3 وعده رییس‌جمهور به اهالی صنعت
تعادل|
مراسم روز ملی صنعت و معدن با حضور مقامات دولتی و بخش خصوصی برگزار شد. رییس دولت سیزدهم که در این مراسم حضور یافته بود، ضمن تاکید بر کاهش تصدی‌گری دولت در اقتصاد، تنقیح قوانین و پرهیز از تصمیمات خلق‌الساعه را از جمله اقدامات برای هموار شدن مسیر تولید عنوان کرد. رییسی همچنین در سخنان خود از تهیه پیش‌نویس سند جامع صنعت کشور با مشورت کارشناسان خبر داد، که به زودی نهایی می‌شود. در همین حال، وزیر صمت مصائب بخش تولید را بازگو و در اظهاراتی مهم عنوان کرد که در روند تنظیم‌گری امور ۳۱۷ مورد از قوانین و مقررات زائد و دست و پاگیر شناسایی‌شده است. البته فاطمی امین تاکید کرد که برای فائق آمدن به چالش‌های حکمرانی و محدودیت‌های زمانی برای دستیابی به جایگاه تعریف‌شده در سند چشم‌انداز 1404، نیاز به نقشه راه است و باید تمام مسائل را باهم حل کنیم؛ چراکه بدون حل مشکلات نمی‌توان وارد فرآیند توسعه‌ای تولید شد. رییس اتاق ایران هم به نمایندگی از بخش خصوصی سخن می‌گفت، ضمن تشریح لازمه‌های تحقق توسعه صنعتی، در اظهاراتی عنوان کرد که توسعه صنعتی نیازمند دولت، مجلس و قوه قضاییه‌ای توسعه‌گراست که مشورت‌های بخش خصوصی و فعالان دانشگاهی را بشنوند، حقوق مالکیت را رعایت کنند و امینت سرمایه‌گذاری را بهبود ببخشد.
گام‌های اصلی حکمرانی در صنعت
همایش روز ملی صنعت و معدن صبح دیروز با حضور رییس‌جمهوری در محل سالن اجلاس سران برگزار شد. در این مراسم وزیر صمت در طی سخنانی گفت: بر اساس سند چشم‌انداز 1404، باید تا چهار سال آینده در همه شاخص‌های علمی اقتصادی وغیره جایگاه نخست منطقه را کسب کنیم، به همین سبب باید از خود بپرسیم که آیا به این چشم‌انداز می‌رسیم و اگر چالشی وجود دارد این چالش‌ها در چه زمینه‌هایی است؟ سید رضا فاطمی امین در بیان کرد: تجربه نشان داده است که پس از ورود به هر صنعتی، پس از حدود 10 تا 15 سال به بلوغ در آن رسیده و توانسته‌ایم زیروبم کار را یاد بگیریم. وی توضیح داد: در توزیع جغرافیایی، سرمایه‌گذاری و زنجیره ارزش صنایع، شیوه حکمرانی اشتباه بوده است، بنابراین باوجود صرف وقت و سرمایه، خروجی لازم را نگرفته‌ایم.
وزیر صمت تصریح کرد: چهار گام اصلی حکمرانی حوزه صنعت، معدن و تجارت، یعنی اولویت‌گذاری، تنظیم‌گری، حمایت و نظارت در دستور کار ویژه وزارت صمت است و اگر بتوانیم این چهار کار را به خوبی انجام دهیم، صنعتگران خود فضا را برای تحقق اهداف، مهیا می‌کنند. فاطمی امین اعلام کرد: براساس برنامه اولویت‌گذاری شده وزارت صمت، خوشبختانه خام فروشی مواد معدنی در کشور نداریم و در طول مدت استقرار دولت حدود 500 میلیون تن مواد معدنی در کشور تولیدشده که فقط کمتر از یک درصد آن، صادرشده است. او افزود: درروند تنظیم‌گری امور نیز 317 مورد از قوانین و مقررات زائد و دست و پاگیر شناسایی‌شده و به سمت تنقیح و حذف موارد اضافی حرکت کردیم؛ همچنین درروند تنظیم بازار سعی بر ایجاد ثبات بوده است، برای مثال در صنعت فولاد که ظرفیت بازار آن بیش از 500 هزار میلیارد تومان، یعنی حدود 20 میلیارد دلار است، تدابیری در پیش‌گرفته شد که کمترین نوسان قیمتی را داشته باشد و این ثبات به وجود آمده بدون کوچک‌ترین کار تعزیراتی و نظارتی خاص ایجادشده است.
