انتقال بین حوضه‌ای باید با مجوزهای محیط زیستی باشد
تعادل|
یکی از نگرانی‌های فعالان محیط زیست اجرایی شدن پروژه انتقال آب دریای خزر به سمنان بود که به گفته رییس سازمان حفاظت محیط زیست این پروژه منتفی شده است. این در حالی است که بسیاری از تالاب‌ها و رودها در کشور به دلیل مصرف بی‌رویه آب‌های زیرزمینی و روی زمین در حال خشک شدن هستند. علی سلاجقه، رییس سازمان حفاظت محیط زیست در نشست خبری خود در این باره گفت: منابع آبی در کشور محدود است بنابراین باید از تمام ظرفیت‌هایی که وجود دارد در تامین آب شرب، صنعت، کشاورزی و محیط زیست استفاده کنیم و البته در این مسیر باید نیازها اولویت‌بندی شوند. همچنین درباره استفاده از آب‌های ژرف هم باید دقیق عمل کنیم و تمام زوایا سنجیده و حتی استفاده از این منبع هم باید اولویت‌بندی شود. سلاجقه درباره انتقال آب دریای عمان به سیستان و بلوچستان گفت: در مجموع اگر قرار است انتقال بین حوضه‌ای صورت گیرد باید بر اساس مجوزهای محیط زیستی باشد، همچنین حقابه محیط زیستی در مبداء و مسیر تامین شود.
با منابع آب کشور خوب برخورد نکرده‌ایم
او در ادامه با اشاره به مساله آب در کشور به عنوان یکی از دغدغه‌های دولت گفت: در بحث آب آن چیزی که امروز در محیط زیست می‌گذرد نتیجه یک روز یا ۱۰ سال نیست بلکه نتیجه سال‌ها عدم مدیریت صحیح منابع است به‌طوری که امروز منابع آبی ما به آستانه تحمل رسیده‌اند، در واقع همیشه با آب به عنوان سرمایه‌ای که همیشه ساری و جاری است برخورد کردیم اما دیدیم این سرمایه در حال کم شدن است و اکنون با مشکل روبرو هستیم، زمان بارش در کشور جابه‌جا شده و کشور دچار خشکسالی شده است، در واقع با منابع آب چه آب‌های سطحی و چه آب‌های زیرزمینی خوب برخورد نکردیم، حتی امروزه هم باو جود اینکه مدام گفته می‌شود منابع آبی محدود است اما می‌بینیم که برخی خانواده‌ها از آب به درستی استفاده نمی‌کنند، بنابراین باید تلاش کنیم تا آستانه‌ها در محیط زیست فاصله بگیریم. سلاجقه تاکید کرد: به‌طور مداوم از وزارت نیرو پیگیر تامین حقابه محیط زیست هستیم البته این مساله همواره مد نظر وزیر نیرو است، همچنین در زمینه کشاورزی هم از وزارت جهاد کشاورزی خواستیم تا در زمینه کشت‌های جایگزین یعنی کشت‌هایی که نسبت به کم آبی و خشکی مقاوم هستند اقدام کنند.
تهیه بسته کامل آب
برای چهارمحال و بختیاری
سلاجقه در ادامه با اشاره به سفر اخیر هیات دولت به استان چهارمحال و بختیاری گفت: این استان یکی از سرشاخه‌های رود کارون است و در سفر رییس‌جمهوری نیز به موضوع آب در این استان اشاره شد، اینجا گره‌های آب زیاد است از این رو یک بسته کامل در بخش تامین آب شرب، کشاورزی، صنعت و محیط زیست و گردشگری در چهارمحال و بختیاری تهیه شده است که به زودی توسط وزارت نیرو رونمایی می‌شود تا بتوانیم داشته‌های فعلی را حفظ کنیم و چالش‌ها را با استفاده از ظرفیت دانش‌بنیانی به فرصت تبدیل کنیم و از این شرایط فاصله بگیریم. او تاکید کرد: یکی از دغدغه‌های دولت مساله آب است و همواره این موضوع در هیات دولت مطرح می‌شود، همچنین تامین حقابه هم پذیرفته شده است، خواسته مقام معظم رهبری همواره این بوده که محیط زیست به اولویت تبدیل شود و این خواسته در دولت پذیرفته شده است و بر این اساس کلنگ هیچ پروژه‌ای بدون مجوز محیط زیستی به زمین زده نمی‌شود.
