تغییرات جدید در سبد واردات خودرو
تعادل | فرشته فریادرس |
باگذشت چند روز از تیرماه اما هنوز خبری از رونمایی آیین‌نامه واردات خودرو نیست؛ این درحالی است که متولیان صنعتی وعده داده بودند که تا پایان خرداد ماه، آیین‌نامه واردات خودرو نهایی خواهد شد. از این منظر، تحقق وعده واردات خودرو در شهریور ماه محال به نظر می‌رسد. با این حال وزیر صمت روز گذشته از برنامه دولت برای واردات خودرو با دو دلیل پر کردن شکاف عرضه و تقاضا و کامل کردن سبد محصولات داخلی رونمایی کرد. البته سیدرضا فاطمی امین تنها به این بسنده کرد که در شرایط فعلی، عمده واردات خودرو، مربوط به خودروهای زیر ۱۰ هزار دلار خواهد و اینطور نیست که خودروها بی‌کیفیت باشند. اما اینکه چه خودرویی از کدام کشور (هند، چین، روسیه یا اروپا و...) وارد شود، به گفته او در دستور کار وزارت صمت نیست و به بخش خصوصی واگذار شده؛ اما شرط واردات این است که حتما خدمات پس از فروش داشته باشند ومنجر به انتقال فناوری شوند. البته به گفته او، واردات خودروهای دست دوم و کارکرده همچنان ممنوع است. درهمین حال یکی از نمایندگان مجلس در اظهاراتی گفته است که شرط سقف دلاری برداشته شده و قرار است واردات خودرو با تعرفه انجام شود. این نماینده، ضمن انتقاد از تاخیر 3 ماهه در تدوین آیین‌نامه واردات خودرو، از نفوذ مافیا در این مورد ابزار نگرانی کرده است. اما اتفاق دیگر به روایت وزیر صمت این است که مذاکراتی برای تبادل قطعات خودرو بین ایران و روسیه در جریان است و قرار است در خودروهای مشترک مثل تندر ۹۰، قطعات از روسیه وارد و تولید تندر ۹۰ از سر گرفته شود.
واردات خودرو با تعرفه وحذف شرط دلاری
قرار بود که تا پایان خردادماه آیین‌نامه واردات خودرو نهایی و ابلاغ شود، اما همچنان خبری از آیین‌نامه نیست؛ به‌طوری که این روزها موضوع استیضاح وزیر متولی این امر، نیز مطرح است ومشخص نیست که اولین خودرو وارداتی پس از حدودا چهار سال به عمر وزارت سید رضا فاطمی امین می‌رسد یا خیر. به‌طوری که آخرین روز کاری مجلس در هفته گذشته، نیز یکی از نمایندگان مجلس از وزیر صمت خواست تا پیش از طرح موضوع استیضاحش، آیین‌نامه واردات خودرو را به سرانجام برساند تا در نگاه نمایندگان نسبت به این استیضاح ترتیب اثر داده شود. جلال رشیدی کوچی در تذکری خطاب به فاطمی امین گفته بود: «آقای وزیر صمت آیا نوشتن یک آیین‌نامه واردات خودرو بیش از دو ماه طول می‌کشد؟ آیا نمی‌بینید که مردم چگونه از سمت خودروسازان تحت فشار هستند؟ اگر ما انتقادی را مطرح می‌کنیم از سر دلسوزی است و اگر از مافیای خودرو صحبت می‌کنیم ناظر به همین رفتاری است که دو ماه گذشته اما هنوز عزیزان یک آیین‌نامه برای واردات خودرو تنظیم نکردند!.» از این رو، در نشست روز گذشته وزیر صمت با خبرنگاران، بیشتر محور سوالات خبرنگاران راجع به زمان از سرگیری واردات خودرو و جزییات آن بود. هرچند «سید رضا فاطمی امین» در رابطه با این موضوع تنها به این بسنده کرد که در شرایط فعلی، عمده واردات خودرو، مربوط به خودروهای زیر ۱۰ هزار دلار خواهد و اینطور هم نیست که خودروها بی‌کیفیت باشند. او در همین حال و در پاسخ به پرسش «تعادل» مبنی بر صحت و سقم واردات خودروهای 6هزار