وزیر صنعت، معدن و تجارت بیان کرد: در حوزه حمایتی نیز یکی از مشکلات ما این بود که از منابع خود به‌درستی مطلع نبودیم و ذخایر برای ما ناشناخته بود، بنابراین از مهرماه سال گذشته یک اقدام بزرگ در بخش معادن آغاز و 450 کیلومترمربع اکتشافات معدنی از خراسان رضوی آغاز شد که در پی آن ذخایر عظیمی کشف‌شده و به‌صورت رسمی تا حدود دو هفته آینده اعلام می‌شود. فاطمی امین ادامه داد: ما برای فائق آمدن به چالش‌های حکمرانی و محدودیت‌های زمانی برای دستیابی به جایگاه تعریف‌شده در سند چشم‌انداز 1404، نیاز به نقشه راه داریم و باید تمام مسائل را باهم حل کنیم، برای مثال نمی‌شود بدون حل مشکل وارد فرآیند توسعه‌ای تولید شویم.
رییسی: از تصمیمات خلق‌الساعه پرهیز شود
پس از سخنان وزیر صمت، سید ابراهیم رییسی، رییس دولت سیزدهم که در این مراسم حضور یافته بود، فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان را «افسران میدان تولید و خلق قدرت ملی» دانست و اظهار کرد: دشمن برای عقب نگاه داشتن کشور و ضعیف کردن مولفه‌های خلق قدرت که تولید جزو مهم‌ترین آنهاست، تلاش می‌کند روند تولید را مختل و ضعیف کند. وظیفه ما در برابر این تلاش‌ها حمایت از تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی به عنوان افسران این میدان است.
رییس‌جمهور تصریح کرد: فعالیت در هر میدانی به‌طور طبیعی مشکلات و سختی‌هایی دارد و فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان باید بدانند که موفقیت در مسیر تولید به عزم و اراده پولادین، برنامه‌ریزی دقیق و تلاش مستمر نیاز دارد. رییسی با تاکید بر ضرورت توجه بیشتر به گسترش فعالیت‌های دانش‌بنیان با هدف ایجاد مشاغل و محصولات دانش پایه افزود: تولیدات دانش‌بنیان توانایی و ظرفیت رقابت‌پذیری بالاتری در بازارهای جهانی و داخلی دارند. رییس‌جمهور با بیان اینکه روز ملی صنعت و معدن فرصت مناسبی است تا علاوه بر قدردانی از زحمات و تلاش‌های تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی، مرور و بازنگری نیز به فعالیت‌ها و دستاوردهای این حوزه داشته باشیم، گفت: این جمع بهترین محل برای تشریح و تبیین آسیب‌ها و مشکلات و نیز ارایه راهکارهای برون‌رفت از مشکلات و غلبه بر موانع است. او خطاب به فعالان اقتصادی حاضر در مراسم با تاکید بر اینکه برای تبیین مشکلات و ارایه راهکارها به این جلسه بسنده نکنید و تا رفع واقعی و نهایی مشکل پیگیر موضوع باشید، افزود: پس از تاکید مقام معظم رهبری در دیدار با فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان مبنی بر تدوین سند جامع صنعت کشور، دولت کارگروهی را مامور تهیه این سند کرد که با مشورت کارشناسان پیش‌نویش خوبی تهیه شده و در حال طی مراحل نهایی شدن است. رییسی در ادامه تنقیح قوانین و پرهیز از تصمیمات خلق‌الساعه را از جمله اقدامات برای هموار شدن مسیر تولید عنوان کرد و اظهار داشت: آینده باید برای فعالان اقتصادی و صنعتی قابل پیش‌بینی باشد تا بتوانند برای آن برنامه‌ریزی کنند و ضرورت این پیش‌بینی پذیری پرهیز از اتخاذ تصمیمات خلق‌الساعه است.