استفاده از توان دانش‌بنیان‌ها برای شناسایی زیستگاه‌های حساس دریایی
سلاجقه در ادامه درباره برنامه سازمان محیطزیست برای حل مشکل آلودگی‌های خلیج فارس گفت: دریاهای ما ناشناخته است و با دریاها خوب برخورد و از آنها صیانت نکردیم. دریاهای ما از لحاظ تنوع زیستی نسبت به محیط خشکی، بسیار ثروتمندتر هستند، با توجه به تردد تعداد زیادی نفتکش و کشتی در خلیج فارس و امکان آلوده کردن این بستر آبی ارزشمند اما متاسفانه آنطور که باید به این پهنه‌های آبی توجه نکردیم. او تاکید کرد: امسال می‌توانیم از ظرفیت‌های دانش‌بنیانی استفاده و زیستگاه‌های حساس را شناسایی کنیم و این موضوع در دستور کار جدی سازمان قرار دارد و معاونت دریایی نیز تهیه نقشه‌های زیستگاه‌های دریایی را هم در دستور کار قرار داده است، از طرفی خساراتی که به این زیستگاه‌ها وارد شده نیز باید شناسایی شود، اگر ما بخواهیم برآوردی از خسارات داشته باشیم، می‌بینیم خیلی عقب هستیم این در حالتی است که خسارات سنگینی به ما وارد شده است.
آخرین اقدامات درخصوص احداث سد مارون ۲
رییس سازمان حفاظت محیط زیست درخصوص احداث سد مارون ۲ و ارزیابی‌های صورت گرفته درخصوص احداث این سد، گفت: دفتر ارزیابی سازمان در حال بررسی این موضوع است. در استان‌هایی که به عنوان سرشاخه کارون محسوب می‌شوند گره‌های آبی زیادی وجود دارد و استخوان لای زخم‌های زیادی در بحث محیط زیست کشور داریم که آگاهانه یا ناآگاهانه درگیر مسائل سیاسی یا سایر عوامل رخ داده‌اند که موجب شده مشکلات زیادی ایجاد شود و باید سریعا حل شود، رییس‌جمهوری نیز در اولین نشست شورای عالی محیط زیست از سازمان محیط زیست قاطعانه درخواست کرد که ذهنیت‌های دوگانه مردم را در زمینه مسائل محیط زیستی سامان دهد. او ادامه داد: دو استان چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویر احمد سرچشمه کارون هستند. در استان چهارمحال و بختیاری فضای آب آشفته است و در بهره‌برداری از آب مسائل متعددی وجود داشته که از قبل انقلاب تاکنون ادامه دارد. در استان کهگیلویه و بویر احمد نیز تاکنون هیچ نوع سازه‌ای که استحصال آب انجام شود، نداریم و هیچ گونه سدی ساخته نشده است، از طرفی در پایین دست استان خوزستان و حوضه کرخه را داریم و تالاب شادگان که ۴ میلیارد متر مکعب آب را در شرایط سیلابی سال ۹۸ مدیریت کرد، در طول این مسیر ۹۰۰ میلیون متر مکعب آب مصرف می‌شود تا به شادگان برسد که بخشی از حقابه تالاب است، در این مسیر آب شرب ۱۲۷ هزار نفر باید تامین شود، روش‌های متعددی مطرح شده و سعی می‌کنیم روش‌هایی که نرم افزاری است مورد استفاده قرار گیرد و دنبال روش‌های سخت افزاری نرویم و در عین حال هم هیچ مشکلی برای تالاب شادگان پیش نیاید.
