قیمت اقلام خوراکی فراتر از مرز بحرانی

تعادل|

 مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار گزارش بررسی روند متوسط قیمت اقلام خوراکی منتخب در مناطق شهری در اردیبهشت ماه 1401 را منتشر کرد. بررسی قیمت اقلام منتخب در مقایسه با روند تغییرات آن با حدود مطلوب، هشدار و بحرانی قیمت‌ها نشان می‌دهد، در اردیبهشت ماه 1401، متوسط قیمت حدود 87.5 درصد اقلام منتخب شامل برنج ایرانی درجه یک، برنج خارجی درجه یک، مرغ ماشینی، شیر پاستوریزه، ماست پاستوریزه، پنیر ایرانی پاستوریزه، تخم مرغ ماشینی، کره پاستوریزه، روغن مایع، موز، پرتقال، سیب، خیار، گوجه فرنگی، 

سیب زمینی، لوبیا چیتی، عدس، قند، شکر، رب گوجه فرنگی و چای خارجی بسته‌ای فراتر از حد بحرانی قیمت‌ها قرار دارند و افزایش مجدد قیمت این کالاها، دور از انتظار نیست. همچنین متوسط قیمت اقلام خوراکی مانند گوشت گوسفند، گوشت گاو یا گوساله و پیاز در محدوده هشدار قرار دارند.

    روند قیمت کالاها در اردیبهشت

مرکز آمار ایران در اولین روز سومین ماه سال‌ جاری، گزارش تورم اردیبهشت را منتشر کرد. بر اساس این گزارش، نرخ تورم نقطه به نقطه اردیبهشت‌‌‌ماه روند افزایشی را که از ماه قبل آغاز شده بود ادامه داد و به 3/ 39‌درصد رسید. این در حالی است که در نیمه دوم سال گذشته تورم روندی نزولی به خود گرفته بود و در اسفندماه به کف 7/ 34درصدی رسید. نرخ تورم کالاهای خوراکی نیز روندی مشابه را طی کرده و از کف 7/40درصدی خود از اسفندماه به سطح

 4/ 49درصدی در میانه بهار سال‌ جاری رسید. با توجه به حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی پیش‌بینی می‌شود در خردادماه نیز شاهد افزایش نرخ تورم نقطه به نقطه کل و خوراکی‌‌‌ها باشیم، اما پس از گذر این موج افزایشی موقت تورم به نرخ میانگین بلندمدت خود نزدیک خواهد شد. تغییر موضع شاخص تورم در سال جدید می‎تواند به عنوان یک هشدار به سیاست‌گذار تلقی شود؛ هشداری که در صورت عدم‌واکنش مناسب به آن، ‌‌‌تورم به سطوح بالاتری که در سال‌های اخیر تجربه کرده بازگردد. درهمین راستا، مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار گزارش بررسی روند متوسط قیمت اقلام خوراکی منتخب در مناطق شهری در اردیبهشت ماه 1401 را منتشر کرده است.طبق این گزارش، مقایسه متوسط قیمت اقلام خوراکی در ماه جاری با ماه قبل نشان می‌دهد در 2 قلم از کالاهای منتخب تغییرات بیش از 10 درصد بوده و بیشترین افزایش قیمت درکالاهای منتخب مربوط به روغن مایع (22.3 درصد)، شکر (103 درصد) و قند (9.4 درصد) است. همچنین در 4 قلم از کالاهای منتخب، تغییرات منفی بوده و بیشترین کاهش در قیمت‌ها مربوط به گوجه فرنگی (منفی 16.6 درصد)، خیار (منفی 9.2 درصد)، سیب زمینی (منفی 0.6 درصد) و موز (منفی 0.4 درصد) است . براساس این گزارش، مقایسه متوسط قیمت اقلام خوراکی در ماه جاری با ماه مشابه سال قبل در 4 قلم از کالاهای منتخب تغییر قیمت بیش از 100 درصد بوده و بیشترین افزایش قیمت در اقلام سیب زمینی  (175.1 درصد)، برنج ایرانی درجه یک (126.8درصد)، رب گوجه فرنگی (108.8 درصد) و گوجه فرنگی (102.9درصد) مشاهده شده است. علاوه بر این، کمترین افزایش قیمت‌ها مربوط به اقلام چای خارجی بسته‌ای (20.4 درصد)، موز (22.4 درصد)، و گوشت گوسفند (23.8 درصد) است.

    قیمت کدام کالاها  در مرز بحرانی قرار دارد؟

درادامه این گزارش، جهت بررسی روند تغییرات قیمت اقلام خوراکی از سه حد مطلوب، هشدار و بحرانی استفاده شده است: «حد مطلوب: حدی از قیمت کالای منتخب است که با توجه به شرایط کشور، نوسانات قیمت در اطراف آن برای مصرف‌کننده قابل قبول به نظر می‌رسد و کنترل قیمت‌ها در این محدوده منجر به کاهش تورم خواهد شد. این حد بر اساس افزایش ماهانه حداکثر یک درصد برای قیمت هر کالا در نظر گرفته شده است که برای یک دوره یک ساله 12 درصد خواهد بود. حد هشدار: حدی از قیمت کالای منتخب است که نوسانات قیمت از حد مطلوب خارج شده است و در صورت ادامه منجر به افزایش تورم خواهد شد. این حد بر اساس افزایش ماهانه حداکثر 1.5 درصد برای قیمت هر کالا در نظر گرفته شده است که برای یک دوره یک ساله 18 درصد خواهد بود. عبور قیمت‌ها از این حد، بیانگر ضرورت برنامه‌ریزی خاص برای کنترل قیمت‌ها است. حد بحرانی: حدی از قیمت کالای منتخب است که نشان می‌دهد قیمت اقلام از کنترل خارج شده است و این امر منجر به ایجاد تورم جهشی خواهد شد. این حد بر اساس افزایش ماهانه حداکثر 2 درصد برای قیمت هر کالا در نظر گرفته شده است که برای یک دوره یک ساله 24 درصد خواهد بود. در این شرایط اتخاذ تصمیمات سریع و اقدام عاجل و حتی مداخله مستقیم در بازار برای کاهش قیمت‌ها ضروری است.» با این تعاریف، بررسی قیمت اقلام منتخب در مقایسه با روند تغییرات آن با حدود مطلوب، هشدار و بحرانی قیمت‌ها نشان می‌دهد در اردیبهشت‌ماه 1401، متوسط قیمت حدود 87.5 درصد اقلام منتخب شامل برنج ایرانی درجه یک، برنج خارجی درجه یک، مرغ ماشینی، شیر پاستوریزه، ماست پاستوریزه، پنیر ایرانی پاستوریزه، تخم مرغ ماشینی، کره پاستوریزه، روغن مایع، موز، پرتقال، سیب، خیار، گوجه فرنگی، سیب زمینی، لوبیا چیتی، عدس، قند، شکر، رب گوجه فرنگی و چای خارجی بسته‌ای فراتر از حد بحرانی قیمت‌ها قرار دارند.  در خصوص بیشتر اقلام مانند برنج درجه یک ایرانی، مرغ ماشینی، روغن مایع، قند و شکر، و رب گوجه فرنگی روند صعودی مشاهده می‌شود و افزایش مجدد قیمت این کالاها، دور از انتظار نیست. همچنین متوسط قیمت اقلام خوراکی مانند گوشت گوسفند، گوشت گاو یا گوساله و پیاز در محدوده هشدار قرار دارند.