دلاری دپویی هند که از استاندارد و ایمنی لازم برخوردار نیستند؛ اینطور توضیح داد: «با توجه به وجود تقاضا در جهان، خودروهای برند و استاندارد زیر ۱۰ هزار دلار حتی در اروپا هم وجود دارد. هنوز مشخص نیست خودروها از کدام کشورها و با چه شرایطی وارد می‌شود؛ البته اینکه خودروها چینی، هندی و روسی باشد کار ما نیست بلکه کار بخش خصوصی است؛ اما شرط واردات این است که حتما خدمات پس از فروش داشته باشند، منجر به انتقال فناوری شوند و واردات خودروهای دست دوم هم همچنان ممنوع است.» وزیر صمت همچنین در پاسخ به سوالی درباره «تعرفه واردات خودرو» نیز گفت: تعرفه واردات خودرو اقتصادی بسیار پایین در نظر گرفته شده تا هزینه‌های واردات به مردم منتقل نشود، عرضه و تقاضا نیز نزدیک شود و افرادی که توان مالی کمتری دارند، بتوانند خودرو تهیه کنند. اما رقم دقیق آن بعد از ابلاغ آیین نامه اعلام خواهد شد. در همین راستا، جلال رشیدی کوچی روز گذشته در تشریح آخرین اخبار تدوین آیین‌نامه اجرایی واردات خودرو، عنوان کرد که طبق آخرین اخباری که به بنده رسیده، آیین‌نامه اجرایی واردات خودرو در وزارت صمت تدوین شده و در نوبت تصویب در هیات دولت است. او با بیان اینکه این آیین‌نامه در 10 بند تدوین شده، افزود: طبق اخباری که بنده دارم شرط سقف دلاری برداشته شده و قرار است واردات خودرو با تعرفه انجام شود. بنابه اظهارت او؛ نظر نمایندگان مجلس هم این بوده که واردات خودرو بدون سقف باشد و از طریق تعرفه کنترل شود. رشیدی با بیان اینکه با این روش خودروهای ارزان قیمت و اقتصادی با تعرفه کمتر و خودروهای با قیمت بالا باید تعرفه بیشتری بپردازند، ادامه داد: نظر ما این بود که خودروهای با حجم موتور پایین و کم مصرف یعنی خودروهای اقتصادی کمتر از 10 هزار دلار بین 5 الی 10 درصد و خودروهای 40 یا 50 دلاری با تعرفه 95 تا 100 درصد تعرفه بپردازند. البته این نماینده ضمن انتقاد از تاخیر 3 ماهه در تدوین آیین‌نامه واردات خودرو، گفته است: تاخیر در تدوین آیین‌نامه‌ای که همه موارد آن مشخص است جای نگرانی دارد؛ ما نگران هستیم که مافیا در این مورد نفوذ کرده باشد.
برنامه‌ای برای خودروهای دپویی نداریم
همچنین در ادامه نشست، فاطمی امین در پاسخ به سوال دیگر «تعادل» مبنی براینکه چرا خودروهای دپو شده در گمرک بعد از گذشت چند سال تعیین تکلیف نمی‌شوند واینکه آیا وزارت صمت برنامه‌ای دارد که بخشی از نیاز بازار داخل را با خروج این خودروها از گمرک پاسخ دهد، اینطور توضیح داد: طبق قانون واردکنندگان می‌توانند کالا را بدون ثبت سفارش وارد گمرک کنند، اما نمی‌توانند آنها را ترخیص کنند. این اتفاق در بخش خودرو هم افتاده؛ زمانی خودرو امکان ترخیص از گمرکات دارد که ثبت سفارش شود بنابراین اگر مدتی از زمان نگهداری این خودروها در گمرکات بگذرد این خودروها به سازمان اموال تملیکی می‌رود و ما نیز هیچ برنامه‌ای برای واردات آنها نداریم. وزیر صمت افزود: همانطور که گفته شده قیودی برای واردات خودرو در نظر گرفته شده مبنی بر اینکه واردات خودرو همراه با انتقال تکنولوژی آنها باشد. اما در نهایت بعد از ابلاغ آیین‌نامه واردات خودرو بر اساس شرایط تعیین شده در آن وضعیت خودروهای دپو شده نیز مشخص می‌شود.