تاکید بر نشست‌های دوجانبه برای حل معضل گرد و غبار
رییس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه درخصوص موضوعیت نداشتن مساله گرد و غبار برای برخی کشورهای همسایه و ضرورت اهرم‌های حقوقی برای حل معضل گرد و غبار اظهار داشت: سال ۸۹ یا ۹۰ با وزرای ۴ کشور همسایه نشست داشتیم اما پدیده گرد و غباربرای آنها چندان اولویت نداشت و نسبت به این مساله حساسیتی نبود، بحث گرد و غبار برای سه کشوری که در جلسات شرکت می‌کردند در اولویت نبود، اما در این ۱۰ سال شرایط خیلی متفاوت شد و رویکردها تغییر کرد، ترکیه کشوری در بالادست است اما دیدیم که چندی پیش تحت تاثیر پدیده گرد و غبار قرار گرفت این نشان می‌دهد که اگر بخواهیم بی‌تفاوت از کنار این موضوع عبور کنیم مشکلات بزرگ‌تری پیش خواهد آمد. او افزود: چندی پیش در نشستی که در کنیا برگزار شده بود، دیدم وزیر محیط زیست عراق با رویکرد جدی نسبت به مساله گرد و غبار حساس شده است، همچنین در نشستی که اخیرا با سفرای کشورهای همسایه در زمینه گرد و غبار داشتیم نیز رویکرد مناسبی داشتند، در این زمینه دستگاه‌های مسوول بین‌المللی مکلف هستند کار خودشان را انجام دهند، ریاست‌جمهوری نیز در شورای عالی محیط زیست تاکید کرد که کنسرسیوم منطقه‌ای شکل بگیرد تا این معضل حل شود. رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: البته در زمینه مقابله با گرد و غبار به مراودات دو جانبه تاکید داریم و نشست‌های دوجانبه را تقویت می‌کنیم تا همگرایی برای حل مشکلات صورت بگیرد و به نتایج خوبی برسیم، در منشاهای گرد و غباری که در دو کشور ایران و عراق وجود دارد اقداماتی انجام خواهیم داد حالا از طریق روش‌های مالچ پاشی و بادشکن‌ها و... باشد. همچنین از لحاظ حقوقی دستگاه‌های بین‌المللی مکلف هستند اقدامات خود را انجام دهند و ما هم از این ظرفیت نشست‌های دوجانبه در یک رویکرد تعاملی استفاده خواهیم کرد.
قوانین بین‌المللی قوی در زمینه آب نداریم
سلاجقه گفت: در زمینه منابع آبی قوانین بین‌المللی قوی و خوبی نداریم هر چه داریم غالبا توافقنامه‌هایی است که معمولا بین دو کشور منعقد شده است حتی در سطح چند جانبه هم نیستند، فقط در حدی که مثلا فلان کشور موظف است سالانه مقدار مشخصی حقابه کشور پایین دست را تامین کند که این روند قطعا برای منابع آبی که کالایی استراتژیک است کافی نیست.
پمپاژ آب از خزر به خلیج گرگان بعد از لایروبی
رییس سازمان حفاظت محیط زیست درباره لایروبی خلیج گرگان گفت: در زمینه لایروبی خلیج گرگان نظرات موافق و مخالف زیادی وجود دارد، برخی نگران این هستند که چون خزر در حال عقب‌نشینی است بنابراین با لایروبی همان میزان آب باقیمانده در خلیج به خزر تخلیه شود که از نظر علمی درست است به همین علت نظر من این بود که باید جنبه‌های مختلف لایروبی دیده شود تا همان ۱۵ هزار هکتار باقیمانده از خلیج گرگان هم خشک نشود. در واقع ۳ هزار هکتار از خلیج خشک شده است. سلاجقه همچنین درباره مباحث مطرح شده در زمینه احیای خلیج گرگان گفت: در واقع با توجه به اهمیت موضوع هم موسسه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی و هم دانشگاه‌های بومی منطقه، مساله احیا و لایروبی خلیج گرگان را مطالعه کردند، با توجه به عقب‌نشینی دریای خزر که شکل گرفته، تاکید شد طرح به گونه‌ای نباشد که منطقه در لایروبی خشک شود و از بین برود.