وی در ادامه با بیان اینکه قویاً مدافع و موافق نظریه دولت چابک هستم، تصریح کرد: دولت باید تصدی‌گری‌های خود را در اقتصاد رها کرده و در جایگاه هدایت، حمایت و نظارت قرار گیرد. البته آقای فاطمی‌امین تشخیص اولویت‌ها را نیز از مسوولیت‌های دولت عنوان کردند که نکته صحیحی است. رییس‌جمهور تاکید کرد: میدان فعالیت باید به بخش خصوصی واگذار شود و دولت از تصدی‌گری‌های خود کاسته و وزن نظارتی و حمایتی خود را افزایش دهد. چابک‌سازی دولت و جلوگیری از فربه شدن و افزایش هزینه‌های دولت باید مدنظر همه نهادها و دستگاه‌ها به ویژه دولت و مجلس شورای اسلامی باشد. رییسی تلاش برای نیل فعالیت‌های تولیدی به بهره‌گیری هر چه بیشتر از دانش‌ها و دستاوردهای نوین علمی را از دیگر ضرورت‌های رونق تولید دانست و اظهار داشت: دانش اگر ضمیمه تولید و صنعت نشود، به شکل پایان‌نامه در دانشگاه باقی می‌ماند. دانشگاه باید کنار بازار، صنعت و معدن بیاید و در این زمینه صنایع بزرگ و سنگین باید بیش از دیگر صنایع و فعالیت‌های تولیدی مورد توجه باشند. رییس‌جمهور در ادامه با تاکید بر اهمیت افزایش کیفیت و بهره‌وری تولیدات داخلی افزود: هر تولیدکننده باید با بازتعریف مساله افزایش بهره‌وری در عین حال راهکارهای کاهش قیمت تولید را نیز پیدا کند. او مساله خام‌فروشی را از جمله دیگر موانع پیش‌روی صنعت و تجارت کشور عنوان کرد و گفت: باید نسبت به مساله خام‌فروشی شدیداً حساس باشیم چرا که ایجاد ارزش افزوده و اشتغال در پرتو جلوگیری از خام‌فروشی میسر خواهد شد.
او مبارزه با فساد را نیز یکی دیگر از مسائل بسیار مهم در رشد و پیشرفت اقتصادی دانست و گفت: پیشرفت و رشد اقتصادی در گرو مبارزه با مفاسد اقتصادی و ارتشا است. ساختارهای فسادزا باید به گونه‌ای اصلاح شوند که حتی اگر فردی قصد فساد داشت، زمینه برای او مهیا نباشد. رییس دولت نظارت جدی بر تمامی فرآیندهای اخذ مجوزها و تسهیل سرمایه‌گذاری و تولید را از دیگر مصادیق مبارزه با فساد برشمرد و تصریح کرد: دولت هوشمند یکی از زمینه‌های مهم مبارزه با فساد است و این مساله باید به صورت جدی مورد توجه قرار بگیرد چرا که سامانه‌ها نقش بسیار مهمی در شفافیت و افشاگری فساد دارند. رییسی در بخش دیگری از سخنان خود به سیاست تعامل با همسایگان در دولت سیزدهم اشاره کرد و گفت: در سفرهای خارجی و ملاقات با سران کشورهای همسایه شاهد اشتیاق به تولیدات و محصولات ایرانی هستم. زمینه کار بسیار فراهم است و امیدواریم بتوانیم با دست توانای شما و حمایت دولت، بخشی از مشکل اقتصاد و اشتغال کشور را برطرف کنیم.
توسعه صنعتی نیازمند چیست؟
غلامحسین شافعی، رییس اتاق ایران در این مراسم، توسعه صنعتی را موتور محرک توسعه همه‌جانبه اقتصادی و اجتماعی در هر کشوری عنوان کرد و گفت: هیچ کشوری نبوده که بدون یک بخش خصوص قدرتمند و یک دولت کارآمد و تنظیم‌گر قوی توانسته باشد رشد صنعتی در خور و پیوسته‌ای را تجربه کند.