جزییات مشارکت خودرویی با روس‌ها
فاطمی امین در ادامه با بیان اینکه انتظار می‌رود با واردات خودرو شکاف عرضه و تقاضا پر شود و سبد محصول که حالا محصولات اقتصادی و ارزان قیمت را کم دارد، کامل شود، تصریح کرد: کارکرد دوم واردات خودرو، کامل کردن سبد محصولات و تکمیل خطوط تولید است. ۳ پلتفرم به درد بخور شامل «شاهین، تارا و تندر ۹۰» داریم که روی پلت فرم شاهین خودروی جدیدی، امسال رونمایی می‌شود. او درخصوص اینکه بحث پلتفرم مشترک خودرو بین ایران و روسیه مطرح نیست، نیز اینطور توضیح داد: صنعت خودروی روسیه بعد از جنگ روسیه و اوکراین دچار مشکل شده که در این شرایط مذاکراتی برای خرید قطعات خودرو، به ویژه در خودروهایی که در هر دو کشور تولید می‌شده مثل تندر ۹۰ و همچنین فروش قطعات تولید ایران که در روسیه مورد نیاز است، در جریان است. وزیر صمت همچنین به ایجاد نقشه راه در صنعت خودرو گریزی زد و گفت: اولین کار این است که در صنعت خودرو به یک ثبات برسیم که هم‌اکنون به آن رسیده‌ایم الان سایپا روزانه ۱۸۰۰ دستگاه خودرو و ایران‌خودرو نیز ۲۶۰۰ دستگاه خودرو تولید می‌کنند و این روند تولید ادامه دارد. بنابر آمار اعلامی او، مجموع تولید خودرو بهار امسال ۲ درصد کمتر از سال گذشته است اما تولید خودروی کامل ۱۶۷ هزار دستگاه بود که پارسال این رقم ۴۳ هزار دستگاه بود. بنابراین اگرچه تولید خودرو ۲ درصد کاهش یافته اما تولید خودروی کامل بالای ۲۰۰ درصد افزایش یافته است. باید خودروی کامل مبنای تولید باشد. فاطمی امین درباره توقف ناگهانی عرضه دو خودرو در بورس کالا هم به ارایه توضیحاتی پرداخت وگفت: از یک ماه و نیم قبل با بورس کالا مذاکراتی در این باره صورت گرفته بود، اما روال را جلو بردند. نامه یک روز قبل به بورس کالا در مورد توقف عرضه خودرو نیز در واقع یک اتمام حجت بود. بورس کالا برای عرضه کالاهای بی‌نام و نشان (برند) مثل فولاد است من با عرضه خودرو در بورس مخالف نیستم، اگر چه این کار حرفه‌ای نیست. وی افزود: در مورد عرضه خودرو در بورس کالا رانت وجود داشت و کسانی که رانت آنها از بین رفت فضای رسانه‌ای را معکوس کردند.
پیشنهاد لغو ممنوعت واردات 5 قلم کالا
وزیر صمت در پاسخ به سوال «ایسنا» درباره احتمال رفع ممنوعیت واردات پنج قلم کالا در سال جاری، گفت: در حال حاضر واردات نزدیک به ۲۳۰۰ قلم کالا ممنوع است که این ممنوعیت هم ادامه دارد. اما وزارت صمت رفع ممنوعیت واردات ۵ کالا را به ستاد اقتصادی دولت پیشنهاد کرده که در دست بررسی است. یکی از این پنج کالا خودرو بوده، اما چهار کالای دیگر را تا زمان مصوب شدن اعلام نمی‌کنیم. فاطمی امین دربخش دیگری از صحبت‌های خود و با بیان اینکه امسال دو ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف شد، اظهار کرد: امسال هم ارز مربوط به واردات نهاده‌ها حذف شد و هم نرخ ارز پایه حقوق گمرکی از ۴۲۰۰ تومان به ارز نیمایی تغییر کرد که باعث افزایش قیمت‌ها در بازار شد. در همین راستا از دو هفته پیش سقف قیمت بیش از ۱۰ هزار کالا متناسب با برند و حجم در سامانه ۱۲۴ اعلام شده و این کالاها در حال افزایش هستند. فروش بالاتر این نرخ‌ها تخلف است.
تحلیل روابط تجاری با دو شریک شرقی
در بخش دیگری از این نشست، وقتی خبرنگار «تعادل» درباره تمرکز بر روابط اقتصادی وتجاری با روسیه و اینکه چه دستاوردی تا کنون برای ما داشته است؛ درحالی که روسیه به دنبال تصاحب بازارهای صادرات نفتی، فرآورده‌های نفتی و فولاد و... ایران است، از وزیر صمت سوال کرد، او با پذیرفتن این موضوع که روسیه باتخفیفات بالا باعث کاهش صادرات فولاد ایران شده، گفت: روسیه کاهش قیمت زیادی در بازار فولاد ایجاد کرده که تدابیری اندیشیدیم تا منافعمان به خطر نیفتد. فاطمی امین در پاسخ به سوال دیگر خبرنگاران درباره قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین در بخش صنعت نیز عنوان کرد: خیلی از پروژه‌های معدنی در حال حاضر با فاینانس‌های چین در قرارداد ۵ ساله انجام می‌شود. او در مورد واگذاری سهام خودروسازان نیز اظهار کرد: در واگذاری سهام خودروسازان هم اصلاح ساختاری و هم اصلاح مدیریتی را انجام می‌دهیم و اقداماتی در این خصوص آغاز کرده‌ایم. فاطمی امین همچنین در مورد اتصال سامانه گمرک به سامانه جامع تجارت بیان کرد که سامانه جامع تجارت پیشرفت کرده، اما گمرک با پیمانکار مشکلی دارد و به همین دلیل هنوز ارتباط بین سامانه گمرک با سامانه تجارت انجام نشده که در این خصوص وزارت اقتصاد باید مذاکراتی را با پیمانکار انجام و مشکل را حل کند.
