسه هیات دولت و در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره «اعتراض مردم به دهکبندیها» و اینکه آیا پایگاه دادهای وجود نداشته تا خطاهای دهکبندیها کمتر شود؟ گفت: مساله استحقاقسنجی، سالها است از وظایف وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است، به همین جهت تلاشهایی انجام شده و اطلاعات بسیار خوب اقتصادی از خانوارها در وزارت رفاه وجود دارد، اما این به این معنا نیست که هیچ خطایی وجود ندارد و در مترقیترین نظامهای اقتصادی هم ممکن است چون اطلاعات برخط نیست و ماه گذشته یا هفته گذشته خرید و فروش دارایی انجام شده، اما هنوز در سیستم ثبت نشده باشد خطایی وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: پس امکان اینکه در سامانه رفاه ایرانیان خطایی وجود داشته باشد حتما هست و مهلت یک ماههای که آقای رییسجمهور به وزیر کار داد تا ایشان به تمام اعتراضات ظرف یک ماه رسیدگی کند و اگر جزو دهک دهم نیستند، حتما مشمول قرار گیرند، به همین دلیل است. وزیر اقتصاد خاطرنشان کرد: دقیقا به همین خاطر است که اگر اطلاعاتی وجود دارد که ثبت نشده یا مراوداتی بین مردم هست مثلا از حساب من به عنوان کارپرداز یک شرکت، سازمان یا وزارتخانه خرید و فروشی انجام شده و به حساب من پولی رفتوآمد داشته در صورتی که من هیچ منفعتی از آن نمیبرم، اما اینها به عنوان گردش مالی بالای آن حساب لحاظ شده پس این افراد میآیند و توضیح میدهند که این مبلغ به کارپردازی شرکت و مواردی از این دست برمیگردد و این موضوعی است که وزارت رفاه تا یک ماه آینده به آن رسیدگی میکند.
خاندوزی در پاسخ به سوالی در ارتباط با فرزندانی که درآمد دارند و این موضوع باعث شده تا به خانواده یارانهای تعلق نگیرد نیز گفت: این سوال جزو موارد اعتراضی چند روز اخیر بوده است، علی رغم اینکه اطلاعات اقتصادی خانوارها در سامانه رفاه ایرانیان در سالهای اخیر حتی تا سال گذشته نیز ثبت میشده است، اما به جهت تفکیک خانوارها و اضافه شدن خانوادههای جدیدی که شکل میگرفته است تقریبا در طول ۷-۸ سال گذشته و دولت قبل این سامانه اجازه نمیداد که خانوادههای جدید به سازمان هدفمندی یارانهها ورود کنند، برای رفع این ایراد مقرر شده است که مراجعه به سازمان هدفمندی یارانهها آزاد باشد و از دیروز مردم به سایت مراجعه میکنند و برای اولینبار بعد از چند سال خانوادههایی که مشمول نبودند یا مشمول بودند اما در دولت قبل انصراف دادند و خود را اکنون مستحق دریافت یارانه میبینند مراجعه کنند و امروز وزیر ارتباطات گزارشی اعلام کردند که از دیروز تا امروز که سایت باز شده ۵۰۰ هزار نفر مراجعه کردند و آن هم در مهلت یک روزه پاسخ داده شده است.
وی در پاسخ به سوالی درباره تکلیف کالابرگ الکترونیکی نیز تصریح کرد: کالابرگ الکترونیکی که تکلیف قانون بودجه ۱۴۰۱ است مقدماتش فراهم شده اما برای اینکه اینطرح به شکل ملی اجرا شود میدانید که یکی از شیوههای سیاستگذاری ما در دولت این است که حتما به شکل آزمایشی اجرا کنیم و بعد از رفع ایرادات آن به لحاظ فنی، نسخه آزمایشی آن به کل کشور تعمیم داده شود. وی اضافه کرد: اکنون در استان اول بحث فنی آن بسیار خوب بوده و امروز صبح به رکورد خوبی در میزان تراکنشات رسیدیم و امیدوار هستیم تا اول خرداد و پایان مرحله آزمایشی برای ۳۰ استان دیگر نیز تصمیم گرفته میشود. ترجیح دولت و خود آقای رییسجمهور نیز این است که تاجایی که ممکن است کالای اساسی را به شکل ویژه به مردم برسانیم و بعد از دوره آزمایشی در استان آزمایشی به کل کشور تعمیم داده میشود.
به این ترتیب احتمالا یارانه این دو ماه به زودی به حساب جاماندگانی که به اشتباه حذف شده بودند باز خواهد گشت، هرچند باید دید پس از دو ماه و در زمان تخصیص کالابرگ الکترونیک این فرایند به چه شکل نهایی خواهد شد.