به اعتقاد او تجربه کشورهای توسعه‌یافته در چهار دهه اخیر نشان‌دهنده چند واقعیت است؛ اگرچه در همه این کشورها سهم خدمات در اقتصاد افزایش یافته، محور این افزایش بر پایه نوآوری بی‌سابقه و تغییرات شگرف فناوری برای رشد بهره‌وری در بخش صنعت بوده و نه دلالی. بنابراین می‌توان گفت موتور توسعه خدمات، توسعه صنعتی است؛ توسعه صنعتی بر پایه نوآوری برای خلق ارزش‌های بیشتر، کاهش قیمت تمام شده، افزایش کیفیت تولیدات متنوع، افزایش صادرات و افزایش رفاه عمومی. رییس اتاق ایران با بیان این نکته که توسعه صنعتی مستلزم ورود سرمایه، تکنولوژی و نقش‌آفرینی در زنجیره ارزش جهانی است، تصریح کرد: توسعه صنعتی نیازمند نهادسازی‌های جدید برای توسعه است و با وجود بی‌ثباتی در مدیریت کلان و تغییرات بی‌حاصل، نمی‌توان انتظار داشت که شاهد توسعه صنعتی در کشور باشیم. به باور شافعی توسعه صنعتی به معنای واقعی بیش از آنکه نیازمند وام ارزی و ریالی ارزان، زمین رایگان و انرژی ارزان باشد، نیازمند دولت، مجلس و قوه قضاییه‌ای است که توسعه‌گرا باشند و دست در دست هم بگذرند و تصمیمات خلق‌الساعه اتخاذ نکنند، در عین حال از مشاوره‌های فعالان اقتصادی و دانشگاهی بهره ببرند، حرف‌ها و قراردادهایشان معتبر باشد، اصل را در روبط بین‌المللی بر حفظ منافع ملی و درازمدت کشور قرار دهند، حقوق مالکیت را رعایت کنند، امینت سرمایه‌گذاری را بهبود ببخشند و آن را پیش‌بینی‌پذیر کنند. شافعی در بخش دیگری از سخنان خود مشکلات امروز اقتصاد را محصول بینش نادرست درباره اقتصاد و مدیریت اقتصادی دانست و ادامه داد: این مشکلات ناشی از فقدان دانشمندان اقتصادی یا فقدان بسته‌های سیاستی نیستند، بلکه به دلیل بینش نادرست نسبت به مسائل اقتصادی، ایجاد شده‌اند.
رییس اتاق ایران اتخاذ رویکردهای تکراری دولتی که سال‌هاست گرفتار آن هستیم را مورد انتقاد قرار داد و از توقف قطار توسعه در کشور سخن گفت. بر اساس اظهارات او از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ رشد اقتصادی به صفر رسیده، تشکیل سرمایه ثابت صفر بوده، بهره‌وری کل عومل تولید منفی ۱,۲ اعلام شده و استهلاک سرمایه بیش از تشکیل سرمایه بوده است. شافعی ابراز امیدواری کرد: بر اساس تذکرات مکرر رهبری مبنی بر توجه ویژه به تولید و صنعت در کشور شاهد بروز درک مشترک ارکان حاکمیت در باب اهمیت تولید صنعتی واقعی و ارزآور و نه ارزبر به ویژه در شرایط سخت تحریمی با مشارکت همه بازیگران اصلی این میدان یعنی بخش خصوصی در تصمیم‌سازی‌ها باشیم. چراکه طی همه این سال‌های تحریم این تولیدکنندگان و صنعتگران با شرف کشور و رزمنده‌های اصلی جنگ اقتصادی بودند که جانانه مبارزه کردند و واقعا شایسته قدردانی هستند. همچنین به مناسبت روز ملی صنعت و معدن با دستور ویدئوکنفرانسی آیت‌الله ابراهیم رییس، هشت طرح بزرگ صنعتی افتتاح شد.این طرح‌ها با ارزش ریالی 18 هزار و 334 میلیارد تومان افتتاح شد که زمینه اشتغال‌زایی مستقیم برای نزدیک به هفت‌هزار نفر را فراهم خواهد کرد.
